Spis treści:
Chlamydiozy to choroby wywoływane przez bakterie z rzędu Chlamydiales. Atakują układ oddechowy lub układ moczowo-płciowy − w zależności od gatunku. Chlamydia trachomatis może być przenoszona drogą płciową. Ta odmiana chlamydiozy u kobiet często przebiega bezobjawowo, dlatego rzeczywista częstość zakażeń jest trudna do określenia. Zobacz, jakie są jej objawy. Badania laboratoryjne mogą potwierdzić lub wykluczyć zakażenie.
Chlamydioza − co to?
Chlamydioza to choroba wywołana przez bakterie z rzędu Chlamydiales. U człowieka zakażenie wywołać mogą Chlamydophila pneumoniae (odpowiedzialna za rozwój zapalenia górnych i dolnych dróg oddechowych), Chlamydophila psittaci (wywołuje ornitozę z zapaleniem płuc, jest postacią pochodzącą głównie od ptactwa) oraz Chlamydia trachomatis (powoduje zapalenie spojówek oraz objawy w układzie moczowo-płciowym). Bakterie te przenoszone są drogą kropelkową, choć każda z nich wędruje w nieco inny sposób. Chlamydophila psittaci można zakazić się tak od człowieka, jak i przez kontakt z odchodami ptactwa lub z powietrzem zawierającym drobiny z nich pochodzące.
Choć odmian chlamydii jest kilka, najbardziej rozpowszechnioną i znaną formą jest choroba wywołana przez Chlamydia trachomatis. Przenosi się ona głównie drogą płciową. Wywołuje szereg objawów dotyczących narządów rozrodczych i układu moczowego. Może być jednakże odpowiedzialna za zapalenie spojówek czy nawet zapalenie płuc. Do zakażenia może dojść także w czasie porodu, dlatego może dotykać także noworodków.
Chlamydia − badania
Chlamydioza powodowana przez Chlamydia trachomatis jest szeroko rozpowszechnioną chorobę weneryczną. Ponieważ większość przypadków u kobiet przebiega bezobjawowo, chlamydioza niekiedy wykrywana jest wyłącznie za pomocą w diagnostyki laboratoryjnej. U mężczyzn zakażenie częściej się ujawnia, dlatego zwykle trafiają oni do gabinetu lekarza (wenerologa) i poddawani diagnostyce laboratoryjnej.
Jak wygląda diagnostyka zakażenia chlamydiami (Chlamydia trachomatis)? Obejmuje wykrywanie przeciwciał specyficznych dla Chlamydia trachomatis w klasie IgG – Chlamydia trachomatis IgG (wynik dodatni wskazuje na przebycie zakażenia w przeszłości lub zaawansowaną fazę długotrwałego zakażenia) oraz specyficznych przeciwciał w klasie IgM i IgA: Chlamydia trachomatis IgM lub Chlamydia trachomatis IgA (wynik dodatni oznacza ostre zakażenie).
Można również przeprowadzić genetyczne badanie molekularne Chlamydia trachomatis DNA met. real time PCR, które w czasie rzeczywistym identyfikuje plazmidowe DNA Chlamydia trachomatis. Badanie to jest niezwykle czułe i ma wysoką swoistość. Wymaz materiału do badania metodą RT PCR pobierany jest z szyjki macicy, z pochwy, cewki moczowej, z odbytu lub worka spojówkowego. Materiał do analizy może stanowić również mocz.
Jak przygotować się do pobrania wymazu?
- 7 dni przed wymazem przerwać leczenie przeciwbakteryjne;
- 24 godziny przed wymazem wstrzymać współżycie seksualne;
- 48 godzin przed wymazem odstawić leki i środki dopochwowe;
- Nie pobierać wymazu w trakcie miesiączki lub owulacji;
- Nie pobierać wymazu do 24 godzin po badaniu ginekologicznym czy USG z użyciem głowicy dopochwowej;
- Wymaz z cewki moczowej wykonać rano, przed oddaniem moczu lub 1-3 godzin po oddaniu moczu;
Mocz przeznaczony do badania powinien pochodzić z pierwszego porannego strumienia.
Diagnostyka w kierunku zakażeń innymi gatunkami chlamydii obejmuje przeciwciała klasy IgM i IgG specyficzne dla Chlamydia psittaci oraz przeciwciała IgG dla Chlamydia pneumoniae.. Można również wykonać badanie molekularne mające na celu identyfikację Chlamydia pneumoniae DNA met. real time PCR, jakościowo w wymazie z gardła.
Chlamydia u mężczyzn i u kobiet − objawy
Jak wspomniano, chlamydioza może występować w różnych postaciach, a jej przebieg i objawy zależne są od typu bakterii wywołującej zakażenie.
Chlamydia trachomatis może powodować objawy w obrębie układu moczowo-płciowego. Dużo rzadziej obserwuje się symptomy ze strony spojówek. Symptomami najczęściej opisywanym są u kobiet ból sromu czy upławy z pochwy, u mężczyzn pojawić się może śluzowa lub śluzowo-ropna wydzielina z cewki moczowej. Może powodować także pieczenie podczas oddawania moczu. Objawem towarzyszącym może być także gorączka. U mężczyzn, w przypadku powikłania z zapaleniem najądrzy, może pojawić się ból w mosznie. Zakażenie częściej wywołuje dolegliwości u mężczyzn niż u kobiet.
Zapalenie spojówek wywołane zakażeniem Chlamydia trachomatis może często pojawia się u noworodków.
Z kolei Chlamydophila pneumoniae daje najczęściej objawy ze strony dróg oddechowych. Zakażenie prowadzi do zapalenia płuc. Początkowo może objawiać się bólem gardła, stanem podgorączkowym lub gorączką i suchym kaszlem. Choroba ma na szczęście zwykle łagodny przebieg.
Zakażenia Chlamydophila psittaci i wynikająca z niego ornitoza jest w Polsce niezwykle rzadka. Najczęściej rozpoczyna się bólem głowy, gorączką, suchym kaszlem. W obrazie klinicznym obserwuje się zmiany osłuchowe charakterystyczne dla zapalenia płuc, powiększenie wątroby oraz śledziony.
Leczenie Chlamydii
Leczenie zakażenia bakterią z rzędu Chlamydiales odbywa się przez podanie choremu odpowiednich antybiotyków. O kuracji oraz diagnostyce zadecydować powinien lekarza. Nie należy ignorować choroby, ponieważ nieleczone zakażenie prowadzić może do problemów z płodnością. Diagnostykę wspomnianych odmian chlamydiozy wykonasz w laboratoriach Diagnostyki.
Bibliografia:
- Krzysztof Specjalski, Rola zakażeń Chlamydia pneumoniae i Mycoplasma pneumoniae w przebiegu astmy, [w:] Pneumonol. Alergol. Pol. 2010; 78, 4: 284–295
- https://www.mp.pl/pacjent/choroby-zakazne/choroby/zakazenia-bakteryjne/164865,chlamydiozy
- https://www.mp.pl/medycynarodzinna/artykuly/119408,zakazenia-chlamydia-trachomatis-badania-przesiewowe-rozpoznanie-i-postepowanie
- https://wylecz.to/ginekologia/chlamydioza/
- https://wylecz.to/ginekologia/zakazenie-chlamydia-trachomatis/
- Małgorzata Pawlikowska, Wiesław Deptuła, Choroby u ludzi spowodowane chlamydiami i chlamydofilami, [w:] Postepy Hig Med Dosw. (online), 2007; 61: 708-717
- https://diag.pl/pacjent/chlamydia-objawy-diagnostyka-i-leczenie/
- https://diag.pl/wp-content/uploads/sites/3/2016/11/Chlamydia_trachomatis_2016.pdf