23 tydzień ciąży: waga i ruchy dziecka

W 23 tygodniu ciąży maluch intensywnie się rozwija i rośnie – waży już ok. 500 g, a dzięki wykształconym narządom zmysłów coraz lepiej słyszy, widzi, a także rozróżnia smaki, które docierają do niego wraz z płynem owodniowym. Kobieta nie odczuwa jeszcze dolegliwości typowych dla zaawansowanej ciąży i zachwyca wyglądem – pięknymi włosami, jędrną skórą i oczywiście wyraźnie zaokrąglonym, ciążowym brzuszkiem.

23 tydzień ciąży – który to miesiąc?

Omawiany tydzień ciąży to początek 6 miesiąca i zarazem druga połowa II trymestru. W praktyce oznacza to, że do porodu pozostało ok. 17 tygodni. Na tym etapie większość przyszłych mam rozpoczyna już przygotowania do narodzin dziecka. To doskonały moment, aby zapisać się do szkoły rodzenia i regularnie uczestniczyć w treningu przygotowującym ciało do porodu. Kompletowanie wyprawki i urządzanie dziecięcego pokoju jest łatwiejsze, ponieważ znana jest już płeć malucha – zazwyczaj rodzice otrzymują potwierdzenie tej informacji podczas tzw. badania połówkowego, które powinno odbyć się między 18 a 22 tygodniem ciąży. Niektóre mamy wybrały już szpital do porodu, a inne czytają jeszcze opinie o różnych placówkach i proszą o radę koleżanki, które już rodziły dzieci.

23 tydzień ciąży – jak wygląda dziecko?

W 23 tygodniu ciąży dziecko waży ok. 500 g, mierzy ok. 20 cm (od główki do pośladków), a pod względem wielkości można porównać je do dużego grejpfruta. Na tym etapie lekarze oceniają już tempo jego wzrostu za pomocą siatek centylowych, które są ogólnie przyjętą i stosowaną normą.

Maluch ma już rzęsy, brwi i paznokcie, jednak nie mają one jeszcze odpowiedniego barwnika i są białe. Skóra dziecka nadal jest dość cienka i przezroczysta, jednak już zaczynają tworzyć się w niej pierwsze komórki tłuszczowe (adipocyty), dzięki którym nabierze odpowiedniej gęstości. Ciało dziecka jest pokryte mazią płodową i meszkiem (lanugo), który odpowiada za termoregulację.

Na twarzy malucha obecna jest już mimika – pojawiają się grymasy, ziewanie, marszczenie, „dziubek”, a nawet nieświadome uśmiechy. Niektóre z nich możesz zobaczyć podczas badania USG – do tego konieczna jest jednak zaawansowana aparatura, która pokazuje trójwymiarowy obraz (3D).

Jak przebiega rozwój dziecka w 23 tygodniu ciąży?

Dziecko intensywnie rozwija się i rośnie. Oto garść najważniejszych faktów na temat jego rozwoju w 23 tygodniu ciąży:

serce malucha bije szybciej niż u dorosłego człowieka. Prawidłowy zakres wartości to 110-150 uderzeń na minutę;
układ nerwowy dziecka jest już na tyle dobrze wykształcony, że może ono odczuwać ból;
układ pokarmowy rozwija się m.in. dzięki połykaniu płynu owodniowego. W jelitach zaczyna tworzyć się „smółka”, czyli pierwszy stolec o kolorze i konsystencji smoły, który dziecko odda kilka godzin po narodzinach;
narządy zmysłów działają bardzo sprawnie – dziecko słyszy, widzi różnicę między jasnością a ciemnością i odbiera smaki (wody płodowe także mogą być słodkie, słone, kwaśne lub gorzkie);
mięśnie i stawy są już dobrze wykształcone – maluch porusza głową, macha rękami i nogami, „bawi się” pępowiną i własnym ciałem. Jego ruchy są skoordynowane;
maluch intensywnie ćwiczy zdobyte umiejętności, bo w 23 tygodniu ciąży ma jeszcze sporo miejsca w jamie macicy;
maluch nie tylko intensywnie się rusza, ale również poświęca większość czasu na regenerację. Dzieci na tym etapie śpią ok. 20 godzin na dobę, dlatego dłuższy brak aktywności nie powinien stanowić powodu do niepokoju;
pojawia się czkawka – powodem jest łapczywe połykanie płynu owodniowego przez malucha.

Jak wyglądają ruchy dziecka w 23 tygodniu ciąży?

Na tym etapie ciąży przyszłe mamy odczuwają już ruchy dziecka. W 23 tygodniu są to najczęściej delikatne kopnięcia, uczucie „przelewania” lub „bulgotania” w brzuchu, którego nie da porównać się z innymi doświadczeniami. Z pewnością zastanawiasz się, czy trzeba już zacząć liczyć ruchy dziecka. Nie ma jeszcze takiej potrzeby, ponieważ w tym okresie pojawiają się jeszcze bardzo duże przerwy w aktywności malucha. To całkowicie normalne zjawisko – dziecko staje się najbardziej ruchliwe, gdy jego mama odpoczywa, a jego czas na sen przypada w czasie aktywności mamy. Regularne liczenie ruchów warto zacząć od 30 tygodnia ciąży i najlepiej robić to w godzinach wieczornych. Za normę przyjmuje się wtedy 10 ruchów w ciągu godziny.

Pamiętaj, że każdą wątpliwość dotyczącą ruchów dziecka – nawet na wcześniejszych etapach ciąży – warto konsultować z lekarzem prowadzącym ciążę.

Jak czuje się przyszła mama w 23 tygodniu ciąży?

Połowa II trymestru to czas, kiedy przyszła mama nie odczuwa jeszcze dolegliwości typowych dla zaawansowanej ciąży. Jednak mogą już pojawić się pewne objawy zwiastujące ten okres. Należą do nich m.in.:

- bóle głowy – często wynikają one ze spożywania zbyt małej ilości wody i zbyt krótkiego czasu spędzanego na świeżym powietrzu;
- obrzęki stóp i zatrzymanie wody w organizmie – to wpływ działania hormonów ciążowych;
- bóle z boku brzucha, które są efektem rozciągania więzadeł pod wpływem hormonu zwanego relaksyną;
- białe upławy – gęsty śluz w ciąży zabezpiecza dziecko przed bakteriami, które mogłyby się do niego przedostać ze środowiska zewnętrznego. Nie są powodem do niepokoju, o ile nie są podbarwione krwią;
- nagłe skurcze mięśni, szczególnie łydek – są wynikiem ucisku, jaki rosnące dziecko wywiera na naczynia krwionośne, ale mogą także świadczyć o niedoborze składników mineralnych takich jak magnez czy potas;
skurcze przepowiadające (zwane też skurczami Braxtona-Hicksa) – ich najważniejsze zadanie to przygotowanie macicy do porodu. W przeciwieństwie do właściwych skurczy porodowych nie są regularne i mijają po zażyciu ciepłej kąpieli.

W II trymestrze przyszłe mamy mają zazwyczaj sporo energii. U niektórych pojawia się nawet zwiększone libido. Pamiętaj, że każda przyszła mama ma swój indywidualny zestaw ciążowych dolegliwości.

23 tydzień ciąży – waga mamy

Przyszłe mamy często zastanawiają się, czy ich masa ciała jest prawidłowa. Ten parametr sprawdzany jest podczas każdej kontroli u ginekologa i lekarz daje zazwyczaj informację zwrotną na temat tempa przyrostu wagi. Przyjmuje się, że liczba ta nie powinna przekraczać 500 g tygodniowo i 2 kg na miesiąc. Nadmierne tycie bywa efektem niekorzystnego działania hormonów, np. okresowej niedoczynności tarczycy, która pojawia się tylko w okresie ciąży i – oprócz trudności z utrzymaniem wagi – powoduje również chroniczne zmęczenie.

Waga w ciąży to także czynnik indywidualny. Niemniej jednak należy pamiętać, że żadna skrajność nie jest dobra, a w okresie oczekiwania na dziecko trzeba raczej jeść „dla dwojga”, nie „za dwoje”.

Brzuch w 23 tygodniu ciąży

Brzuch na tym etapie ciąży jest zazwyczaj wyraźnie zaokrąglony. U szczupłych kobiet jest już widoczny od kilku tygodni, a u tych bardziej pulchnych może pojawić się dopiero w III trymestrze. Pojawienie się ciążowych krągłości to doskonały moment na zmianę garderoby, w której powinny znajdować się przede wszystkim wygodne ubrania.

W tym okresie brzuch jest jeszcze dość wysoko i zacznie obniżać się dopiero pod koniec ciąży, zwiastując zbliżający się poród.

Jakie badania zrobić w 23 tygodniu ciąży?

Przyszła mama powinna być pod stałą kontrolą lekarza, który na bieżąco zleca niezbędne badania. Aby nie pominąć żadnego z nich, warto mieć pakiet badań dla kobiet w ciąży. W 23 tygodniu kobieta powinna mieć za sobą USG II trymestru, zwane także USG połówkowym. Może powoli przygotowywać się do test obciążenia glukozą (OGTT), który powinien odbyć się między 24 a 28 tygodniem ciąży. Polega on na trzykrotnym pobraniu krwi – przed spożyciem roztworu z 75 g czystej glukozy, a następnie 60 i 120 min po. Badanie ma na celu potwierdzenie lub wykluczenie cukrzycy ciążowej.

Autor: Marta Drzazga

Bibliografia

M. Fraś i in., Styl życia kobiet w ciąży, „Hygeia Public Health” 2012, nr 47, s. 412–417.
H. Baston, Podstawy położnictwa. Najważniejsze zagadnienia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Wrocław 2011.
G. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, t. 1–2, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.
K. Laskowska, Ciąża. Poradnik, Wydawnictwo SBM, Warszawa 2022.