20. tydzień ciąży – rozwój i waga dziecka

Spis treści:

20. tydzień ciąży – który to miesiąc?
Czy dziecko urodzone w 20. tygodniu ciąży to wcześniak?
20. tydzień ciąży – ile waży i mierzy dziecko?
Jak rozwija się dziecko w 20. tygodniu ciąży?
Ruchy dziecka w 20. tygodniu ciąży
Przyszła mama w 20. tygodniu ciąży
Jakie badania powinna wykonać ciężarna w tym okresie?
Bibliografia

20. tydzień ciąży to dokładnie połowa czasu jej trwania. Przyszła mama może zacząć odczuwać ruchy dziecka, ale i skurcze Braxtona-Hicksa. Dziecko waży 200–260 g i mierzy średnio 20 cm. W 20. tygodniu ciąży obserwuje się intensywny rozwój układu nerwowego, w tym narządów zmysłu.

20. tydzień ciąży to czas, kiedy rozwój dziecka nabiera dużego tempa, a u przyszłej mamy coraz bardziej zaczyna być widoczny brzuch. Sprawdź, jakie zmiany zachodzą w 20. tygodniu ciąży – jak rozwija się dziecko i co nowego u ciężarnej. Dowiedz się, jakie badania powinna ona wykonać i czy możliwe jest już odczuwanie ruchów dziecka.

20. tydzień ciąży – który to miesiąc?

Omawiany tydzień ciąży to dokładnie 18. tydzień życia dziecka, 2. trymestr i 5. miesiąc ciąży. Przyszła mama znajduje się na półmetku trwania tego niesamowitego okresu jej życia.

Czy dziecko urodzone w 20. tygodniu ciąży to wcześniak?

Za wcześniaki uważa się dzieci urodzone między 22. a 37. tygodniem ciąży. Oznacza to, że poród w 20. tygodniu ciąży uznawany jest za poronienie. Dziecko na tym etapie nie jest na tyle rozwinięte, aby mogło samodzielnie funkcjonować poza organizmem kobiety. Wiąże się to ze skrajną niedojrzałością jego organizmu.

20. tydzień ciąży – ile waży i mierzy dziecko?

W 20. tygodniu ciąży masa dziecka wynosi od 200 do 260 g. Maluch mierzy około 20 cm (nie licząc kończyn). Jego waga niewiele różni się od tej sprzed tygodnia. Jednak na długość płód mierzy około 2 cm więcej niż w 19. tygodniu.

Jak rozwija się dziecko w 20. tygodniu ciąży?

Na skórze dziecka znajduje się wydzielina gruczołów łojowych zmieszana z martwym naskórkiem, nazywana mazią płodową. Ta woskowata powłoka zapewnia dziecku ochronę przed zbyt silnym nawilżeniem płynem owodniowym. Jest śliska, bardzo tłusta i ma biało-żółty kolor. W 20. tygodniu ciąży maluch ma już wyraźne rysy twarzy. Ćwiczy mięśnie mimiczne poprzez wykonywanie różnego rodzaju min. Jego oczy są jeszcze zamknięte. Reaguje na dźwięki i emocje mamy. Pije wody płodowe i rozpoznaje ich smak, który ulega zmianie w zależności od sposobu odżywiania kobiety. Na tym etapie ciąży dziecko może nawet kilka razy w ciągu dnia zmieniać swoje ułożenie. Omawiany tydzień ciąży to czas, kiedy zaczyna ćwiczyć oddechy, jakie będą mu niezbędne poza organizmem mamy. W badaniu ultrasonograficznym wyraźnie widoczne są narządy rozrodcze i możliwe staje się poznanie płci dziecka. U płodów męskich następuje zstąpienie jąder z jamy brzusznej do worka mosznowego. Z kolei u dziewczynek pojawiają się w jajnikach zaczątki komórek jajowych, a macica jest w pełni wykształcona. W 20. tygodniu ciąży obserwuje się intensywny rozwój układu nerwowego. W mózgu pojawiają się nowe połączenia między neuronami, czyli komórkami nerwowymi, które determinują myślenie, pamięć oraz zmysły. Rozwijają się zalążki zębów.

Ruchy dziecka w 20. tygodniu ciąży

W 20. tygodniu ciąży przyszła mama może poczuć pierwsze ruchy dziecka. Są one odczuwane w dolnej części brzucha. Nie są to silne kopnięcia, a raczej porównuje się je do łaskotania lub bulgotania. Jednak ich brak nie stanowi na tym etapie powodu do niepokoju. Szacuje się, że pierwsze ruchy dziecka pojawić się mogą od 18. do nawet 24. tygodnia ciąży.

Przyszła mama w 20. tygodniu ciąży

Do 20. tygodnia ciąży przyszłe mamy przybierają na wadze od 3,5 do 6,5 kg. Na tym etapie ciąży wygląd brzucha jest kwestią mocno indywidualną. Spotkać można kobiety zarówno ze stosunkowo mało widocznym, jak i z dość zaokrąglonym brzuchem. Macica jest wyczuwalna na wysokości pępka. Co tydzień będzie się powiększać o centymetr. W konsekwencji tego pewnej zmianie ulegnie położenie narządów wewnętrznych. Te najbardziej powszechne dolegliwości ciążowe z reguły już nie występują. W 20. tygodniu ciąży kobieta może zaobserwować delikatne twardnienie brzucha. To skurcze Braxtona-Hicksa, czyli skurcze przepowiadające. Macica przygotowuje się w ten sposób do akcji porodowej. Są słabe i niegroźne, przechodzą z reguły w ciągu kilku minut. Częstą dolegliwością są zaparcia, senność, przebarwienia – tzw. ostuda, która znika kilka tygodni po porodzie. W 20. tygodniu ciąży na kończynach dolnych mogą pojawiać się obrzęki i teleangiektazje, czyli tzw. pajączki. To rozszerzone i osłabione na skutek działania hormonów naczynka krwionośne. Przyszła mama może zaobserwować znaczne powiększenie piersi, a nawet kropelki wydzieliny na sutkach. To znak, że gruczoły piersiowe przygotowują się do produkcji mleka, czyli laktacji.

Jakie badania powinna wykonać ciężarna w tym okresie?

Zgodnie z aktualnym rozporządzeniem Ministra Zdrowia w sprawie Standardu Organizacyjnego Opieki Okołoporodowej w 15.–20. tygodniu ciąży przyszła mama powinna się zgłosić na badanie ogólne moczu i badanie morfologiczne krwi. Dodatkowo między 18. a 22. tygodniem ciąży rekomendowane jest wykonanie USG. To tzw. ultrasonografia połówkowa – badanie prenatalne, podczas którego ocenia się ewentualne występowanie wad wrodzonych.

Na omawianym etapie ciąży do kobiety skierowane są świadczenia profilaktyczne i działania w zakresie promocji zdrowia, wykonywane przez lekarza lub położną. Obejmują one:

badanie podmiotowe, czyli wywiad i badanie przedmiotowe,
ocenę ryzyka ciążowego, czyli możliwość wystąpienia komplikacji na tym etapie ciąży,
pomiar ciśnienia tętniczego krwi,
propagowanie zdrowego stylu życia,
pomiar masy ciała.

Oprócz wymienionych wyżej badań przyszła mama dzięki specjalnie opracowanemu pakietowi badań dla ciężarnych może dokonać oceny parametrów kluczowych dla prawidłowego przebiegu ciąży i rozwoju dziecka. Ich ocena umożliwia rozpoznanie najczęściej występujących podczas trwania ciąży nieprawidłowości. Wśród analizowanych parametrów wymienia się m.in.: oznaczenie poziomu elektrolitów, próby wątrobowe, glukozę – poziom cukru, TSH – hormon tyreotropowy, CRP – białko stanu zapalnego.

Autor: dr n. o zdr. Olga Dąbska