Przeciwciała IgG przeciwko cyklicznemu peptydowi cytrulinowemu (anty-CCP) są specyficznym markerem reumatoidalnego zapalenia stawów. Stanowi on, obok oznaczenia czynnika reumatoidalnego (RF), jedno z podstawowych badań wykonywanych u pacjentów z podejrzeniem RZS. Jaka jest norma anty-CCP? Co oznaczają wyniki?
Anty-CCP – co to za badanie?
Badanie anty-CCP, czyli oznaczenie miana przeciwciał IgG przeciwko cyklicznemu peptydowi cytrulinowemu, służy różnicowaniu przyczyn zapalenia stawów. Uważa się, iż obecność anty-CCP jest specyficzna dla reumatoidalnego zapalenia stawów (w badaniach naukowych wykazano specyficzność 100% przy czułości badania 35%) [2]. Dodatkowo stwierdzono silny związek miana przeciwciał ze wskaźnikami stanu zapalnego, szczególnie CRP, których wysoki poziom był czynnikiem predykcyjnym cięższego przebiegu RZS i szybszej destrukcji stawów.
Kiedy oznaczać anty-CCP?
Przeciwciała IgG przeciwko cyklicznemu peptydowi cytrulinowemu należy oznaczać u osób, u których występują objawy mogące wskazywać na reumatoidalne zapalenie stawów, zwłaszcza przy ujemnym czynniku reumatoidalnym. Najczęstsze objawy RZS to:
- ból i obrzęk stawów, szczególnie rąk i stóp,
- sztywność poranna trwająca ponad godzinę,
- utrata masy ciała, zmniejszenie apetytu,
- osłabienie, zmęczenie,
- bóle mięśni,
- guzki reumatoidalne.
Anty-CCP – jaka jest norma?
Badanie anty-CCP przeprowadza się metodą immunoenzymatyczną (ELISA) w surowicy krwi pobranej zwykle z żyły łokciowej. Wartości referencyjne poziomu przeciwciał przeciwko cyklicznemu peptydowi cytrulinowemu wynoszą:
- wartość prawidłowa – poniżej 7 j./ml,
- wartości graniczne – 7–10 j./ml,
- wynik dodatni – powyżej 10 j./ml. [1]
Dodatni wynik anty-CCP – co oznacza?
Dodatni wynik przeciwciał przeciwko cyklicznemu peptydowi cytrulinowemu u osoby z objawami zapalenia stawów zwykle przesądza o rozpoznaniu reumatoidalnego zapalenia stawów (ostateczna diagnoza zostaje postawiona w oparciu o kryteria klasyfikacyjne RZS wg ACR i EULAR z 2010 r.). Badanie anty-CCP służy nie tylko do diagnostyki choroby, ale jest też czynnikiem prognostycznym jej przebiegu – wysokie miano przeciwciał koreluje z szybszą destrukcją stawów i gorszym rokowaniem pacjenta.
Dodatni wynik badania przeciwciał przeciwko cyklicznemu peptydowi cytrulinowemu, zwłaszcza u osoby prezentującej objawy mogące sugerować RZS, powinien zostać skonsultowany z reumatologiem, który pokieruje dalszą diagnostyką i ewentualnym leczeniem.
Autor: lek. Agnieszka Żędzian
Bibliografia
- Neumeister B. i in., Diagnostyka laboratoryjna, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013, s. 455–456.
- Wahab A. i in., Anti-cyclic citrullinated peptide antibody is a good indicator for the diagnosis of rheumatoid arthritis, „Pakistan Journal of Medical Sciences”, 2013, dostęp online: maj 2022, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3809312/ .
Rola markera CA 125 w diagnostyce nowotworu jajnika Poprzedni wpis 