Spis treści:
Osoby po ukończeniu 60. roku życia powinny szczególnie dbać o swój codzienny jadłospis. Zdrowa dieta dla seniora nie może być ciężkostrawna i kaloryczna, ponieważ w starszym wieku zmniejsza się zapotrzebowanie organizmu na energię i zmieniają się potrzeby żywieniowe. Sprawdź, czym się kierować przy planowaniu codziennych posiłków dla seniora.
Dieta dla seniora – lekkostrawna i pożywna
Wraz z wiekiem, w organizmie zachodzi szereg procesów towarzyszących starzeniu. Zwalnia metabolizm, a po niektórych posiłkach może pojawiać się złe samopoczucie i dolegliwości żołądkowo – jelitowe. Żeby temu zapobiec, warto komponować jadłospis z większą niż dotychczas, starannością, a w przypadku pojawienia się nietolerancji pokarmowych lub niepożądanych interakcji niektórych składników pożywienia z przyjmowanymi lekami, niezwłocznie skonsultować się z lekarzem. Dietetyk, specjalizujący się w żywieniu osób starszych, na pewno podpowie, jaka dieta dla seniora będzie najlepsza.
Jeśli do tej pory, nic Ci nie dolegało i wciąż cieszysz się doskonałą kondycją oraz dobrym zdrowiem, postaw na prosty, lekki jadłospis. Pamiętaj, że lekkostrawna dieta seniora nie jest dietą odchudzającą – nadal należy spożywać odpowiednią ilość kalorii podawaną w piśmiennictwie, a obliczaną na podstawie wieku, masy ciała, płci oraz codziennej aktywności fizycznej. Wystarczy dokonać kilku modyfikacji w dotychczasowym menu, np. wykluczyć tłuste mięsa, takie jak wieprzowina, gęsina, czy kaczka, a zamiast nich spożywać chudy drób – indyka i kurczaka oraz niektóre ryby, np. dorsza lub sandacza. Sery żółte o wysokiej zawartości soli i tłuszczu warto zastąpić innym nabiałem, np. białym chudym serem, jogurtami, czy maślanką.
Zdrowe żywienie seniorów to także zmiany w sposobie przygotowywania potraw – smażenie, zwłaszcza w głębokim tłuszczu, nie służy organizmowi, dlatego najlepiej zastąpić je pieczeniem, duszeniem lub gotowaniem. Tak przyrządzone dania będą równie smaczne, a dodatkowo, nie spowodują dolegliwości pokarmowych po ich spożyciu.
Dieta seniora – zalecenia Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej
Odżywianie seniora powinno być urozmaicone, a posiłki przygotowane tak, by zachęcały do jedzenia. W starszym wieku pojawiają się problemy z apetytem, co może być bardzo niebezpieczne, ponieważ w dłuższej perspektywie prowadzi do niedożywienia i znacznego osłabienia organizmu.
Jak powinna wyglądać zdrowa i zbilansowana dieta dla seniora? Jadłospis osób starszych warto układać na podstawie piramidy zdrowego żywienia i aktywności fizycznej, dedykowanej seniorom. Według Narodowego Centrum Edukacji Żywieniowej u jej podstaw znajduje się aktywność fizyczna i podaż odpowiedniej ilości wody – o nawadnianiu należy pamiętać nawet wtedy, gdy nie odczuwa się pragnienia. Najlepiej popijać wodę lub ziołowe herbaty małymi łykami, ale szklanka soku warzywno – owocowego w codziennym jadłospisie także jest mile widziana.
Kolejny poziom to warzywa i owoce – warto spożywać je jak najczęściej. W przypadku osób starszych, które mają problemy z gryzieniem lub odczuwają dolegliwości żołądkowe, po spożyciu świeżych owoców i warzyw, można je nieco przetworzyć – rozdrobnić, przetrzeć, dusić albo gotować.
Wyższe piętra piramidy to pieczywo i produkty zbożowe – do jadłospisu seniora najlepiej włączyć te z pełnoziarnistej mąki, nabiał – głównie fermentowany, czyli jogurty, maślanki i kefiry. Na szczycie piramidy znajdują się chude ryby, mięsa, jaja, nasiona roślin strączkowych oraz oleje roślinne.
Żywienie seniorów – czego warto unikać?
Unikanie danych produktów żywieniowych, nie oznacza, że już nigdy nie mogą pojawić się w jadłospisie. Jeśli zalecenia mówią o unikaniu napojów alkoholowych w diecie seniora, znaczy to, że niewskazane jest np. codzienne picie kieliszka wina do obiadu, natomiast wypicie lampki szampana w sylwestrową noc, czy podczas rodzinnej uroczystości, nie jest zabronione. Wyjątek stanowią przypadki, kiedy alkohol wchodzi w reakcję z przyjmowanymi lekami – wówczas należy skonsultować z lekarzem kwestię planowanego toastu.
Nie powinno się także przesadzać z soleniem potraw. Zbyt duża ilość soli nie jest korzystna dla zdrowia – jeśli chcesz doprawić posiłek, używaj świeżych lub suszonych ziół. Poprawiają smak, a jednocześnie pozwalają ograniczyć sól.
Warto zrezygnować także z codziennego jedzenia słodyczy i picia słodzonych napojów. O ile jedno ciasteczko do herbaty nie powinno zaszkodzić, to spożywanie większych ilości cukru może odbić się na zdrowiu. Zastąp słodkości owocami lub orzechami, jednak pamiętaj, by nie przesadzić z wielkością i liczbą porcji – cukier w owocach to także cukier.
Dieta dla seniora – przykładowy jadłospis
Już wiesz, jak wygląda lekkostrawna dieta dla seniora. Przykładowy jadłospis warto przygotować po konsultacji z dietetykiem. Żeby jak najlepiej odpowiedzieć na potrzeby organizmu, wykonaj wcześniej niezbędne badania diagnostyczne i na podstawie ich wyników oraz biorąc pod uwagę przyjmowane leki, ułóż dietę wspólnie z lekarzem lub specjalistą. Wszystkie badania wykonasz w punktach pobrań Diagnostyki na terenie całej Polski.
Bibliografia:
- https://ncez.pzh.gov.pl/seniorzy/dieta-lekkostrawna-5/
- https://ncez.pzh.gov.pl/seniorzy/piramida-zdrowego-zywienia-i-aktywnosci-fizycznej-dla-osob-w-wieku-starszym-2/
