Jak wygląda brzuch tarczycowy? Czy można się go pozbyć?

„Brzuch tarczycowy” to potoczne określenie otyłości brzusznej, która może mieć związek z zaburzeniami funkcjonowania tarczycy. Brzuch jest miękki i spłaszczony między linią biustu a podbrzuszem. Na szczęście można się go pozbyć poprzez kompleksowe podejście, obejmujące zarówno farmakoterapię w celu uregulowania gospodarki hormonalnej, jak i modyfikację stylu życia poprzez zdrową dietę i regularną aktywność fizyczną.

Czym jest brzuch tarczycowy?

Brzuch tarczycowy to potoczne określenie otyłości brzusznej, która wiąże się z nadmiernym gromadzeniem się tkanki tłuszczowej w centralnej części ciała. Brzuch przypomina spłaszczoną piłkę, zlokalizowaną pomiędzy linią biustu a podbrzuszem. Jest on miękki w dotyku i nie powoduje zazwyczaj żadnych dolegliwości poza dyskomfortem estetycznym.

Warto podkreślić, że sama otyłość brzuszna, określana również mianem otyłości centralnej lub metabolicznej, nie jest jednoznaczna z problemami tarczycy. Niemniej w wielu przypadkach nadmierne odkładanie się tkanki tłuszczowej w obrębie brzucha może mieć związek z zaburzeniami w funkcjonowaniu tego gruczołu.

Jaka jest rola tarczycy w powstawaniu brzucha tarczycowego?

Tarczyca to niewielki gruczoł dokrewny, zlokalizowany w przedniej części szyi, który pełni podstawową funkcję w regulacji metabolizmu. Produkuje ona tyroksynę (T4) oraz trójjodotyroninę (T3), odpowiedzialne m.in. za przemianę materii, rozwój układu nerwowego i kostnego oraz wiele innych procesów zachodzących w organizmie.

Zaburzenia w produkcji tych hormonów, skutkujące niedoborem (niedoczynnością tarczycy) lub nadmiarem (nadczynnością tarczycy), mogą mieć bezpośredni wpływ na masę ciała. W przypadku niedoczynności tarczycy spowolnienie metabolizmu prowadzi do gromadzenia się nadmiernej ilości tkanki tłuszczowej w tym właśnie w obrębie brzucha. Z kolei nadczynność tarczycy wiąże się z odwrotnym efektem – nagłym chudnięciem pomimo zwiększonego apetytu.

Jakie są przyczyny powstawania brzucha tarczycowego?

Najczęstszymi przyczynami wystąpienia brzucha tarczycowego są:

• Niedoczynność tarczycy – niedobór hormonów tarczycy, prowadzący do spowolnienia metabolizmu i gromadzenia się tkanki tłuszczowej, szczególnie w okolicy brzucha. Może być wynikiem autoimmunologicznej choroby tarczycy, znanej jako choroba Hashimoto.
• Choroba Hashimoto – to autoimmunologiczna choroba tarczycy, w której organizm atakuje własne tkanki gruczołu, doprowadzając do jego uszkodzenia i niedoczynności.
• Nowotwory tarczycy – zmiany guzkowe lub nowotworowe w obrębie tarczycy mogą prowadzić do zaburzeń w produkcji hormonów, a w efekcie do rozwoju otyłości brzusznej.

Na czym polega diagnostyka brzucha tarczycowego?

W celu ustalenia przyczyn otyłości brzusznej i potwierdzenia ewentualnych zaburzeń pracy tarczycy istotne jest przeprowadzenie odpowiedniej diagnostyki. Obejmuje ona badania krwi pod kątem oceny poziomu hormonów tarczycy (TSH, T3, T4), przeciwciał przeciwtarczycowych (anty-TPO, anty-TG, TRAB), a także innych parametrów, takich jak stężenie selenu czy jodu w organizmie.

Cennych informacji dostarcza także sama morfologia krwi i badanie hormonów płciowych, ponieważ otyłość brzuszna może mieć związek również z zaburzeniami gospodarki hormonalnej. Lekarz może też zlecić wykonanie USG tarczycy. Pozwala ono na ocenę struktury i wielkości gruczołu, wykrycie ewentualnych zmian guzkowatych lub innych nieprawidłowości.

W diagnostyce brzucha tarczycowego istotne jest uwzględnienie badań metabolicznych, takich jak poziom glukozy we krwi oraz lipidogram, ponieważ otyłość brzuszna często wiąże się z zaburzeniami metabolizmu cukrów i tłuszczów. Badania te pomagają wykryć współistniejące schorzenia, takie jak insulinooporność czy hipercholesterolemię, które mogą dodatkowo wpływać na rozwój otyłości brzusznej.

W niektórych przypadkach lekarz zaleca testy na poziom kortyzolu, aby wykluczyć zespół Cushinga, który również może prowadzić do nagromadzenia tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha. Kompleksowa diagnostyka pozwala na ustalenie dokładnej przyczyny problemu i wdrożenie odpowiedniego leczenia.

Jak pozbyć się brzucha tarczycowego?

Terapia brzucha tarczycowego opiera się na dwóch głównych filarach. Pierwszym jest leczenie farmakologiczne schorzenia podstawowego. W przypadku stwierdzenia niedoczynności tarczycy podstawą jest systematyczne przyjmowanie leków zawierających syntetyczną tyroksynę (np. Euthyrox, Letrox). Pozwala to na uzupełnienie niedoborów hormonów i przywrócenie prawidłowego metabolizmu.

Drugim filarem terapii jest modyfikacja stylu życia. Niezależnie od przyczyny, ważne okazuje się wdrożenie zdrowych nawyków żywieniowych i regularnej aktywności fizycznej. Odpowiednia dieta i ćwiczenia wspomagają proces redukcji tkanki tłuszczowej, w tym tej nagromadzonej w obrębie brzucha.

Dieta na brzuch tarczycowy

Przy problemach z niedoczynnością tarczycy dieta powinna być zrównoważona i dostarczać odpowiedniej ilości składników odżywczych, niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania tego gruczołu. Ważne jest:

• spożywanie posiłków bogatych w pełnowartościowe białko (ryby, chude mięso, jaja, nabiał),
• włączenie do jadłospisu dużej ilości warzyw i owoców,
• wybór produktów zbożowych z pełnego przemiału,
• ograniczenie cukrów prostych, słodyczy oraz fast foodów,
• odpowiednie nawodnienie organizmu (min. 2 litry wody dziennie),
• rezygnacja ze smażenia na rzecz gotowania, duszenia lub pieczenia.

Ćwiczenia na brzuch tarczycowy

Regularna aktywność fizyczna odgrywa ważną rolę w procesie redukcji tkanki tłuszczowej, w tym tej zgromadzonej w obrębie brzucha. Istotne, aby dobrać odpowiedni rodzaj i intensywność ćwiczeń, dostosowane do indywidualnych możliwości i stanu zdrowia. Do skutecznych form treningu należą m.in.: ćwiczenia cardio (szybkie spacery, bieganie, jazda na rowerze, pływanie), ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha, pilates, joga oraz nordic walking.

Ćwiczenia cardio nie tylko przyspieszają spalanie kalorii, ale także poprawiają wydolność sercowo-naczyniową, co jest kluczowe dla ogólnego zdrowia. Wzmacnianie mięśni brzucha za pomocą ukierunkowanych ćwiczeń, takich jak planki czy brzuszki, może pomóc w ujędrnieniu okolicy brzucha i poprawie postawy ciała.

Pilates i joga oferują dodatkowo korzyści w postaci zwiększenia elastyczności, redukcji stresu oraz poprawy równowagi, co jest szczególnie ważne przy zaburzeniach hormonalnych. Warto pamiętać, że przy niedoczynności tarczycy długotrwały, wyczerpujący wysiłek fizyczny może negatywnie wpływać na organizm, dlatego konieczna jest konsultacja z lekarzem lub fizjoterapeutą.

Dostosowanie planu treningowego do indywidualnych potrzeb może przynieść najlepsze rezultaty, a włączenie do rutyny ćwiczeń oddechowych oraz relaksacyjnych poprawi ogólny stan zdrowia i samopoczucie.

1. K. Szwajkosz, A. Wawryniuk i in., Niedoczynność tarczycy jako skutek przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia gruczołu tarczowego, „Journal of Education, Health and Sport” 2017, nr 7(5), s. 41–54. 
2. J. Sadowska, A. Stawska, Dietoprofilaktyka chorób współtowarzyszących niedoczynności tarczycy w wybranej grupie kobiet, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2015, t. XLVIII, nr 4, s. 690–700.
3. K. Krekora-Wollny, Niedoczynność tarczycy a otyłość, „Forum Zaburzeń Metabolicznych” 2010, t. 1, nr 1, 63–65.

Oceń artykuł