Różyczka – objawy u dzieci i dorosłych - Badania Krwi
29 czerwca 2022

Jakie objawy powoduje różyczka u dzieci i dorosłych?

Artykuł napisany przez: Redakcja Diagnostyka

Ospa wietrzna, różyczka czy świnka to często diagnozowane u dzieci choroby, jednak nie tylko najmłodsi mogą na nie zapadać. Różyczka może wystąpić w wieku zarówno dziecięcym, jak i dorosłym. W każdym z tych przypadków będzie miała inny przebieg i nasilenie, jednak objawy kliniczne są podobne. Dowiedz się, jakie objawy daje różyczka u dzieci i dorosłych. Jak wygląda przebieg tej choroby i jej leczenie?

Czym jest różyczka?

Różyczka to choroba zakaźna, wywołana przez wirus z rodziny Togaviridae. Pojawia się najczęściej w dzieciństwie, jednak nie każdy się nią zakaża. Z tego powodu możesz zachorować na różyczkę nawet jako osoba dorosła. Okres wylęgania się wirusa różyczki wynosi od 14 do 21 dni. Z kolei zakażać nim można około 7 dni przed wystąpieniem pierwszych objawów i do 2 tygodni po ich ustąpieniu. Różyczka jest zatem silnie zakaźną chorobą – może przenosić się na inne osoby, nawet gdy objawy nie są widoczne. Jakie są objawy różyczki u dzieci, a jakie u osób dorosłych?

Różyczka – objawy u dzieci

Najbardziej charakterystycznym objawem różyczki są czerwone plamki, rozmieszczone na powierzchni całego ciała. Różyczka objawia się plamisto-grudkową wysypką, która w pierwszym etapie dominuje w okolicach twarzy i szyi. Wraz z rozwojem choroby wysypka przechodzi na kolejne miejsca na ciele. Im młodsze jest dziecko, tym większe zachodzi prawdopodobieństwo wystąpienia lżejszych objawów różyczki lub ich całkowitego braku. Dzieci w wieku szkolnym mogą odczuwać przez kilka dni nieprzyjemne objawy chorobowe, takie jak:

  • ból gardła,
  • ból głowy,
  • brak apetytu,
  • nudności,
  • zapalenie spojówek.

W większości przypadków różyczka nie powoduje wystąpienia podwyższonej temperatury ciała. Gorączka występuje sporadycznie podczas przebiegu różyczki bezwysypkowej. Tuż przed pojawieniem się wysypki dziecko może mieć powiększone węzły chłonne. Jest to oznaka mobilizacji układu odpornościowego do walki z infekcją wirusową. Objawy różyczki u dzieci powinny minąć po mniej więcej 4 dniach. Jeśli nasilają się lub trwają dłużej, koniecznie skonsultuj się z lekarzem.

Różyczka – objawy u dorosłych

Wielu dorosłych nie pamięta, czy chorowało na różyczkę w dzieciństwie. Choroba może pojawić się w wieku dorosłym w łagodniejszej formie dzięki odporności poszczepiennej. Kontakt z wirusem różyczki u osób dorosłych najczęściej ma miejsce, gdy dziecko uczęszcza do żłobka, przedszkola lub szkoły. Wówczas grupa rówieśników może być źródłem zakażenia. Jakie są objawy różyczki u dorosłych?

Przebieg choroby u osób dorosłych może być bardziej nasilony niż u dzieci. Wysypka obejmuje na ogół większą powierzchnię ciała; często występują inne objawy. Dorośli chorujący na różyczkę mogą odczuwać ból głowy i stawów, podwyższenie temperatury ciała oraz powiększenie węzłów chłonnych. Wraz z różyczką pojawia się zapalenie spojówek oraz stan zapalny gardła. Z powodu tak różnych objawów towarzyszących różyczce łatwo jest ją pomylić ze zwykłym przeziębieniem. Jeśli zauważysz u siebie wysypkę oraz inne wymienione objawy, zgłoś się do lekarza, który wykona oznaczenie przeciwciał przeciw wirusowi różyczki.

Czym jest różyczka wrodzona?

Od momentu upowszechnienia się szczepień różyczka nie jest chorobą groźną dla zdrowia i życia. Pamiętaj jednak, że może być niebezpieczna dla kobiet, które właśnie spodziewają się dziecka. Zespół różyczki wrodzonej to wady wrodzone u dziecka, którego mama w trakcie ciąży zachorowała na różyczkę. Ta niebezpieczna sytuacja w skrajnych przypadkach może doprowadzić nawet do poronienia. Z tego powodu tak ważne jest, aby przed planowaną ciążą zadbać o odpowiednie szczepienia ochronne oraz unikać kontaktu z chorymi osobami. 

Największe ryzyko powikłań przypada na zakażenie w pierwszym trymestrze ciąży. Objawy różyczki wrodzonej tworzą tak zwaną triadę Gregga. Należą do niej:

  • niedosłuch,
  • zaćma, 
  • wady serca.

Ponadto w późniejszych miesiącach życia dzieci z różyczką wrodzoną mogą mieć inne objawy: powiększenie węzłów chłonnych, wysypkę czy wady układu kostnego. Co istotne, powikłania te nie muszą wystąpić. Zakażenie różyczką w czasie ciąży może być niebezpieczne dla zdrowia i życia dziecka, jednak nie determinuje ono wad rozwojowych ani innych dolegliwości w życiu płodowym i po narodzinach. Niemniej zachowaj ostrożność i jeśli zauważasz u siebie gorsze samopoczucie, ogranicz kontakt z kobietami w ciąży, aby nie doprowadzić do zakażenia.

Jak można wyleczyć różyczkę?

U osób zaszczepionych różyczka z reguły ma łagodny przebieg i nie wymaga specjalistycznej diagnostyki. Z reguły stosuje się leczenie objawowe, jednak w przypadku nasilenia dolegliwości skonsultuj się z lekarzem, który skieruje Cię na bardziej szczegółowe badania. Objawy różyczki znikają po kilku dniach samoistnie, bez powikłań. Zwróć jednak uwagę, że różyczka ma stosunkowo długi okres zakaźny, który może trwać nawet do 25 dni. Wirus przenosi się na inne osoby do 7 dni przed wystąpieniem pierwszych objawów i do 2 tygodni po ich ustaniu. Oznacza to, że możesz nieświadomie zakażać, zanim dowiesz się, że jesteś chory. 

Różyczka, mimo że kojarzy się z chorobą wieku dziecięcego, występuje u osób w każdym wieku. Uciążliwe objawy, takie jak ból gardła, ból głowy czy nudności, dobrze jest uśmierzać sprawdzonymi sposobami po konsultacji z lekarzem. Po stwierdzeniu różyczki warto ograniczyć kontakty towarzyskie i zawodowe oraz przeznaczyć czas na odpoczynek. Jeśli zadbasz o odpowiednie nawodnienie i sen, organizm będzie w stanie szybciej zwalczyć wirusa, dzięki czemu powrócisz do pełni zdrowia.

 

Autor: Anna Stachurska

Weryfikacja merytoryczna: lek. Agnieszka Żędzian

Bibliografia

  1. Dziubek Z., Choroby zakaźne i pasożytnicze, PZWL, Warszawa 2010.
  2. Gajewski P., Szczeklik A., Interna Szczeklika, MP, Kraków 2019.
  3. Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego, Szczepionka przeciw różyczce, https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/rozyczka/ [dostęp: 31.05.2022]

O Autorze