Co oznaczają białe plamki na paznokciach?

Białe plamki na paznokciach zostały po raz pierwszy opisane w XIX w. Od tamtej pory poznano wiele form tego defektu estetycznego, ale i rozpoznano liczne podłoża jego występowania. Leukonychia – bo tak nazywa się ta nieprawidłowość – nie jest chorobą i nie powinna budzić niepokoju. Warto jednak zdiagnozować przyczynę powstawania białych plamek na paznokciach, bo niekiedy może być to sygnał poważnego schorzenia.

Czym są białe kropki na paznokciach?

Białe przebarwienia na paznokciach nazywane są inaczej bielactwem paznokci lub leukonychią. Przyczyn powstania charakterystycznych odbarwień jest wiele, począwszy od mikrouszkodzeń płytki, na niedoborach witamin i minerałów kończąc. Białe plamki na paznokciach u dziecka i osoby dorosłej mogą mieć postać pojedynczych punktowych odbarwień, ale też licznych, układających się równolegle względem siebie, białych pasków. Sporadycznie obejmują większą część płytki paznokciowej lub nawet całą.

Zmiany związane z leukonychią zwykle pojawiają się blisko macierzy paznokcia, czyli tej części, która znajduje się pod naskórkiem. Wraz ze wzrostem płytki przemieszczają się ku jej wolnemu brzegowi.

Jeśli zauważysz u siebie białą plamkę na paznokciu, nie musisz martwić się, że to poważna choroba, która na stałe zmieni wygląd Twoich dłoni. Leukonychia nie jest chorobą, lecz objawem. Jeśli wyeliminujesz przyczynę – białe plamy na paznokciach u nóg czy rąk znikną na dobre.

Białe plamy na paznokciach – rodzaje

Pojawiające się na paznokciach białe plamki określane są mianem leukonychii. Jest to ogólna nazwa tej nieprawidłowości, pod którą kryje się kilka jej odmian i podtypów:

leukonychia prawdziwa całkowita – zmiana obejmuje całą płytkę paznokciową;
leukonychia prawdziwa częściowa – zmiana obejmuje wyłącznie część płytki paznokciowej (zwykle dwie trzecie jej powierzchni);
pseudoleukonychia (paznokcie Terry’ego) – brązowy lub różowy pasek pojawia się tuż za obrąbkiem naskórkowym, czyli na granicy z brzegiem wolnym płytki (częścią paznokcia, która naturalnie rośnie biała);
pseudoleukonychia (half-and-half nails) – część paznokcia przy skórkach jest biaława, a bliżej brzegu wolnego płytki staje się brązowawa;
pseudoleukonychia (paznokcie Muehrckego) – cała płytka paznokciowa pokryta jest wieloma poprzecznymi białawymi liniami, ułożonymi równolegle względem siebie.

Wyróżnia się kilka odmian leukonychii prawdziwej częściowej w zależności od wyglądu białych plam na paznokciach:

punktowa (drobne, białe punkty nieregularnie rozmieszczone są na płytce paznokciowej);
poprzeczna (równoległe linie ułożone są poprzecznie względem płytki paznokciowej);
podłużna (równoległe linie ułożone są wzdłuż płytki paznokciowej, pod jej powierzchnią).

Białe plamki na paznokciach – przyczyny powstawania

Co oznaczają białe plamki na paznokciach? Mogą być potwierdzeniem tego, że nieumiejętnie wykonujesz manicure. Charakterystyczne plamki i odbarwienia są konsekwencją powstania drobnych urazów podczas wycinania skórek. Jeśli wykorzystujesz radełko do samodzielnego wykonywania manicure, najprawdopodobniej zbyt intensywnie przyciskasz je do płytki paznokciowej. W efekcie usuwasz zarówno skórki, jak i część paznokcia. Na pojawienie się białych wykwitów nie będziesz długo czekać. Podobne niepożądane konsekwencje w wyglądzie paznokci mogą wywołać niektóre preparaty do stylizacji. Dlatego możesz zauważyć białe plamy na paznokciach po hybrydzie, po zastosowaniu tradycyjnych lakierów czy nowego zmywacza do paznokci.

U osób z nieprawidłowo zbilansowaną dietą również często pojawiają się białe plamki na paznokciach. Jakich witamin i minerałów brakuje organizmowi, gdy płytka zaczyna się odbarwiać? Najczęściej jest to objaw niedoboru:

witamin: A, D, E i z grupy B;
wapnia;
magnezu;
cynku;
potasu;
krzemu;
żelaza.

Białe plamy pod paznokciami lub na paznokciach mogą świadczyć o poważnych zaburzeniach w funkcjonowaniu organizmu. O ile więc same odbarwione plamki czy prążki nie stanowią powodu do niepokoju, o tyle choroby, których mogą być symptomem, owszem. Od czego są białe plamki na paznokciach? Mogą one świadczyć m.in. o:

chorobie Addisona;
chorobie Hodgkina;
chorobie nowotworowej;
chorobie nerek;
chorobie serca;
mononukleozie zakaźnej;
zapaleniu płuc;
trądzie;
malarii;
pelagrze;
gruźlicy;
półpaścu;
włośnicy;
cukrzycy;
zaburzeniach pracy tarczycy;
toczniu rumieniowatym;
marskości wątroby;
zatruciu metalami ciężkimi (arsenem, talem);
łuszczycy;
hipoalbuminemii;
grzybicy paznokci.

Białe plamki na paznokciach – jak można się ich pozbyć?

Jeśli białe plamy na paznokciach u rąk lub nóg powstały na skutek mikrourazów podczas wycinania skórek za pomocą radełka, możesz poradzić sobie z tymi nieestetycznymi konsekwencjami tylko w jeden sposób – zrezygnuj ze stosowania radełka. Zamiast niego wybierz tzw. kopytko lub drewniany patyczek, z którego pomocą delikatnie odsuniesz skórki z płytki, zamiast je wycinać.

Gdy białe plamy na paznokciach powstały w wyniku zbyt małej podaży witamin i minerałów, konieczne jest prawidłowe zbilansowanie diety i ewentualne włączenie suplementów lub leków, które uzupełnią brakujące składniki. Nie próbuj jednak zgadywać, których konkretnie witamin i minerałów organizm potrzebuje. Skonsultuj się z lekarzem lub dietetykiem i wykonaj zlecone badania krwi. Na ich podstawie specjalista dobierze odpowiednie dawki suplementów lub leków, które będą cennym wsparciem dla organizmu i pozwolą w mig uporać się z białymi plamkami na paznokciach u rąk lub nóg.

Biała plama na paznokciu, będąca symptomem nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu, może zostać zlikwidowana na dobre tylko wówczas, gdy wyleczone zostanie schorzenie pierwotne. Jeśli płytka paznokciowa nie doznała mikrourazów ani też nie brakuje organizmowi witamin i minerałów, być może zmagasz się z inną chorobą. Skontaktuj się wówczas z lekarzem, który po szczegółowej diagnostyce zaleci odpowiednie leczenie. Dzięki temu zapobiegniesz dalszemu rozwojowi podstawowej choroby, a przy okazji zlikwidujesz defekt płytki paznokciowej.

Autor: Katarzyna Grzyś-Kurka

Bibliografia

A. Michalak-Stoma, M. Juszkiewicz-Borowiec, Charakterystyka zmian paznokciowych w łuszczycy pospolitej, „Nowa Medycyna” 2006, nr 1, s. 2–5.
H. Wolska, Łuszczyca paznokci, „Przegląd Dermatologiczny” 2010, nr 97, s. 243–252.
R. Maleszka, V. Ratajczak-Stefańska, Zmiany infekcyjne paznokci, „Przegląd Dermatologiczny” 2011, nr 98, s. 120–127.
U. Ptaszek-Rohe, Bezpieczeństwo i skuteczność działania preparatów do stylizacji i pielęgnacji paznokci, „Świat Przemysłu Kosmetycznego” 2020, nr 1, s. 81–83.
Y. Tüzün, Ö. Karakuş, Leukonychia, „Journal of The Turkish Academy of Dermatology” 2009, nr 1, s. 1–3.