Spis treści:
Grzybica skóry głowy jest chorobą, która ma podłoże fizyczne, ale powoduje również ogromny stres psychiczny. Ten rodzaj dolegliwości skórnej ma wyjątkowo uciążliwy przebieg. Jeśli weźmiemy pod uwagę sam wygląd zmian, mamy pełny obraz cierpienia, przez jakie przechodzi osoba cierpiąca na tę dolegliwość. Jak można skutecznie leczyć grzybicę skóry głowy i zapobiegać jej nawrotom?
Grzybica skóry głowy – jak dochodzi do zakażenia?
Grzybica skóry nie jest wynikiem zaniedbania higienicznego. To choroba zakaźna pochodzenia odzwierzęcego. Przyczyną są mikroskopijne dermatofity – bardzo inwazyjne grzyby chorobotwórcze, które przenoszą się na ludzi po kontakcie z zakażonym zwierzęciem. Zakażenie może nastąpić również po kontakcie z chorym człowiekiem. Bardzo często choroba dotyka dzieci, które mają bliski kontakt ze sobą nawzajem, np. podczas zajęć w przedszkolu.
Grzyby chorobotwórcze rozwijają się na powierzchni skóry głowy pokrytej włosami, również w okolicy brwi. W przypadku podejrzenia zakażenia wykonuje się badanie mykologiczne w celu wykrycia obecności dermatofitów na powierzchni skóry. Na wynik badania czeka się do trzech tygodni ze względu na konieczność wyhodowania grzyba z zeskrobiny lub z wymazu. Inną metodą diagnostyki jest wykorzystanie lamp Wooda. Metoda jest o tyle skuteczna, że niektóre gatunki grzybów świecą w typowy dla siebie sposób. Badanie pod lampą pozwala zatem ustalić również gatunek grzyba, który zaatakował skórę. Wizyta u dermatologa jest niezbędna, ponieważ zmiany grzybicze mogą imitować objawy wielu innych chorób skóry.
Grzybica skóry głowy – objawy, rodzaje
Zarażenie się grzybicą od zwierzęcia lub innego człowieka może wywołać chorobę o zróżnicowanym przebiegu. Jeśli zaobserwowałeś u siebie lub dziecka niepokojące objawy, powinieneś zapoznać się z poszczególnymi typami grzybic skóry głowy i ich objawami.
Rodzaje grzybic skóry głowy:
- Grzybica drobnozarodnikowa – bardzo zakaźna, najczęściej chorują na nią dzieci. Charakterystycznym objawem jest łamanie się włosów u nasady.
- Grzybica strzygąca – najwięcej jej przypadków obserwuje się u dzieci i mężczyzn noszących brodę. Na owłosionej powierzchni skóry pojawiają się duże, bardzo bolesne, ropne pęcherze. Nie pękają same, trzeba je przekłuwać. Brak leczenia powoduje nieodwracalne łysienie.
- Grzybica woszczynowa – na powierzchni skóry pojawiają się koliste wykwity w kolorze żółtym lub szarym, które po pewnym czasie zaczynają wydzielać bardzo nieprzyjemny zapach.
Zmiany skórne spowodowane grzybicą są wyjątkowo dokuczliwe. Ich wygląd jest znacznie bardziej odrzucający niż w przypadku łuszczycy czy łojotokowego zapalenia skóry. Dlatego osoba chora może spotkać się z negatywnymi reakcjami ze strony otoczenia, a w konsekwencji zacząć unikać kontaktów z ludźmi. Grzybica skóry głowy to poważny problem nie tylko fizyczny, ale również psychiczny. Nasilone objawy wywołują ogromny stres, który w konsekwencji może prowadzić do depresji i stanów lękowych.
Grzybica owłosionej skóry głowy – jak można ją leczyć?
Podejrzenie zakażenia należy natychmiast potwierdzić badaniem zleconym przez dermatologa lub trychologa. Trafnie postawiona diagnoza i skuteczne leczenie pozwala szybko pozbyć się wstydliwego problemu.
Lekarz zaleci przyjmowanie doustnych leków przeciwgrzybiczych. W zależności od tego, jak rozległe są zmiany i co wykazało badanie, przepisane mogą być: antybiotyki polienowe, ketokanozol, itrakonazol, flukonazol, terbinafina lub gryzeofulwina. Wybór preparatu zależy od lekarza. Grzybica skóry głowy u dzieci sprawia specjalistom spore problemu ze względu na silne działanie powyższych substancji. W toku terapii u dziecka zleca się również monitorowanie pracy wątroby.
Leczeniu preparatami doustnymi towarzyszy terapia miejscowa. Podstawą jest stosowanie specjalistycznych szamponów o działaniu przeciwgrzybiczym. Składnikami aktywnymi tych preparatów są: ketokonazol, pirytionian cynku lub siarczek selenu. Trzeba jednak pamiętać, że sam szampon nie pomoże wyleczyć grzybicy – tylko badanie i stosowanie środków doustnych zapisanych przez lekarza pozwala pozbyć się problemu. Dodatkowo lekarze zalecają maści lub kremy oparte na pochodnych imidazolowych, czyli na substancjach hamujących rozwój komórek grzyba.
Warto zdać sobie sprawę, że częsty kontakt skóry i włosów z wilgocią oraz stosowanie szamponów z silnymi detergentami sprzyja rozwojowi grzybicy. Dlatego skórę głowy myj specjalistycznym szamponem, nie stosuj odżywek i masek w trakcie leczenia. Po każdym myciu dokładnie wysusz włosy suszarką. Pamiętaj również o tym, aby po diagnozie potwierdzającej grzybicę wymienić wszystkie grzebienie, szczotki, akcesoria do włosów i przybory do golenia.
Jak można zapobiegać zakażeniu grzybicą skóry głowy?
Podstawową zasadą jest unikanie kontaktu z bezdomnymi i cudzymi zwierzętami. Szczególnie dzieci powinno się uczulać na to, by nie głaskały każdego napotkanego psa czy kota. Jeśli dojdzie do zakażenia, osoby zdrowe powinny zachować ostrożność w kontaktach, pamiętając o tym, że grzybica skóry głowy jest chorobą zakaźną. Dermatofitami można zarazić się również podczas wizyty w salonie fryzjerskim czy u barbera. Korzystaj wyłącznie z usług w miejscach, w których zasady higieny są rygorystycznie przestrzegane. Fryzjer dezynfekuje przy Tobie narzędzia i podczas zabiegu nosi rękawiczki. Zachowanie odpowiednich środków ostrożności pozwala uchronić się przed zakażeniem.
Autor: Magdalena Głowala-Habel
Bibliografia
- M. Bednarek, C. Musiał, Najczęstsze problemy pacjenta trychologicznego – choroby skóry głowy, „Kosmetologia Estetyczna” nr 8(3), 2019, s. 393.
- P. Dwiecki, M. Michalak, I. Muszalska-Kolos, Zastosowanie oraz mechanizm działania terbinafiny na tle innych leków przeciwgrzybiczych stosowanych w farmakoterapii kandydoz, „Farmacja Polska” nr 77(5), 2021, s. 316–323.