Jak zdiagnozować przyczyny bólu pod pachą?

Ból pod pachą, choć często jest bagatelizowany, w niektórych przypadkach sygnalizuje poważne problemy zdrowotne, wymagające interwencji lekarskiej. Czasami wynika z przeciążenia mięśni, a innym razem stanowi objaw stanu zapalnego albo choroby nowotworowej. Przyjrzymy się dokładnie przyczynom bólu pod pachą oraz metodom diagnostycznym i interpretacji uzyskanych wyników.

Najczęstsze przyczyny bólu pod pachą

Jedną z najczęstszych przyczyn bólu pod pachą są przeciążenia mięśniowe. Intensywny wysiłek fizyczny, zwłaszcza angażujący górne partie ciała, może prowadzić do mikrourazów włókien mięśniowych i pojawienia się charakterystycznych „zakwasów”. Ból ten zwykle ustępuje samoistnie po kilku dniach odpoczynku. Jednak w przypadku powtarzających się przeciążeń lub nieprawidłowej techniki ćwiczeń dolegliwości mogą się nasilać i wymagać interwencji fizjoterapeuty.

Przeczytaj również: https://badaniakrwi.pl/bol-piersi-przed-okresem-co-to-moze-oznaczac/

Inną częstą przyczyną są stany zapalne w obrębie pachy. Mogą one dotyczyć skóry, gruczołów potowych lub mieszków włosowych. Zapalenie mieszków włosowych objawia się bolesnymi, zaczerwienionymi guzkami w miejscach wzrostu włosów. Z kolei zapalenie gruczołów potowych prowadzi do powstawania bolesnych guzków wypełnionych płynem. Obie te dolegliwości często związane są z nieprawidłową higieną lub podrażnieniami mechanicznymi, np. przy goleniu.

Warto wspomnieć o reakcjach alergicznych jako o potencjalnej przyczynie bólu i dyskomfortu pod pachą. Nowe kosmetyki, takie jak dezodoranty czy antyperspiranty, mogą wywoływać miejscowe podrażnienia i stany zapalne skóry. Podobne objawy powoduje alergia na tkaniny lub środki piorące. W takich przypadkach oprócz bólu często występuje świąd i zaczerwienienie skóry.

Nie można zapominać o urazach mechanicznych. Stłuczenia, naciągnięcia mięśni czy nawet złamania kości (np. obojczyka) mogą powodować silny, ostry ból, promieniujący do okolicy pachowej. W przypadku urazów ważna jest szybka diagnostyka i odpowiednie leczenie, aby uniknąć długotrwałych powikłań.

Diagnostyka bólu pod pachą

Prawidłowa diagnostyka bólu pod pachą jest ważna dla skutecznego leczenia. Ze względu na różnorodność potencjalnych przyczyn, proces diagnostyczny może obejmować szereg badań i konsultacji specjalistycznych. 

Pierwszym krokiem jest zawsze dokładny wywiad lekarski. Lekarz pyta o charakter bólu (ostry, tępy, pulsujący), jego lokalizację, czynniki nasilające i łagodzące, a także o towarzyszące objawy. Ważne są również informacje o przebytych chorobach, urazach czy stosowanych lekach. Na podstawie wywiadu lekarz może już wstępnie ukierunkować dalszą diagnostykę.

Kolejnym etapem jest badanie fizykalne. Lekarz dokładnie ogląda i bada palpacyjnie okolicę pachy, zwracając uwagę na obecność zaczerwienienia, obrzęku czy wyczuwalnych guzków. Ocenia również zakres ruchów w stawie barkowym i szyi. W przypadku podejrzenia problemów kardiologicznych przeprowadza osłuchiwanie serca i płuc.

W zależności od wstępnych podejrzeń lekarz może dodatkowo zlecić badania obrazowe. Najczęściej stosowanym badaniem jest USG, które pozwala na dokładną ocenę tkanek miękkich, w tym węzłów chłonnych, mięśni i ścięgien. W przypadku podejrzenia zmian w układzie kostnym konieczne bywa wykonanie RTG. Bardziej zaawansowane badania, takie jak tomografia komputerowa (TK) czy rezonans magnetyczny (MRI), są stosowane w skomplikowanych sytuacjach.

Nie można pominąć badań laboratoryjnych. Podstawowa morfologia krwi i badania dostarczają informacji o ewentualnych stanach zapalnych czy infekcjach. W przypadku podejrzenia chorób autoimmunologicznych czy nowotworowych mogą być zlecone bardziej specjalistyczne testy, takie jak oznaczenie markerów nowotworowych czy przeciwciał. Natomiast jeśli prawdopodobne jest alergiczne podłoże odczuwanego dyskomfortu, lekarz może zlecić wykonanie pakietu badań alergicznych.

Na czym polega leczenie bólu pod pachą?

Leczenie bólu pod pachą zależy od jego przyczyny, dlatego tak ważna jest prawidłowa diagnostyka. Poniżej przedstawiamy najczęstsze metody leczenia w zależności od źródła problemu.

W przypadku bólu spowodowanego przeciążeniem mięśni czy urazem podstawą leczenia jest odpoczynek i stosowanie zimnych okładów w pierwszej fazie, a następnie ciepłych kompresów. Pomocne mogą być również leki przeciwbólowe i przeciwzapalne dostępne bez recepty, takie jak ibuprofen czy paracetamol. W bardziej zaawansowanych przypadkach może być konieczna fizjoterapia.

Jeśli przyczyną bólu są stany zapalne skóry czy tkanki podskórnej, leczenie obejmuje miejscowe stosowanie maści przeciwzapalnych lub antybiotykowych. W przypadku ropni konieczne bywa chirurgiczne nacięcie i drenaż. Przy nawracających problemach skórnych warto skonsultować się z dermatologiem.

Ból związany z powiększeniem węzłów chłonnych wymaga leczenia przyczynowego. Jeśli jest to spowodowane infekcją, może być potrzebne zastosowanie antybiotyków. W przypadku chorób autoimmunologicznych czy nowotworowych leczenie jest bardziej złożone i wymaga opieki specjalistycznej.

Przy bólu związanym z chorobami układu sercowo-naczyniowego bardzo ważne jest szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia. Może ono obejmować leki rozszerzające naczynia krwionośne, leki przeciwzakrzepowe, a w niektórych przypadkach interwencję chirurgiczną.

Ból spowodowany problemami z układem mięśniowo-szkieletowym często wymaga kompleksowego podejścia. Może ono obejmować fizjoterapię, ćwiczenia wzmacniające i rozciągające, a także stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych. W niektórych przypadkach konieczne jest zastosowanie zastrzyków z kortykosteroidami.

Profilaktyka bólu pod pachą

Jednym z podstawowych elementów zapobiegania bólowi pod pachą (choć nie zawsze da się mu zapobiec) jest dbałość o prawidłową higienę okolic pachy. Regularne mycie, używanie łagodnych, nieperfumowanych kosmetyków i unikanie podrażnień mechanicznych (np. przez zbyt ciasną odzież) może znacząco zmniejszyć ryzyko infekcji skórnych i stanów zapalnych.

Równie ważna jest odpowiednia technika golenia lub depilacji. Warto używać ostrych, czystych narzędzi i stosować preparaty łagodzące po zabiegu. Jeśli często doświadczasz podrażnień po goleniu, rozważ alternatywne metody usuwania owłosienia.

Dla osób aktywnych fizycznie istotne jest prawidłowe rozgrzewanie się przed treningiem i stopniowe zwiększanie intensywności ćwiczeń. Pomoże to uniknąć przeciążeń i urazów mięśni oraz ścięgien. Warto też zwrócić uwagę na prawidłową technikę wykonywania ćwiczeń, szczególnie tych angażujących górne partie ciała.

Nie można zapominać o regularnych badaniach profilaktycznych. Samobadanie piersi, regularne wizyty u ginekologa (dla kobiet) i okresowe badania krwi mogą pomóc w wykryciu potencjalnych problemów zdrowotnych na wczesnym etapie.

Ważnym elementem profilaktyki jest zdrowy styl życia. Zbilansowana dieta, regularna aktywność fizyczna, unikanie używek i dbanie o odpowiednią ilość snu mogą znacząco wpłynąć na ogólny stan zdrowia i odporność organizmu.

Istotne jest, aby osoby pracujące przy komputerze lub wykonujące powtarzalne ruchy ramion dbały o ergonomię stanowiska pracy. Regularne przerwy, ćwiczenia rozciągające i prawidłowa postawa mogą pomóc uniknąć przeciążeń i związanych z nimi dolegliwości bólowych.

Opracowanie: Katarzyna Grzyś-Kurka

Bibliografia

1. M. Beatrice Borg, L. Mittino i in., Tolerability, Safety and Efficacy of a Specific Rehabilitation Treatment Protocol for Axillary Web Syndrome: An Observational Retrospective Study, „Cancers” 2023, nr 15(2), s. 1–8.
2. F. Agostini, C. Attanasi i in., Web Axillary Pain Syndrome – Literature Evidence and Novel Rehabilitative Suggestions: A Narrative Review, „International Journal of Environmental Research and Public Health” 2021, nr 18, s. 1–9.

Oceń artykuł