tydzień ciąży – waga dziecka. Który to miesiąc?

37. tydzień ciąży to 9. miesiąc i zarazem końcowy etap 3. trymestru. Przyszła mama przygotowuje się do porodu i zazwyczaj ma już spakowaną walizkę do szpitala. Dziecko jest gotowe do życia poza łonem matki i – choć może jeszcze nieco urosnąć i nabrać masy – nie zostanie uznane za wcześniaka, jeśli urodzi się w tym czasie. Zaawansowana ciąża wiąże się z szeregiem dolegliwości, do których należą m.in.: ból kręgosłupa, bezsenność, bóle w podbrzuszu czy skurcze przepowiadające. Sprawdź, jak wygląda 37. tydzień ciąży z punktu widzenia mamy i dziecka.

37. tydzień ciąży – który to miesiąc?

To 9. miesiąc i zarazem ostatni etap oczekiwania na dziecko. Jest to końcówka 3. trymestru i czas, gdy większość przyszłych mam ma za sobą szkołę rodzenia, wybrało już szpital do porodu i spakowało walizkę z rzeczami dla siebie i noworodka. W tym intensywnym czasie powinny odbyć się: jedna z ostatnich wizyt u lekarza prowadzącego, badania krwi, kontrolne USG oraz ewentualna kwalifikacja do cięcia cesarskiego, jeśli istnieją wskazania do przeprowadzenia operacji (np. ułożenie pośladkowe czy wysoka masa dziecka). Poród może rozpocząć się w każdej chwili.

37. tydzień ciąży – waga dziecka. Jakie są normy?

Przyjmuje się, że w 37. tygodniu ciąży dziecko powinno ważyć ok. 2700–3000 g i mierzyć ok. 47–50 cm. Dzieci mogą różnić się od siebie pod względem masy i wzrostu, a powodem takiego stanu rzeczy są indywidualne uwarunkowania genetyczne. Najważniejsze, aby parametry malucha wyglądały prawidłowo na siatce centylowej. O hipotrofii płodu w 37. tygodniu ciąży – czyli o zbyt niskiej masie w stosunku do wieku – można mówić, gdy dziecko znajduje się poniżej 3 percentyla. W praktyce oznacza to, że na tym etapie maluch waży np. 1700 g. Powodem do niepokoju może być też zbyt wysoka waga dziecka, czyli sytuacja, gdy przekroczyła ona 90 percentyl. Każda nieprawidłowość powinna zostać oceniona przez lekarza prowadzącego.

Dziecko w 37. tygodniu ciąży – jak się rozwija?

Dziecko w 37. tygodniu ciąży wygląda jak noworodek. Jego płuca są już w pełni rozwinięte i przygotowane do samodzielnego oddychania. Tę niezbędną umiejętność maluch ćwiczy poprzez wdychanie i wydychanie wód płodowych. Na tym etapie zdjęcia USG często pokazują dziecko, które ssie kciuk. W ten sposób przygotowuje się ono do pobierania pokarmu z piersi matki. Jednak prawidłowy odruch ssania jest ważny także podczas karmienia za pomocą butelki i smoczka.

W 37. tygodniu ciąży narządy wewnętrzne dziecka są już ukształtowane, więc jego rozwój skupia się na wzroście i nabieraniu masy. Przyjmuje się, że każdy dzień w łonie matki wiąże się z pobieraniem cennych składników odżywczych i dobowym przyrostem wagi na poziomie 30 g. Oprócz tego można zaobserwować, że dziecko przyjmuje pozycję, która ułatwi mu przyjście na świat. Zazwyczaj jego główka skierowana jest ku dołowi, choć zdarzają się także przypadki ułożenia pośladkowego, które stanowi wskazanie do przeprowadzenia cesarskiego cięcia.

Dolegliwości kobiety w 37. tygodniu ciąży. Czego się spodziewać?

W 37. tygodniu ciąży brzuch przyszłej mamy powoli zaczyna się obniżać i przestaje już się powiększać. Oprócz tego występuje szereg dolegliwości, które znacznie utrudniają komfort codziennego życia. Należą do nich:

bóle dolnej części kręgosłupa, który jest bardzo obciążony masą dziecka, a także wagą łożyska i wód płodowych;
silny ucisk na pęcherz i częste wizyty w toalecie;
obrzęki nóg i stóp;
bóle w dole brzucha jak na okres. Wynikają one m.in. z tego, że dziecko powoli wstawia się w kanał rodny;
bezsenność wynikająca ze stresu oraz z trudności w przyjęciu odpowiedniej pozycji do spania.

Na tym etapie ciąży przyszła mama powinna być wyczulona na objawy zbliżającego się porodu.

37. tydzień ciąży – objawy porodu

Końcówka 3. trymestru to moment, kiedy mogą pojawić się symptomy zbliżającego się porodu. Należą do nich m.in.:

- odejście czopa śluzowego – duża ilość śluzu z dróg rodnych oznacza, że poród może nastąpić w ciągu kilku dni lub kilku tygodni. Nie jest to powód, aby zgłaszać się na izbę przyjęć;
- biegunka – luźne stolce przed porodem oznaczają, że organizm kobiety oczyszcza się przed porodem;

skurcze – regularne skurcze macicy zwiastują rozpoczynający się poród. To właściwy moment, aby udać się do szpitala;
odejście wód płodowych – w przypadku pęknięcia pęcherza płodowego nie trzeba czekać na czynność skurczową, ale należy w ciągu około 2 godzin zjawić się na izbie przyjęć.

Jeśli wody płodowe mają zielony kolor lub pojawi się krwawienie z dróg rodnych, trzeba natychmiast jechać do szpitala.

Poród w 37. tygodniu ciąży

Wiele mam zastanawia się, czy dziecko urodzone w 37. tygodniu ciąży jest wcześniakiem. Według opinii WHO dziecko, które urodziło się po skończonym 37. tygodniu, może już prawidłowo funkcjonować poza łonem matki. W praktyce oznacza to, że 37. tydzień to okres tuż przed bezpiecznym terminem, który oznacza ciążę donoszoną. Jednak na tym etapie noworodek nie wykazuje już żadnych cech wcześniaczych i – o ile nie pojawią się innego rodzaju komplikacje – nie będzie przebywał w inkubatorze. Przyszła mama musi jednak liczyć się z tym, że lekarze będą chcieli zatrzymać dziecko kilka dni dłużej w celu obserwacji.

37. tydzień ciąży – jakie badania należy zrobić?

W 37. tygodniu ciąży przyszła mama powinna wykonać wszystkie badania zlecone przez lekarza prowadzącego. Oprócz rutynowych badań krwi potrzebny będzie wymaz z pochwy i odbytu w celu określenia obecności GBS, czyli paciorkowca z grupy B. Wynik dodatni oznacza, że przyszła mama będzie musiała dostać antybiotyk w czasie porodu, aby dziecko nie zaraziło się tą bakterią, przechodząc przez kanał rodny. Koniec trzeciego trymestru to czas, kiedy warto wykonać USG, aby zobaczyć, czy dziecko prawidłowo rośnie.

Autor: Marta Drzazga

Bibliografia

H. Baston, Podstawy położnictwa. Najważniejsze zagadnienia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Wrocław 2011.
G. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, t. 1–2, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.
K. Laskowska, Ciąża. Poradnik, Wydawnictwo SBM, Warszawa 2022.