Zakażenie krętkiem boreliozy może skutkować nawracającym zapaleniem stawów, zapaleniem mięśnia sercowego czy powikłaniami neurologicznymi. Prawidłowo przeprowadzona diagnostyka daje możliwość włączenia właściwego leczenia już we wczesnym stadium choroby. Test Western Blot jest niezbędny do potwierdzenia zakażenia u osób, u których wykonano już badania serologiczne.
Borelioza z Lyme – przebieg choroby
Borelioza z Lyme to choroba zakaźna wywołana przez krętki z rodziny Borrelia. Do transmisji patogenu dochodzi w wyniku kontaktu człowieka z zakażonym kleszczem (w Polsce najczęściej są to gatunki Ixodes ricinus i Ixodes persulcatus).
Boreliozę z Lyme podzielono na wczesne i późne stadium choroby. Pierwsze symptomy są zwykle zauważalne w ciągu 3 miesięcy od kontaktu z zakażonym kleszczem. Stadium wczesne infekcji może manifestować się rumieniem wędrującym lub chłoniakiem limfocytowym skóry. U części chorych objawy te nie występują, a rozpoznanie jest stawiane dopiero w fazie rozsianej. Uogólnione zakażenie może powodować ostre zapalenie stawów, zapalenie mięśnia sercowego i zajęcie układu nerwowego (neuroboreliozę).
Późna faza boreliozy z Lyme jest przyczyną przewlekłego zanikowego zapalenia skóry oraz przewlekłego (trwającego ponad rok) zapalenia stawów lub zmian w układzie nerwowym.
Western Blot – kiedy wykonać test?
Test Western Blot jest, po badaniu przeciwciał IgM i IgG metodą immunoenzymatyczną ELISA, drugim najczęściej stosowanym narzędziem w diagnostyce boreliozy. Stosuje się go w celu potwierdzenia dodatniego lub wątpliwego wyniku przeciwciał IgM lub IgG. O jego zasadności powinien zadecydować lekarz po przeprowadzeniu dokładnego wywiadu i badania przedmiotowego pacjenta. Nie powinno się wykonywać testu Western Blot w pierwszej kolejności i u osób bez objawów klinicznych zakażenia krętkiem Borrelia.
Western Blot – co to za badanie?
Metoda Western Blot ma od wielu lat istotne znaczenie w diagnostyce serologicznej boreliozy. Jej celem jest rozpoznanie przeciwciał reagujących z antygenami krętka. Antygeny do badania Western Blot są swoiste dla danego gatunku – obejmują najczęściej występujące krętki boreliozy (w Europie są to zwykle B. burgdorferi, B. afzelii, B. garinii, B. spielmanii).
Badanie IgG metodą immunoblotu obejmuje co najmniej dwa paski testowe zawierające wybrane frakcje antygenowe krętków. Największe znaczenie mają antygeny p83/100, p58, p39, p41, OspC, Osp17, VLsE. Obecność w badanej próbce krwi lub płynu mózgowo-rdzeniowego przeciwciał przeciwko antygenom krętka powoduje wystąpienie na pasku testowym reakcji indykatorowej w polu z danym antygenem. Wynik blotu jest następnie odczytywany na podstawie specjalnie opracowanych algorytmów, które biorą pod uwagę nasilenie reakcji indykatorowej oraz rodzaj antygenu, przeciwko któremu wykryto obecność przeciwciał (antygeny mało lub wysoce specyficzne dla danego krętka).
Wyniki Western Blot
Dodatni wynik IgM przeciwko krętkowi z rodziny Borrelia w teście immunochemicznym powinien zostać potwierdzony testem Western Blot. Nie zawsze dodatni wynik IgM w teście ELISA świadczy o zakażeniu krętkiem boreliozy (fałszywie dodatnie wyniki mogą wystąpić m.in. w przebiegu zakażenia krętkiem kiły). Wykonanie blotu służy weryfikacji badania immunochemicznego. Wynik dodatni potwierdza rozpoznanie boreliozy z Lyme i powinien skutkować włączeniem odpowiedniego leczenia.
Autor: lek. Agnieszka Żędzian
Bibliografia
- J. Cianciara, J. Juszczyk, Choroby zakaźne i pasożytnicze, Lublin 2012, s. 608–622.
- B. Neumeister i in., Diagnostyka laboratoryjna – poradnik kliniczny, Wrocław 2013, s. 664–667.
