Indometacyna – zastosowanie. Co to jest?

Indometacyna to substancja chemiczna, którą znajdziesz w składzie niektórych leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych lub przeciwgorączkowych. Na polskim rynku dostępna jest w formie tabletek, czopków, maści lub kropli do oczu. Stanowi cenne wsparcie w leczeniu takich dolegliwości, jak dna moczanowa czy reumatoidalne zapalenie stawów. Zażywanie tego środka może przynieść różne efekty uboczne, dlatego dostęp do niego jest ograniczony – większość preparatów z indometacyną kupisz na receptę.

Indometacyna – co to takiego?

Z fachowego punktu widzenia indometacyna to organiczny związek chemiczny, który jest pochodną kwasu indoilooctowego. Fizjologicznie występuje ona w organizmie, ale często wykorzystywana jest jako środek leczniczy. Wykazuje przede wszystkim działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne oraz przeciwgorączkowe i należy do grupy niesteroidowych środków przeciwzapalnych (NLPZ). Z powodu licznych efektów ubocznych, jakie może wywoływać, nie dorównuje popularnością paracetamolowi lub ibuprofenowi. Dostępna jest w formie tabletek, czopków, kropli do oczu lub maści. Wykorzystuje się ją w leczeniu wielu schorzeń, jednak za każdym razem jej zażywanie musi być skonsultowane z lekarzem, który określi, czy stosowanie preparatu na bazie tej substancji nie niesie zagrożenia dla zdrowia.

Indometacyna – kiedy została wprowadzona na rynek farmaceutyczny?

Potencjał indometacyny jako niesteroidowego leku przeciwzapalnego został odkryty na początku lat 60. XX stulecia. Już wtedy specjaliści zza Oceanu dostrzegli, że może doskonale zwalczać ból i likwidować stany zapalne. Dwa lata po dokonaniu tego odkrycia środek został zarejestrowany w ramach amerykańskiej agencji Żywności i Leków (FDA – Food and Drug Administration). Indometacyna została wprowadzona na rynek przez firmę Merck Frosst Canada & Co. Od tamtego momentu badania kliniczne potwierdziły jej niezwykłą skuteczność w leczeniu migren oraz dolegliwości, którym towarzyszy ból głowy. Dziś znane są także właściwości przeciwzapalne oraz przeciwgorączkowe tej substancji.

Indometacyna – kiedy po nią sięgnąć?

Indometacyna jest nie tylko doskonałym środkiem przeciwbólowym i przeciwzapalnym, ale wspiera także terapię wielu chorób. Na długiej liście znajdują się dolegliwości, takie jak:

dna moczanowa;
reumatoidalne zapalenie stawów (RZS);
młodzieńcze przewlekłe zapalenie stawów;
choroba zwyrodnieniowa stawów i kręgosłupa;
łuszczycowe zapalenie stawów;
dyskopatia;
kontuzje stawów;
nerwobóle związane z przeciążeniem lub urazami;
stany zapalne tkanek okołostawowych.

Preparaty na bazie indometacyny często podawane są po zabiegach ortopedycznych i operacjach. Stosuje się je także do zamknięcia przetrwałego przewodu tętniczego (PDA) u dzieci urodzonych przedwcześnie.

Indometacyna – działanie i dawkowanie

Indometacyna to substancja, która dobrze wchłania się z przewodu pokarmowego, jest metabolizowana przez wątrobę i wydalana wraz z kałem i moczem. Maksymalne stężenie we krwi osiąga w ciągu 2 godzin po podaniu, natomiast czas działania preparatu nie przekracza 5 godzin. Pamiętaj, że przenika on przez łożysko i dlatego nie powinny sięgać po nią kobiety w ciąży.

Tabletki z indometacyną zazwyczaj przyjmowane są w dawkach dziennych 75–150 mg, maść na bazie tej substancji należy stosować do 3 razy na dobę. Preparat w formie aerozolu można aplikować przez 1–2 tygodnie, ale dawka dobowa nie powinna przekraczać 60 mg. W przypadku łagodzenia bólu pooperacyjnego pacjent przyjmuje zazwyczaj 4–6 kropli indometacyny na dobę w kilku dawkach. Pamiętaj, że zalecenia odnośnie do dawkowania, które znajdziesz na ulotce, powinny zostać zawsze skonsultowane z lekarzem. Przede wszystkim zacznij od właściwej diagnozy swoich dolegliwości. Jeśli zachodzi podejrzenie, że cierpisz na reumatoidalne zapalenie stawów, wykonaj badanie Anty-CCP.

Przeciwwskazania do stosowania indometacyny

Indometacyna to świetny środek przeciwbólowy, jednak nie każdy może ją stosować. Przede wszystkim nie zaleca się jej osobom uczulonym na preparaty z grupy niesteroidowych środków przeciwzapalnych (NLPZ). Powinny unikać jej kobiety w ciąży (szczególnie w ostatnim trymestrze) i mamy karmiące piersią. Przeciwwskazaniem do stosowania indometacyny są następujące choroby i dolegliwości:

niewydolność serca, wątroby lub nerek;
wrzody żołądka;
polipy nosa;
obrzęki skóry.

Ostrożność przy stosowaniu preparatu powinny zachować również osoby cierpiące na astmę, padaczkę, chorobę Parkinsona lub zaburzenia psychiczne. W tej sytuacji preparat powinien być podawany tylko w szczególnych przypadkach i pod ścisłym nadzorem lekarza. Jeśli przyjmujesz inne leki, warto to także omówić ze specjalistą.

Skutki uboczne stosowania indometacyny

Indometacyna może wywoływać znacznie więcej skutków ubocznych niż np. paracetamol, dlatego nie jest tak popularnym środkiem przeciwbólowym. Do najczęściej występujących efektów niepożądanych należą: bóle brzucha, nudności, wzdęcia, zaparcia i biegunka. Wśród poważniejszych dolegliwości mogą pojawić się krwawienia z przewodu pokarmowego, które wymagają interwencji lekarskiej. Oprócz tego występują niekiedy zawroty i bóle głowy, szumy w uszach lub bezsenność. Rzadziej obserwowane są objawy skórne. U osób uczulonych na preparat może pojawić się charakterystyczna wysypka.

Indometacyna bez recepty – czy jest dostępna?

Ze względu na nieprzyjemne efekty uboczne indometacyna zazwyczaj stosowana jest w najmniejszych możliwych dawkach. Wiele osób zastanawia się, czy tabletki, maści lub krople do oczu na bazie tej substancji dostępne są bez recepty. W przeciwieństwie do ibuprofenu nie spotkasz ich w każdej aptece. Na rynku można znaleźć 18 preparatów z indometacyną, z czego tylko jeden z nich dostępny jest bez recepty. Pamiętaj, że stosowanie tego środka wymaga rozwagi i konsultacji z lekarzem.

Autor: Marta Drzazga

Weryfikacja merytoryczna: Sylwia Brodniewska