Badanie LDH – normy i interpretacja wyników

Dehydrogenaza mleczanowa (LDH) to enzym obecny we wszystkich komórkach organizmu. Jest niezbędny dla przebiegu procesów energetycznych. Obecność LDH w surowicy świadczy o uszkodzeniu komórek lub o przepuszczalności błon komórkowych. Przyczyn tego stanu jest wiele. Badanie poziomu LDH jest pomocne m.in. w różnicowaniu chorób wątroby, chorób płuc, niedokrwistości, nowotworów. W prawidłowych warunkach enzym LDH może być wykrywalny w surowicy, jednak w niskich stężeniach.

Czym jest parametr LDH?

Parametr LDH to określenie dla dehydrogenazy mleczanowej, określanej też dehydrogenazą kwasu mlekowego. Jest to enzym białkowy, który znajduje się we wszystkich komórkach organizmu. Obecność LDH w surowicy świadczy o uszkodzeniu komórki lub przepuszczalności błony komórkowej i przedostaniu się enzymu do krwiobiegu. Badanie LDH wraz z innymi badaniami laboratoryjnymi nie tylko umożliwia rozpoznanie miejsca uszkodzenia komórek, ale także poznanie przyczyn tego stanu.

Enzym LDH jest bardzo ważny, gdyż bierze udział w procesach tworzenia energii. Największy zasób LDH mają: wątroba, serce, mięśnie, płuca, mózg i nerki. Ze względu na różnice w budowie cząsteczkowej enzymu i miejsce występowania wyróżnia się kilka rodzajów izoenzymów dehydrogenazy mleczanowej:

• LDH 1 i 2 dla serca;
• LDH 3 dla płuca;
• LDH 4 dla nerek, trzustki i łożyska;
• LDH 5 dla wątroby i mięśni szkieletowych.

W pierwszej kolejności wykonywany jest pomiar całkowitego stężenia LDH. W przypadku wykrycia wysokiej aktywności enzymu przeprowadzany jest pomiar dla poszczególnych izoenzymów. Różnicowanie to umożliwia dokładne zlokalizowanie miejsca uszkodzonych komórek i skraca diagnostykę.

Jakie są wskazania do badania LDH?

Badanie dehydrogenazy mleczanowej należy do badań przesiewowych, co oznacza, że jest wykonywane jako element diagnostyki praktycznie wszystkich chorób wewnętrznych. Może być wykonywane profilaktycznie w celu oceny stanu komórek organizmu.

Szczególnym wskazaniem do badania dehydrogenazy mleczanowej jest podejrzenie:

• chorób wątroby w tym uszkodzenia wątroby (alkoholowego, polekowego, toksycznego);
• obecności żółtaczki,
• chorób nerek;
• chorób płuc;
• niedokrwistości;
• chorób krwi;
• chorób dróg żółciowych;
• uszkodzenia komórek mięśnia sercowego, np. w wyniku przebytego zawału lub chorób zapalnych;
• uszkodzenia mięśni szkieletowych;
• choroby autoimmunologicznej;
• infekcji wirusowych lub bakteryjnych;
• choroby nowotworowej.

Badanie poziomu LDH wykonywane jest również jako badanie kontrolne u osób będących nosicielami wirusa HIV.

Badanie aktywności enzymu LDH lekarz zleca również w przypadku przewlekłego występowania następujących objawów:

• ból w prawym nadbrzuszu;
• uczucie pełności po posiłku;
• wodobrzusze;
• obrzęki kończyn dolnych;
• nudności i wymioty;
• łatwe powstawanie siniaków;
• ogólne osłabienie;
• zawroty głowy;
• uczucie kołatania serca;
• duszność wysiłkowa;
• problemy z koncentracją.

W takich przypadkach parametr LDH wykonywany jest jako jedno z wielu badań.

Normy parametru LDH

Normy parametru LDH są różne w zależności od laboratorium dokonującego analizy i są podane przy wyniku badania.

Co wpływa na poziom LDH?

Fałszywe zawyżenie wyniku LDH może powstać na skutek hemolizy, błędnej analizy laboratoryjnej, a także przyjęcia przed badaniem określonych leków, szczególnie: steroidów, salicylanów i paracetamolu.

Przygotowanie do badania LDH

Badanie enzymu LDH nie wymaga specjalnego przygotowania. Wpływ na wynik ma aktywność fizyczna, dlatego przynajmniej na dobę przed badaniem powstrzymaj się od nadmiernego wysiłku fizycznego. Przed oddaniem krwi zalecane jest wypicie szklanki wody.

Jak przebiega badanie LDH?

Badanie enzymu LDH wykonywane jest z próbki krwi pobranej z żyły łokciowej. Badanie powinno zostać wykonane w godzinach porannych. Wskazane jest, aby pacjent pojawił się na czczo. Ostatni posiłek należy spożyć około 8 godzin przed planowanym oddaniem krwi.

Jaki jest czas oczekiwania na wynik badania LDH?

Czas oczekiwania na wynik LDH wynosi 1–2 dni.

Co oznacza niskie LDH?

Niskie LDH jest wynikiem prawidłowym i wyklucza uszkodzenie tkanek. W przypadku występowania objawów niski wynik LDH jest wskazówką do podjęcia innych metod diagnostyki. Bardzo niski poziom LDH jest wykrywany również u osób suplementujących duże ilości witaminy C. Taki wynik świadczy wówczas o nadmiernej podaży, którą należy skorygować.

Co oznacza wysokie LDH?

LDH podwyższone świadczy o przedostaniu się enzymu do surowicy na skutek uszkodzenia komórek narządu i może być potwierdzeniem podejrzewanej choroby. Wynik ten wymaga konsultacji z lekarzem i rozszerzenia diagnostyki. Wysoki poziom LDH może sugerować: zaburzenia wątroby, choroby nerek, ostry stan zapalny trzustki, niedokrwistość hemolityczną, niedrożność jelit, choroby mięśni szkieletowych.

Podwyższone LDH nie zawsze oznacza stan chorobowy. Podwyższony wskaźnik wykrywany jest u kobiet w ciąży i osób po intensywnym wysiłku fizycznym, w tym u sportowców stale trenujących. Taki stan jest zupełnie naturalny i nie wzbudza niepokoju.

Do jakiego lekarza udać się z wynikami badania LDH?

Pojedynczy wynik badania LDH dostarcza zbyt mało informacji do rzetelnej analizy stanu zdrowia. Diagnostyka powinna być poszerzona o inne parametry, w zależności od podejrzenia stanu chorobowego. Wszystkie wyniki, w tym poziom LDH, powinny być analizowane przez lekarza rodzinnego, który na podstawie danych skieruje pacjenta na inne szczegółowe badania lub do odpowiedniego specjalisty.

Badanie LDH w płynie jam ciała

Oznaczenie poziomu enzymu LDH w płynie jam ciała jest zupełnie innym badaniem w przeciwieństwie do testu LDH w surowicy. To badanie ma na celu różnicowanie, czy np. płyn obecny w płucach jest wysiękiem czy przesiękiem.

Autor: Emilia Kruszewska

Weryfikacja merytoryczna: lek. Agnieszka Żędzian

Bibliografia

1. A. Karmowski i in., Wpływ ćwiczeń ruchowych w szkole rodzenia na izoenzymatyczny wskaźnik dehydrogenazy mleczanowej w surowicy krwi rodzących, „Advances in Clinical and Experimental Medicine”, 2005, 14(5), s. 947–952.
2. V. Jurisic, S. Radenkovic, G. Konjevic, The Actual Role of LDH as Tumor Marker, Biochemical and Clinical Aspects, „Advances in Cancer Biomarkers”, 2015, s. 115–124.

Oceń artykuł