Spis treści:
Drugi trymestr ciąży to, zdaniem wielu przyszłych mam, najprzyjemniejszy czas z całego okresu oczekiwania na narodziny dziecka. Zazwyczaj mijają wtedy mdłości i złe samopoczucie, związane z początkiem ciąży, a wyniki pierwszych badań rozwiewają niepewności dotyczące stanu zdrowia ciężarnej oraz płodu. Sprawdź, jakie badania w ciąży należy wykonać w drugim trymestrze, by kompleksowo zadbać o siebie i rozwijające się dziecko.
Badania w ciąży – 2. trymestr. Dlaczego należy je wykonać?
Niezależnie od tego, czy kobieta jest w pierwszym, drugim, czy trzecim trymestrze – badania w ciąży są nieodłącznym elementem okresu oczekiwania na pojawienie się dziecka. Diagnostyka wykonana w pierwszym trymestrze pozwoliła określić stan zdrowia ciężarnej oraz płodu, jednak nie można na tym poprzestać. Wraz ze wzrostem i rozwojem dziecka w jamie macicy, mogą pojawić się inne dolegliwości, których wczesne wykrycie pozwala zapobiec poważnym konsekwencjom.
Najczęstszymi problemami na tym etapie bywają cukrzyca ciążowa i nadciśnienie. Choć na początku mogą być nieodczuwalne przez przyszłą mamę, to celem wczesnej diagnostyki jest, by nie dopuścić do sytuacji, w której pojawią się objawy.
Drugi trymestr ciąży – diagnostyka
- trymestr ciąży trwa od 14. do 27. tygodnia i nie wymaga wykonywania tak wielu badań, jak sam jej początek. Sprawdź, jaką diagnostykę lekarze prowadzący zlecają swoim pacjentkom w tym okresie.
Morfologia krwi
Badania w ciąży obejmują szczególnie analizę krwi – jaka jest liczba płytek, krwinek białych i czerwonych, a także ile wynosi stężenie hemoglobiny w krwinkach. Dzięki morfologii krwi, lekarz jest w stanie określić, czy u ciężarnej pojawiła się niedokrwistość lub infekcja, która w dłuższej perspektywie może zaszkodzić zdrowiu jej albo dziecka. Anemia bywa przyczyną wielu zaburzeń rozwojowych u płodu, dlatego należy zdiagnozować także jej źródło. Najczęściej jest nim niedobór żelaza, ale zdarzają się także anemie z niedoboru witaminy B12 lub kwasu foliowego.
Z kolei podwyższony poziom leukocytów we krwi świadczy o toczącej się w organizmie infekcji. Szybka diagnostyka pozwala lekarzowi na wczesne wdrożenie leczenia, dlatego zawsze wykonuj w terminie zleconą morfologię krwi.
Badanie ogólne moczu
To kolejne obowiązkowe badanie, jakie zakłada kalendarz diagnostyczny na drugi trymestr ciąży. Analiza próbki moczu pozwala wykryć infekcje układu moczowego, nawet jeśli przebiegają one bezobjawowo. Ciężarne często narażone są na dolegliwości tego typu, ponieważ powiększająca się macica uciska pęcherz oraz moczowody, co może prowadzić do zastoju moczu i infekcji. Badanie ogólne moczu powinno być wykonywane minimum 7 razy w całym okresie ciąży.
Doustny test obciążenia glukozą
W drugiej połowie 2. trymestru przyszła mama powinna wykonać doustny test obciążenia glukozą (OGTT). Polega on na oznaczeniu stężeniu glukozy we krwi na czczo, a następnie w kolejnych dwóch próbkach krwi pobranych 1 godzinę i 2 godziny po wypiciu roztworu 75 g glukozy. Wartości prawidłowe powinny mieścić się w poniższych zakresach. Normy dla poszczególnych pobrań wynoszą:
- Na czczo: 92 – 125 mg/dl,
- Po godzinie: poniżej 180 mg/dl,
- Po 2. godzinach: 153 – 199 mg/dl.
Jeśli jeden z wyników jest nieprawidłowy, lekarz powinien zalecić dietę i zaplanować leczenie cukrzycy ciążowej. To schorzenie jest bardzo niebezpieczne dla zdrowia matki oraz płodu – poza makrosomią, czy hipotrofią płodu może powodować liczne wady układu nerwowego, kostnego, sercowo – naczyniowego, czy moczowo – płciowego.
Badanie kwalifikujące do podania immunoglobuliny
To badanie jest elementem profilaktyki konfliktu serologicznego. Jeśli matka ma grupę krwi oznaczoną Rh-, a ojciec dziecka Rh+, płód może odziedziczyć tę cechę po nim. To rzadka, jednak niebezpieczna sytuacja, dlatego jeśli do niej dojdzie, należy wdrożyć odpowiednie postępowanie. Niezbędne jest wówczas badanie kwalifikujące do podania immunoglobiny, która neutralizuje komórki krwi płodu we krwi ciężarnej, zanim organizm oceni je jako obce i zacznie wytwarzać mające je neutralizować swoiste przeciwciała.
Toksoplazmoza
Drugi trymestr ciąży to czas na kontrolę pod kątem toksoplazmozy – stanowiącej zagrożenie dla rozwijającego się płodu. Choć schorzenie często nie daje żadnych objawów, to pasożyt może spowodować uszkodzenie narządów wewnętrznych u dziecka. Podobnie jak na początku ciąży, w 2. trymestrze również lekarze zlecają pacjentkom wykonanie badań na przeciwciała IgG oraz IgM w kierunku toksoplazmozy. Wczesne wykrycie pozwala na szybkie podjęcie działań w celu ochrony płodu przed zakażeniem. Badanie w kierunku obecności przeciwciał swoistych dla antygenów toksoplazma jest szczególnie istotne u kobiet, u których badanie wykonane przed zajściem w ciążę lub w jej pierwszym okresie obecności przeciwciał nie wykazało.
Badania genetyczne w ciąży – USG 2. trymestru
Badanie w kierunku obecności wad płodu to na tym etapie przede wszystkim diagnostyka obrazowa. Nawet jeśli USG wykonane w pierwszym trymestrze nie wykazało nieprawidłowości w rozwoju płodu, należy wykonać kolejne badania prenatalne. 2 trymestr to czas na tzw. USG połówkowe, podczas którego lekarz dokładnie określa wagę i wzrost dziecka, a także ocenia budowę i stan narządów wewnętrznych. Ocenie podlega również kondycja łożyska oraz pępowiny.
Profilaktyczne badania w ciąży
Wykonywanie badań zleconych przez lekarza prowadzącego ciążę jest niezwykle ważne, by monitorować stan zdrowia ciężarnej oraz płodu. Nie pomijaj żadnego z nich i pamiętaj, by przestrzegać terminów badań – większość zrobisz w laboratoriach Diagnostyki na terenie całego kraju.
Bibliografia:
https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20180001756/O/D20181756.pdf