Spis treści:
Ucisk w żołądku może być spowodowany przez szereg czynników. Za jego powstanie odpowiadają schorzenia gastrologiczne, ale i stanowi on objaw silnego stresu, który prowadzi do tzw. nerwicy żołądka. Ucisk w żołądku to objaw doświadczany często przez kobiety w ciąży z powodu powiększającego się brzucha.
Dolegliwości ze strony układu pokarmowego są jednymi z częściej doświadczanych. Należy do nich uczucie ucisku w żołądku. To niecharakterystyczny objaw ze strony jamy brzusznej, który może towarzyszyć licznym patologiom zdrowotnym. Sprawdź, co go powoduje.
Ucisk w żołądku – nerwica
Uczucie ucisku i gniecenia w żołądku jest typowe dla zaburzeń lękowych, które często rozwijają się w wyniku narażenia organizmu na silny stres. Stan ten jest wynikiem przewlekłego napięcia emocjonalnego, udziału w sytuacjach nerwowych i stresogennych. Sprzyja mu ciągły pośpiech, brak czasu na relaks i wypoczynek, presja związana z wysokimi wymaganiami i nadmiarem obowiązków. “Nerwica żołądka” określana bywa jako jelito spastyczne czy zespół jelita drażliwego. Nerwicy poza uciskiem w żołądku towarzyszyć mogą następujące objawy: nudności i wymioty, biegunki lub zaparcia, utrata apetytu, wzdęcia, odbijanie, kołatanie serca, drżenie rąk lub całego ciała, uczucie niepokoju, duszności, wzmożona potliwość, problemy ze snem. Leczenie w dużej mierze opiera się na pomocy psychologicznej. Postępowanie skupia się na wyeliminowaniu czynników odpowiadających za problemy emocjonalne. Wskazana jest modyfikacja stylu życia, a niekiedy konieczna okazuje się farmakoterapia z zastosowaniem środków uspokajających.
Ucisk w żołądku po jedzeniu – zgaga i refluks
Uczucie ucisku w żołądku po jedzeniu jest jednym z objawów towarzyszących zgadze oraz chorobie refluksowej. Zgaga charakteryzuje się występowaniem bolesnego pieczenia za mostkiem, które chorzy przedstawiają jako „palenie w przełyku”. Za powstanie zgagi odpowiadać mogą: błędy żywieniowe, przepuklina rozworu przełykowego przepony oraz wspomniany refluks żołądkowo-przełykowy. Ten zaś polega na cofaniu się kwaśnej treści żołądkowej do przełyku na skutek zaburzenia działania zwieracza dolnego przełyku. Poza uciskiem w żołądku i klatce piersiowej towarzyszą mu: wzdęcia, odbijanie, niestrawność, nieprzyjemny zapach z ust, chrypka. Dolegliwości nasilają się w pozycji leżącej, przy pochylaniu się do przodu. Leczenie opiera się na zmianie diety, stosowaniu środków zobojętniających, pobudzających perystaltykę układu pokarmowego, a w cięższych przypadkach konieczne okazuje się leczenie operacyjne.
Ucisk w żołądku – objaw wrzodów i zapalenia błony śluzowej
Ucisk w żołądku, ból w nadbrzuszu, mdłości, wymioty, zgaga, uczucie pełności, a czasem nawet krwawienia z układu pokarmowego – to główne objawy pojawiające się w przebiegu zapalenia błony śluzowej żołądka. Za rozwój stanu zapalnego odpowiada długotrwałe drażnienie delikatnej śluzówki, co może być związane z przewlekłym stosowaniem środków z grupy NLPZ, zakażeniem Helicobacter pylori, nadużywaniem alkoholu. Dolegliwości nasilają się na czczo, w godzinach porannych.
Ściskający ból w żołądku towarzyszy chorobie wrzodowej, w której przebiegu dochodzi do rozwoju ubytków w błonie śluzowej żołądka bądź dwunastnicy. Inne ich objawy to: wymioty, nudności, brak apetytu, zgaga, wzdęcia, gorzkie/kwaśne odbijanie, zaparcia na przemian z biegunkami, spadek masy ciała, niesmak w ustach. Niekiedy choroba ma przebieg bezobjawowy. Dolegliwości nasilają się około 1–3 godzin po posiłku, a łagodnieją po jedzeniu i zażyciu środków zobojętniających kwas solny.
W obu przypadkach w leczeniu stosuje się leki osłonowe, zobojętniające kwas solny (inhibitory pompy protonowej, H2-blokery), unika się czynników drażniących (m.in. kawy, alkoholu, papierosów), przestrzega się odpowiedniej diety, a przy zakażeniu bakteryjnym konieczna jest antybiotykoterapia. W przypadku wrzodów w ciężkich przypadkach zastosowanie ma leczenie operacyjne.
Ucisk i uczucie pełności w żołądku – błędy żywieniowe
Ucisk w żołądku nie zawsze jest związany z jakimś schorzeniem. Może być spowodowany przez nieprawidłowy sposób odżywiania, który prowadzi do nadmiernych gazów i wzdęcia. Dochodzi do tego w wyniku połykania podczas jedzenia za dużej ilości powietrza lub z powodu fermentacji bakteryjnej, zachodzącej w jelicie grubym. Aby ograniczyć ilość gazów, należy nie rozmawiać przy jedzeniu, spożywać mniejsze posiłki, jeść powoli i dokładnie przeżuwać. W jadłospisie warto ograniczyć udział produktów o działaniu wzdymającym, do których należą zwłaszcza: rośliny strączkowe, warzywa kapustne, gazowane napoje. Pomocne okazać się może picie naparu z kopru włoskiego i mięty pieprzowej czy herbaty z imbirem i miodem. Jednak przy często występujących nadmiernych gazach i ucisku w żołądku, które nie przemijają mimo stosowania się do powyższych zaleceń, warto skonsultować się z lekarzem. Mogą one bowiem sugerować zaburzenia pracy jelit, choroby pęcherzyka żółciowego, trzustki czy wątroby. Wówczas warto skontrolować pracę tych narządów, wykonując m.in. pakiet wątrobowy.
Ucisk w żołądku w ciąży
Nierzadko kobiety w ciąży odczuwają ucisk w żołądku. Związany jest on ze zmianami w budowie ciała. Wraz z powiększającą się macicą i rosnącym płodem dochodzi do wywierania naporu na narządy znajdujące się w jamie brzusznej. Stąd też pojawia się uczucie ucisku w żołądku, ale i na przeponę czy pęcherz moczowy. Razem z nimi dość często występują zgaga, niestrawność, mdłości.
Ciągły ucisk w żołądku – czy jest niebezpieczny?
Niestety oprócz wymienionych wyżej możliwych przyczyn ucisku w żołądku za pojawienie się tej dolegliwości odpowiadają również znacznie bardziej poważne choroby, jak np. rak żołądka. Towarzyszą im tzw. objawy alarmujące, które powinno się niezwłocznie skonsultować z lekarzem. Należą do nich zwłaszcza:
- niezamierzony spadek masy ciała,
- niedokrwistość,
- krwawienie z przewodu pokarmowego,
- ból żołądka w nocy, który wybudza ze snu,
- powtarzające się wymioty,
- guz wyczuwalny w nadbrzuszu.
Autor: dr n. o zdr. Olga Dąbska
Weryfikacja merytoryczna: lek. Agnieszka Żędzian
Bibliografia
- A. Dąbrowski, Wielka interna – gastroenterologia, Medical Tribune Polska, Warszawa 2019.
- M. Korzonek, A. Dziergas, M. Kuczyńska, Choroba refluksowa przełyku (GERD) – problem wciąż aktualny, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2014, t. 8, nr 5, s. 201–210.