Jakie czynniki powodują drętwienie kończyn?

Każdy z nas zapewne zna to uczucie, gdy kończyny nagle odmawiają posłuszeństwa. Dzieje się tak, zwłaszcza gdy przesiadujemy przez dłuższy czas w tej samej pozycji. To jednak nie wszystkie powody drętwienia kończyn. Zobacz, co jeszcze je wywołuje i jak można z tym walczyć.

Dlaczego kończyny drętwieją?

Parestezja, bo tak fachowo nazywa się drętwienie kończyn, to nieprzyjemna dolegliwość, którą z pewnością już poznałeś na własnej skórze. Pojawia się szczególnie wtedy, gdy przez dłuższy czas przebywasz w tej samej pozycji, np. w pracy przed komputerem albo w nocy podczas snu. Dzieje się tak z powodu ciągłego ucisku na nerw lub zaburzeń w dopływie krwi. W efekcie czujesz w kończynie charakterystyczne mrowienie, może pojawić się zmniejszenie reakcji na bodźce oraz bezwład kończyny. Mimo iż dolegliwość jest bardzo nieprzyjemna i powoduje dyskomfort, po kilkunastu sekundach bądź kilku minutach przechodzi samoistnie. 

Najczęściej drętwieją ręce lub nogi. Problem ten dotyczy szczególnie osób wykonujących pracę siedzącą przy komputerze, które nie dbają o prawidłową pozycję ciała. Choć parestezja sama w sobie nie jest chorobą, może być objawem wielu poważnych dolegliwości, takich jak: udar mózgu, guz mózgu, miażdżyca, zawał serca, choroby układu kostnego, reumatoidalne zapalenie stawów, stwardnienie rozsiane bądź zespół cieśni nadgarstka. 

Jeśli drętwienie kończyn pojawia się sporadycznie, np. w pracy lub podczas snu, nie masz powodów do obaw. Problem występuje, gdy parestezja atakuje Cię cyklicznie niezależnie od pozycji ciała oraz towarzyszą jej inne objawy. Należy wówczas skonsultować się z lekarzem neurologiem, który ustali przyczynę problemu i zaleci wykonać pakiet badań. 

Drętwienie kończyn – powody

Drętwienie kończyn może mieć wiele powodów i objawów. To nie tylko specyficzne mrowienie i brak czucia. Parestezja może objawiać się także:

• pieczeniem, paleniem,
• uczuciem wbijanych igieł lub przebiegającego prądu,
• wrażeniem posiadania „obcej” kończyny.

Jeśli zauważysz u siebie te objawy, przerwij pracę i postaraj się rozruszać kończynę. Nie wstawaj gwałtownie, bo możesz się przewrócić i nabawić urazu. Parestezja zazwyczaj jest niegroźna, jednak bywa również objawem wielu poważnych chorób. Należą do nich:

• udar mózgu,
• zawał serca,
• neuropatia,
• urazy kręgosłupa,
• stwardnienie rozsiane,
• guz mózgu,
• miażdżyca,
• cukrzyca
• zaburzenia lękowe.

W przypadku zawału serca lub udaru mózgu drętwienie kończyn może świadczyć o bezpośrednim zagrożeniu życia. Zawałowi serca mogą towarzyszyć: drętwienie lewej ręki, ból i ucisk w klatce piersiowej, duszności, podwyższone tętno i zawroty głowy. Udar mózgu natomiast może objawiać się symetrycznym drętwieniem kończyn po jednej stronie ciała, zaburzeniem mowy i paraliżem. Gdy tylko zauważysz u siebie bądź innej osoby podobne symptomy, nie zwlekaj i koniecznie wezwij pogotowie.

Najczęstszą neuropatią powodującą drętwienie kończyn jest zespół cieśni nadgarstka. Dotyka on szczególnie kciuka, palca wskazującego i serdecznego. Możesz odczuwać też, że uścisk jest słabszy i przez to wypadają Ci przedmioty z dłoni. Choroba ta dotyczy zwłaszcza osób pracujących przy komputerze lub zajmujących się pisaniem. Można się jej pozbyć chirurgicznie podczas zabiegu odbarczającego kanał nerwu.

Drętwienie kończyn może być jednym z objawów stwardnienia rozsianego. Jest to groźna i nieuleczalna choroba, która prowadzi do degeneracji całego organizmu. Im wcześniej zostanie wykryta i zacznie być leczona, tym większy będzie komfort życia pacjenta i tym mniej będą odczuwalne efekty choroby. W przypadku stwardnienia rozsianego parestezji towarzyszą: zaburzenia wzroku, równowagi i mowy, skurcze mięśni, problemy z koordynacją.

Nie zawsze drętwienie kończyn bez wyraźnego powodu jest oznaką poważnego schorzenia. Czasami winna jest dieta. Za prawidłowe funkcjonowanie układu nerwowego odpowiadają m.in.: witaminy z grupy B, magnez, potas i wapń. Gdy jest ich w diecie zbyt mało, układ nerwowy zaczyna odmawiać posłuszeństwa i powodować takie dolegliwości, jak drętwienie i mrowienie kończyn. Dzieje się tak też w przypadku nadużywania alkoholu i narażenia na permanentny stres.

Co robić, gdy drętwieją kończyny?

Jeśli zdrętwieją Ci kończyny, przede wszystkim nie wpadaj w panikę i nie wykonuj gwałtownych ruchów. Gdy kończyna jest bezwładna, łatwiej można bowiem nabawić się urazu. Postaraj się rozmasować odrętwiałe miejsce i delikatnie nim poruszaj. Po kilku minutach dolegliwość powinna przejść samoistnie. Zwróć uwagę, w jakiej sytuacji nastąpiło odrętwienie i czy nie towarzyszyły mu inne objawy, w postaci np. zaburzeń mowy i koordynacji lub duszności. 

Jeśli odrętwienia pojawiają się sporadycznie i zależą od pozycji, w której przebywasz, nie musisz się martwić, choć na wszelki wypadek warto przeprowadzić podstawowe badania w celu wykluczenia poważnych chorób. Samo drętwienie kończyn nie podlega leczeniu, gdyż jest jedynie objawem, a nie chorobą. Leczy się natomiast powód parestezji. Metoda terapii zależy od tego, jaką diagnozę postawi lekarz. Przykładowo w przypadku półpaśca stosuje się terapię farmakologiczną, natomiast gdy masz do czynienia z zespołem cieśni nadgarstka, potrzebny jest zabieg chirurgiczny. Ulgę odrętwiałym kończynom przyniosą także regularne masaże. 

Koniecznie udaj się do lekarza, gdy parestezja pojawia się bez powodu i towarzyszą jej inne objawy. Jeśli cierpisz na choroby przewlekłe, które objawiają się drętwieniem kończyn, aby ich uniknąć, stosuj się do zaleceń swojego lekarza. Zadbaj też o zdrowy tryb życia. Zwróć uwagę, aby w Twojej diecie znalazły się produkty bogate w witaminy z grupy B, magnez, wapń i potas. Nie zapominaj o aktywności fizycznej i prowadź higieniczny tryb życia. 

Autor: Agata Muchowska

Weryfikacja merytoryczna: lek. Wiktor Trela

Bibliografia

1. K. Selmaj, Stwardnienie rozsiane, Termedia Wydawnictwo Medyczne, Poznań 2006.
2. P. Nawrot, Neuropatie uciskowe nerwów kończyny górnej, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009.
3. M. Błaszczyk, Choroby nerwowo-mięśniowe, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2013.
4. M. Banach, A. Bogucki, Zespoły z ucisku: diagnostyka i leczenie, Medycyna Praktyczna, Kraków 2003.

Oceń artykuł