Motylica wątrobowa – przyczyny i objawy - Badania Krwi
30 czerwca 2022

Czym jest motylica wątrobowa? Jak ją leczyć?

Artykuł napisany przez: Redakcja Diagnostyka

Podwyższona temperatura, nudności, osłabienie i brak apetytu mogą być oznaką, że zaatakowała Cię motylica wątrobowa. Jest to pasożyt, który powoduje chorobę zwaną fasciolozą. Zobacz, po czym jeszcze poznać obecność motylicy wątrobowej i jak się jej pozbyć.

Czym jest motylica wątrobowa?

Motylica wątrobowa (łac. Fasciola hepatica) jest pasożytem, a dokładniej przywrą, która może zaatakować Twój organizm. Zazwyczaj zagnieżdża się w wątrobie i drogach żółciowych, powodując chorobę zwaną fasciolozą. Jej obecność w Twoim ustroju może powodować wiele przykrych dolegliwości, a w perspektywie czasu może być przyczyną groźnych powikłań, np. żółtaczki. Motylica wątrobowa jest niewielka. Mierzy zaledwie kilka centymetrów i ma kształt liścia. Pokryta jest osłoną, która chroni ją przed kwasami trawiennymi, oraz posiada kolce, dzięki którym przyczepia się do narządów wewnętrznych.

Żywicielem larwy motylicy jest ślimak. Gdy osiągnie ona kolejne stadia rozwoju, atakuje bydło domowe. Następnie jej jaja są wydalane przez zwierzęta i trafiają do gleby, a stamtąd prostą drogą do człowieka. Motylicą zwierzęcą można zarazić się poprzez:

  • picie zanieczyszczonej wody z jezior i strumieni,
  • jedzenie skażonej żywności,
  • branie do ust rośliny prosto z łąki.

Przez układ pokarmowy trafia prosto do Twojej wątroby lub dróg żółciowych i tam żeruje. 

Objawy motylicy wątrobowej

Motylica wątrobowa w pierwszej fazie zakażenia może nie powodować żadnych dolegliwości bądź przypominać infekcję. Jej objawy to:

  • podwyższona temperatura ciała,
  • osłabienie,
  • zmęczenie,
  • bóle brzucha,
  • biegunki i zaparcia,
  • niestrawność,
  • brak apetytu,
  • świąd i zmiany na skórze.

Jak widzisz, większość objawów dotyczy układu pokarmowego. Pierwsze dolegliwości mogą pojawić się już po 4–7 dniach od zarażenia. Ostra faza choroby może trwać nawet do 5 miesięcy, podczas których będą Ci towarzyszyć nieprzyjemne objawy. Następnie choroba przejdzie w fazę przewlekłą. Nieleczona motylica wątrobowa może powodować powiększenie wątroby, a w efekcie nawet doprowadzić do żółtaczki. 

Choć larwy motylicy przeważnie atakują układ pokarmowy, mogą też trafić do innych narządów np. układu moczowo-płciowego, oddechowego lub nerwowego. Mogą wówczas spowodować duszności, bóle głowy lub podrażnienie opon mózgowo-rdzeniowych.

Jeśli podejrzewasz, że zaraziłeś się pasożytem lub miał z nim styczność ktoś z Twoich bliskich, powinieneś wykonać test na przeciwciała całkowite motylicy wątrobowej. Polega on na pobraniu od pacjenta krwi i oznaczeniu przeciwciał charakterystycznych dla tego pasożyta. Badanie jest  szybkie i proste oraz nie wymaga skierowania od lekarza, bowiem możesz je zrobić prywatnie. Jesli test wyjdzie pozytywnie, skontaktuj się z lekarzem, który zaleci dalszą diagnostykę i zaproponuje leczenie. W kolejnym kroku należy wykonać posiew kału w kierunku chorób pasożytniczych, podstawową morfologię krwi, OB oraz oznaczyć poziom aminotransferaz wątroby. Lekarz może również zalecić badanie USG, tomografię komputerową lub rezonans magnetyczny wątroby bądź dróg żółciowych. 

Jak leczyć motylicę wątrobową?

W przypadku motylicy wątrobowej kluczowe jest zapobieganie zarażeniu pasożytami. Przede wszystkim przebywając na łonie natury, nie bierz do ust żadnych roślin, warzyw czy owoców. Nie pij także wody z jezior i strumieni, gdyż mogą się w niej znajdować larwy motylicy. Po powrocie ze spacerów dokładnie myj ręce. Jedz mięso tylko ze sprawdzonych źródeł. Jeśli mimo starań obawiasz się, że doszło do zakażenia pasożytem, koniecznie wykonaj badanie na przeciwciała motylicy wątrobowej i obserwuj swój organizm. Jeśli zauważysz u siebie objawy specyficzne dla fasceliozy, skontaktuj się z lekarzem pierwszego kontaktu. To bardzo ważne, aby pozbyć się pasożyta jak najszybciej, bowiem im dłużej żeruje w Twoim organizmie, tym większe sieje w nim spustoszenie. Nie tylko będziesz coraz słabszy i coraz bardziej zmęczony, ale będą także doskwierać Ci bóle brzucha i dyskomfort ze strony przewodu pokarmowego. W efekcie Twoja wątroba będzie mocno obciążona, a nawet możesz nabawić się żółtaczki.

Motylicę wątrobową leczy się farmakologicznie – poprzez podanie leków przeciwpasożytniczych. Leczenie można wspomóc domowymi sposobami, wzbogacając dietę o fitoskładniki. Są to substancje zawarte w niektórych roślinach, które chronią je przed szkodliwym działaniem środowiska, m.in. grzybów, bakterii, pasożytów i innych drobnoustrojów. Ich spożywanie pozytywnie wpływa na nasz organizm i pozwala szybciej pozbyć się intruzów. Najwięcej fitoskładników zawierają: jabłka, cebula, pomidory, morele, dynia, marchew, czosnek, brokuły, brukselka i grejpfruty. W pozbyciu się motylicy pomagają także olej z goździka korzennego i orzechy. Często podczas leczenia potrzebna jest hospitalizacja i stała kontrola lekarska. Pasożyty, które na skutek terapii obumarły, są wydalane z Twojego organizmu razem z kałem.

Skutki żerowania motylicy mogą być różne. Niektóre pasożyty bywają bardziej agresywne niż inne i powodują większe dolegliwości. Zdarza się, że doprowadzają do perforacji narządów wewnętrznych bądź są tak silne, że terapia farmakologiczna nie przynosi oczekiwanych skutków. Wówczas konieczne jest leczenie chirurgiczne lub endoskopowe. 

Wcześnie wykryta motylica wątrobowa jest w pełni wyleczalna i nie powoduje zmian w organizmie zagrażających zdrowiu i życiu. Jeśli choroba przeszła w stan przewlekły i wątroba lub drogi żółciowe uległy uszkodzeniu, musisz pozostawać pod stałą kontrolą lekarza, który zaproponuje kurację odpowiednią  dla Twojego stanu.

 

Autor: Agata Muchowska

Bibliografia:

  1. M. Krzyżak, Pasożyty przyczyną wielu chorób, Oficyna Wydawnicza ABA, Warszawa 2022.
  2. A. Zieliński, Choroby zakaźne i pasożytnicze – epidemiologia i profilaktyka, Alfa-Medica Press, Katowice 2022.
  3. A. Boroń-Kaczmarska, A. Wiercińska-Drapało, Choroby zakaźne i pasożytnicze, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 20019.
  4. G. Virella, Mikrobiologia i choroby zakaźne, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 1999.

 


O Autorze