Czym jest parathormon?

Parathormon jest hormonem produkowanym przez przytarczyce. Jest on odpowiedzialny przede wszystkim za gospodarkę wapniowo-fosforanową w organizmie. Jest to hormon polipeptydowy, składający się z 84 aminokwasów. Za regulację wydzielania parathormonu odpowiedzialne jest stężenie witaminy D.

Jak działa parathormon?

Narządami docelowymi dla parathormonu są nerki i kości. W kościach parathormon zwiększa uwalnianie wapnia, pobudzając osteoklastogenezę. Powstałe osteoklasty niszczą kość, co powoduje uwolnienie jonów wapnia do krwi. W przypadku niedoboru aktywnej formy witaminy D, kość staje się odporna na jego działanie. W nerkach natomiast zwiększa wchłanianie jonów wapnia oraz pobudza wytwarzanie aktywnej formy witaminy D. Witamina D z kolei powoduje zwiększone wchłanianie wapnia w jelitach.

Co oznacza niedobór parathormonu

W przypadku, gdy brakuje w organizmie aktywnej formy witaminy D parathormon jest nieskuteczny w swym działaniu. Osłabienie przytarczyc może także prowadzić do jego mniejszego wydzielania. Obie te sytuacje są niekorzystne dla naszego zdrowia i mogą prowadzić do hipokalcemii, objawiającej się tężyczką(skurcz powiek albo krtani), demineralizacją kości (rozmiękanie kości, krzywica), oraz objaw Trosseua (zaciśnięcie dłoni w tzw. dłoń położnika, dłoń przypomina wtedy główkę ptaka). Dodatkowo hipokalcema przyczynia się do osteoporozy. Czasami niedobór parathormonu wynika także z przedawkowania witaminy D lub A, nie należy więc brać suplementów bez opieki lekarza.

Co oznacza nadmiar parathormonu?

Często zdarza się też sytuacja odwrotna, przytarczyce są nadczynne a produkcja parathormonu wykracza poza potrzeby organizmu. Może to oznaczać jedną z tych dolegliwości: gruczolak, hiperplazja, rak, rodzinna nadczynność, MEN I i II, niedoczynność nerek lub poważny niedobór witaminy D, celiakia, marskość wątroby. W przypadku tych wszystkich chorób konieczne jest sprawdzenie stanu parathormonu w celu oceny stanu gospodarki fosforanowo-wapniowej. Nadmierny pobór wapnia z kości może bowiem źle wpłynąć na stan kości.

Jak zdiagnozować niedobór parathormonu i kto powinien wykonać badanie?

Aby zbadać, czy nasze przytarczyce dobrze radzą sobie  z produkcją parathormonu należy wykonać badanie stężenia całkowitego parathormonu, zlecić je możemy np. w punkcie pobrań Diagnostyki Laboratoria Medyczne: https://diag.pl/sklep/badania/parathormon-intact/. Badanie polega na pobraniu krwi, należy być na czczo po około 12-godzinnej przerwie od jedzenia. Ze względu na to, że ilość wytwarzanego parathormonu zależy od pory dnia – badanie zaleca się zrobić rano.