Częste kichanie – czy to alergia?

Zastanawiałeś się kiedykolwiek, dlaczego kichamy? Kichanie to odruch obronny organizmu mający na celu usunięcie czynnika drażniącego błonę śluzową nosa. Najczęściej napadowe kichanie i wodnisty katar kojarzony jest z alergicznym nieżytem nosa (ANN), jako reakcja na alergeny wziewne bądź pokarmowe. Zaostrzenie tej choroby może być spowodowane przez wdychanie powietrza zanieczyszczonego spalinami samochodowymi oraz pyłami przemysłowymi. Poniżej dowiesz się więcej na temat ANN oraz innych przyczyn częstego kichania.

Dlaczego kichamy?

Kichanie jest odruchem bezwarunkowym polegającym na silnym i gwałtownym wyrzucie powietrza przez nos. Blokowanie wypuszczania powietrza poprzez zatykanie nosa i zasłanianie go może doprowadzić do uszkodzenia ucha wewnętrznego, błony bębenkowej (błona, która oddziela ucho zewnętrzne od ucha środkowego), pęknięcia naczyń krwionośnych w oku lub krwotoku z nosa. Wstrzymywanie kichnięcia powoduje powrót do płuc powietrza znajdującego się pod dużym ciśnieniem, co skutkuje mikrourazami pęcherzyków płucnych.

Kichanie a alergiczny nieżyt nosa

Wiele osób boryka się z alergiami nabytymi, co ma związek z rozwojem cywilizacji, zanieczyszczeniem powietrza, dodawaniem substancji chemicznych do żywności (konserwantów czy barwników). Do rozwoju alergii przyczynia się także zmniejszenie kontaktu człowieka z drobnoustrojami, wskutek nadużywania preparatów antybakteryjnych, czy ogólnie, zapewnienia zbytniej „sterylności” otoczenia w okresie niemowlęctwa i wczesnego dzieciństwa , co przekłada się na zaburzenie naturalnej równowagi mikrobiologicznej organizmu i przekierowanie układu odpornościowego na substancje zewnętrzne (alergeny), które prawidłowo nie powinny wywoływać odpowiedzi immunologicznej.

Jeśli przyczyną kichania jest alergiczny nieżyt nosa, chory zmaga się dodatkowo z wodnistym katarem uczuciem swędzenia w nosie, łzawieniem i swędzeniem oczu. Symptomy te mogą pojawiać się okresowo, zgodnie z okresem pojawiania się wywołującego je alergenu. Osoba borykająca się z alergią w okresie nasilenia nieżytu nosa zmuszona jest do oddychania przez usta, co dodatkowo drażni błonę śluzową gardła, wywołując suchy kaszel.

Na co możesz być uczulony? Alergie oddechowe mogą wywoływać przede wszystkim pyłki roślin, zarodniki grzybów pleśniowych (m.in. z rodzaju Alternaria i Cladosporium), roztocza kurzu domowego, łupież i sierść zwierząt domowych i hodowlanych, etc.

W jakich miesiącach w powietrzu unoszą się pyłki roślin? W ostatnich latach obserwuje się rozciąganie i nakładanie się okresów pylenia roślin. Można przyjąć w przybliżeniu, że:

od końca stycznia do lipca pylą drzewa,
od marca do września pylą zboża i trawy,
od lipca do października pylą chwasty i rośliny zielne.

Nieleczony alergiczny nieżyt nosa prowadzi do zaburzeń snu, problemów z koncentracją, roztargnienia, drażliwości, przewlekłych bólów głowy i zatok. ANN jest czynnikiem ryzyka rozwoju astmy, dlatego nie należy go lekceważyć. W laboratoriach Diagnostyki na terenie całego kraju możesz zgłosić się w celu pobrania próbki krwi i wykonania badań pozwalających na wskazanie przyczyny alergii wziewnej (czy pokarmowej). Zlecenie i wykonanie badań nie wymaga kontaktu ze specjalistycznym gabinetem alergologicznym. Doboru kierunku badania może dokonać lekarz pierwszego kontaktu lub dowolnej specjalności po przeprowadzeniu dogłębnego wywiadu. Możesz skorzystać za pakietu molekularnej diagnostyki alergii IgE-zależnej, która pozwala nie tylko na diagnostykę przyczyn alergii, ale także na zastosowanie odpowiedniej profilaktyki.

Częste kichanie a przeziębienie

Przeziębienie może wywołać jeden z ponad 200 rodzajów wirusów, wśród nich wyróżniamy, m.in.: rinowirusy, koronawirusy czy adenowirusy. Infekcje wirusowe przenoszą się drogą kropelkową, czyli podczas kichania oraz drogą powietrzną (aerozolu o mniejszej średnicy)dlatego tak ważne jest używanie chusteczki higienicznej lub kichanie w rękaw na wysokości przedramienia. W ten sposób zmniejszasz obszar, w którym przenoszą się drobnoustroje.

U osoby przeziębionej występuje zazwyczaj nieżyt nosa, który przejawia się jako częste kichanie, służące oczyszczeniu dróg oddechowych z zalegającej wydzieliny. Nieżyt nosa wynika z reakcji zapalnej spowodowanej obecnością wirusów, wnikających do ustroju przez błonę śluzową dróg oddechowych. Naczynia krwionośne ulegają rozszerzeniu, co koreluje z nadmierną funkcją wydzielniczą błony śluzowej. Innymi objawami towarzyszącymi przeziębieniu są kaszel, ból gardła i stan podgorączkowy.

Przeziębienie zazwyczaj trwa 7-10 dni i nie powoduje powikłań. Jeśli symptomy nasilają się po upływie 5 dni lub trwają więcej niż 10 dni, należy udać się do internisty, bowiem infekcja wirusowa może doprowadzić w niektórych przypadkach do nadkażenia bakteryjnego, co wymaga wdrożenia antybiotykoterapii.

Kichanie a zespół ACHOO

Zespół ACHOO, z ang. ACHOO syndrome, Autosomal dominant Compelling Helio-Ophthalmic Outburst syndrome, jest cechą dziedziczną, która występuje u 17-35% światowej populacji, głównie u kobiet. Syndrom ten wynika z nadmiernego pobudzenia nerwu wzrokowego przy nagłym przemieszczeniu się z ciemnego otoczenia w nasłonecznione miejsce. Taka sytuacja u osób predysponowanych genetycznie może wywołać salwy kichania (średnio 10-20 kichnięć pod rząd). Inna teoria mówi, że za odruch kichania w zespole ACHOO może odpowiadać łzawienie oczu – przy nagłej ekspozycji na światło słoneczne dochodzi do spływania łez przez przewód nosowo-łzowy, co skutkuje drażnieniem śluzówki nosa.

Kichnięcie a przesuszenie śluzówki

Częste kichanie może być skutkiem nadmiernego przesuszenia błony śluzowej nosa i gardła, co powodowane jest przez suche powietrze, występujące w pomieszczeniach zamkniętych w sezonie grzewczym. W celu ograniczenia przesuszenia można wykonywać płukanie nosa solą morską lub roztworem soli fizjologicznej.

Jak zapobiegać napadom kichania?

Jeśli podejrzewasz u siebie alergiczny nieżyt nosa, wykonać badania laboratoryjne które w nieinwazyjny sposób (jedyny dyskomfort wiąże się z pobraniem próbki krwi) pomogą ustalić, jakiego alergenu powinieneś unikać. Na rynku farmaceutycznym jest cała gama preparatów przeciwhistaminowych, które pomagają zmniejszać dyskomfort związany z objawami alergii. Równie ważna jest jednak profilaktyka, dla której podstawą są odpowiednio przemyślane, wspomniane badania Diagnostyka dysponuje zapewne najszerszym w kraju profilem badań stosowanych w laboratoryjnej diagnostyce alergii.

Bibliografia:

alergia i choroby alergiczne