Co jeść przy zapaleniu żołądka?

Zapalenie żołądka może być przewlekłe lub pojawić się nagle. Zazwyczaj towarzyszą mu dolegliwości ze strony układu pokarmowego, które nasilają się po posiłkach. Dieta przy zapaleniu żołądka powinna być lekkostrawna, o obniżonej zawartości tłuszczu i błonnika. Odpowiedni sposób żywienia zmniejszy dolegliwości i wspomoże w regeneracji śluzówki żołądka. Jak powinna wyglądać dieta przy omawianej chorobie?

Jak rozpoznać zapalenie żołądka?

Zapalenie żołądka ma charakterystyczne objawy, które obejmują układ pokarmowy. Wiele dolegliwości jest bagatelizowanych, ponieważ są one typowe dla różnych chorób. Zapalenie żołądka na początkowym etapie może nie dawać żadnych objawów. Z czasem pojawiają się: zgaga, nudności, wymioty, bóle brzucha, uczucie pełności, w szczególności po jedzeniu. Jeśli masz podobne dolegliwości, to warto udać się do lekarza. Może on zlecić szereg badań, takich jak: gastroskopia, USG jamy brzusznej czy badanie w kierunku bakterii Helicobacter pylori. 

U niektórych osób pojawia się brak apetytu, którego konsekwencją jest chudnięcie. W ostrej postaci zapalenia żołądka objawy występują nagle i są bardzo nasilone. Często należą do nich: kołatanie serca, nadmierne zmęczenie, bladość skóry i senność.

Przyczyny zapalenia żołądka

W zapaleniu żołądka uszkodzeniu ulega jego błona śluzowa. Na jej stan wpływają różne czynniki. W zależności od nich zapalenie może mieć charakter ostry lub przewlekły. Często za pojawienie się choroby odpowiadają: nadużywanie alkoholu, spożywanie dużej ilości leków (głównie niesteroidowych leków przeciwzapalnych), narażenie na spożycie toksyn lub alergia pokarmowa. Zapalenie żołądka może rozwinąć się również w wyniku zakażenia bakterią Helicobacter pylori. Ponad połowa dorosłych osób jest jej nosicielem, nie wiedząc o tym. 

Nieleczone zapalenie żołądka prowadzi do konsekwencji w postaci wrzodów żołądka. Ich objawy najczęściej pojawiają się po spożyciu posiłku. Mogą wystąpić: głośne przelewanie się, ból, zgaga, uczucie pełności, nudności. Objawy najczęściej ustępują po kilku godzinach. Negatywnie na śluzówkę żołądka działają: alkohol, leki i nadużywanie preparatów zawierających żelazo. 

Zapalenie żołądka – zasady 

Ustalenie, co można jeść przy zapaleniu żołądka, jest bardzo ważne, aby pozbyć się objawów i dodatkowo nie obciążać tego narządu. Dolegliwości są uciążliwe na co dzień, dlatego wprowadzenie kilku zasad może ułatwić funkcjonowanie. Kluczowy jest rodzaj spożywanych posiłków. Powinny być one lekkostrawne, czyli takie, które łatwo przechodzą przez układ pokarmowy i nie powodują szeregu nieprzyjemnych dolegliwości. Zabronione są dania przygotowywane na głębokim tłuszczu, wysokoprzetworzone i ciężkostrawne. Niewskazane jest przejadanie się. Lepiej przygotowywać mniejsze, a częstsze dania niż większe, spożywane raz czy dwa razy w ciągu dnia.

Godziny jedzenia najlepiej ustalić indywidualnie, uwzględniając własne preferencje. Inaczej będą rozplanowane posiłki u osoby, które wstaje wcześnie rano, a inaczej u tej prowadzącej bardziej nocny tryb życia. Należy zachowywać kilkugodzinne, równe odstępy pomiędzy poszczególnymi posiłkami. Pomiędzy nimi nie sięgaj po żadne przekąski, słodzone napoje czy nawet po kawę z mlekiem. Przerwy powinny być czyste, co oznacza, że dozwolone jest w nich picie jedynie wody, czarnej kawy i niesłodzonych herbat. 

Dania mogą być gotowane w wodzie lub na parze, a także grillowane bez dodatku oleju. Należy ograniczyć użycie tłuszczu do przygotowywania potraw. Jeśli musisz go użyć, wybieraj oliwę lub tłuszcze roślinne, np. olej rzepakowy. Należy również zmniejszyć podaż błonnika, jednak nie wykluczaj z jadłospisu wszystkich warzyw i owoców. Spożywaj je po odpowiedniej obróbce termicznej. Najlepiej je obrać, rozdrobnić i ugotować. Bardzo istotny jest również sposób jedzenia. Nie należy się spieszyć ani rozpraszać podczas spożywania posiłków. Każdy kęs warto kilkukrotnie przerzuć. 

Dozwolone produkty przy zapaleniu żołądka

Dieta przy zapaleniu żołądka ma wiele ograniczeń. Posiłki warto planować na kilka dni do przodu, jak najbardziej urozmaicać je i odpowiednio przygotowywać. Co jeść przy zapaleniu żołądka? Przede wszystkim produkty, które nie podrażnią śluzówki żołądka i nie powodują nadmiernego wydzielania soków żołądkowych. Zalecane są: chude mięsa i ryby, nabiał o niskiej zawartości tłuszczu, jaja, ryż, ziemniaki i w niewielkiej ilości tłuszcze roślinne. Można również jeść chude wędliny. Najlepiej wybierać te ze sprawdzonego źródła lub przygotowywać je samodzielnie w domu. Dzięki temu będziesz mieć pewność, że nie zawierają żadnych dodatków i konserwantów. Możesz jeść także warzywa i owoce, najlepiej ugotowane.

Do swoich posiłków możesz dodawać warzywa, takie jak: marchew, cukinia, buraki, dynia, szpinak, pomidory bez skóry, fasolka szparagowa i zielona sałata. Wśród dozwolonych owoców znajdują się: dojrzałe owoce bez pestek i skórki, przetarte jabłka, banany, brzoskwinie i morele. Najlepiej przygotować je w formie gęstego musu lub wykorzystać jako dodatek do pełnowartościowego dania. 

Do potraw warto dodać zioła i przyprawy. Poprawiają one smak, a dodatkowo wiele z nich działa przeciwzapalnie, antybakteryjnie czy łagodząco. Sprawdzą się: świeża lub suszona bazylia, oregano, koperek, cynamon, kurkuma, pietruszka i rozmaryn. Można pić napary ziołowe, przygotowane z rumianku czy z melisy. Łagodzą one żołądek i zmniejszają dyskomfort po jedzeniu. 

Dietę najtrudniej utrzymać w sytuacji, kiedy zabronione jest spożywanie deserów. Wiele osób lubi zjeść ciastko lub kawałek czekolady, które w zapaleniu żołądka są zabronione. Można je zastąpić owocowymi kisielami, galaretkami, budyniem, ciastem drożdżowym i biszkoptami. Dozwolone są również zdrowe wersje bardziej kalorycznych produktów. 

Zabronione produkty przy zapaleniu żołądka

Ze względu na stan żołądka należy unikać produktów obfitujących w tłuszcze, wysokoprzetworzonych, fast foodów czy słodyczy. Ich zjedzenie może nasilać dolegliwości, dlatego bardzo ważne jest obserwowanie swojego organizmu po spożyciu określonych grup produktowych. Podstawą diety przy zapaleniu żołądka powinny być: chude mięsa, nabiał o niskiej zawartości tłuszczu i niskobłonnikowe pieczywo, dlatego należy wykluczyć: tłuste mięsa, smalec, konserwy, kiełbasy i pasztety. Trzeba zrezygnować z mięsnych, tłustych bulionów. Zupy można przygotowywać na wywarach warzywnych.

Konieczne jest wykluczenie produktów, które wzdymają. Należą do nich rośliny strączkowe, takie jak: soczewica, ciecierzyca, fasola, groch czy bób. Jeśli cierpisz na zapalenie żołądka, musisz wykluczyć także: kapustę w każdej postaci, sałatki konserwowe, czosnek, cebulę czy paprykę. Drażniąco na ściany żołądka mogą również działać produkty przygotowywane przy użyciu octu, musztardy czy innych ostrych przypraw.

Wyeliminować należy słodycze i wyroby cukiernicze. Zawierają one duże ilości cukru, tłuszcze trans oraz sól. Często są również smażone na głębokim oleju lub przygotowywane z jego użyciem. Ponadto tego typu produkty mogą przyczyniać się do rozwoju otyłości, cukrzycy typu II czy nasilać stany zapalne w organizmie. Konieczne jest ograniczenie spożycia kawy, herbaty, alkoholu, świeżo wyciskanych soków czy słodzonych, gazowanych napojów.

Stosowanie diety, ograniczenie stresu, rezygnacja z używek może zmniejszyć ryzyko rozwoju zapalenia żołądka. Ponadto obserwowanie swojego organizmu pozwala wcześnie wykryć niepokojące zmiany.

Autor: Sylwia Brodniewska

Bibliografia

1. I. Kaczmarczyk-Sedlak, A. Ciołkowski, Zioła w medycynie. Choroby układu pokarmowego, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 2017.
2. M. Treben, Choroby żołądka i jelit, Wydawnictwo Esprit, Kraków 2020.
3. G. Wallner, A. Dziki, A. Dąbrowski, Zaburzenia czynnościowe układu pokarmowego, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2018.
4. M. Mosley, Jelita wiedzą lepiej. Jak zrewolucjonizować sposób odżywiania i zmienić od wewnątrz swoje ciało, Wydawnictwo Otwarte, Kraków 2018.
5. P. Gajewski, Interna Szczeklika, Wydawnictwo Medycyna Praktyczna, 2019.

Oceń artykuł