Kolagen to jedno z najważniejszych białek w ciele człowieka. Odgrywa on znaczącą rolę w tworzeniu tkanek oraz narządów, a oprócz tego zapewnia skórze jędrność i elastyczność. Substancja ta jest naturalnie wytwarzana przez organizm, jednak w miarę upływu lat jej produkcja zwalnia.
Niedobór kolagenu sprawia m.in., że na skórze powstają zmarszczki, włosy i paznokcie stają się łamliwe, a mięśnie znacznie wolniej się regenerują. Wiele osób sięga więc po suplementy diety, takie jak kolagen do picia, aby dłużej cieszyć się młodością i dobrym zdrowiem. Sprawdź, jak działa „białko młodości” i dlaczego nie może go zabraknąć w Twoim organizmie.
Kolagen – co to takiego i jak działa?
Kolagen to białko, które jest w naturalny sposób wytwarzane przez organizm człowieka i stanowi aż 30% aminokwasów znajdujących się w ludzkim ciele. Nazwa substancji pochodzi od dwóch greckich słów: cola (klej) i genno (rodzić). Kolagen odgrywa więc kluczową rolę w spajaniu elementów komórkowych i tworzeniu kości, zębów, ścięgien, chrząstek, rogówek oczu i naczyń krwionośnych. Nazywany również „białkiem młodości”, tworzy tkanki skóry i zapewnia im elastyczność.
Omawiany aminokwas ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Do jego najważniejszych funkcji należą:
- zapewnienie skórze odpowiedniego napięcia, elastyczności i gładkości;
- wsparcie w gojeniu ran i regeneracji uszkodzonych kości;
- ochrona narządów wewnętrznych (np. żołądka, wątroby) – wokół nich powstaje warstwa ochronna, stworzona na bazie kolagenu;
- wsparcie odporności oraz obrona przed toksynami, drobnoustrojami, a nawet komórkami nowotworowymi;
- poprawa krążenia krwi poprzez zachowanie elastyczności naczyń krwionośnych;
- zapewnienie elastyczności stawów, mięśni oraz przyspieszenie procesów ich regeneracji;
- utrzymanie zdrowego wyglądu paznokci. Kolagen działa też pozytywnie na włosy.
Niedobór kolagenu
Niedobór kolagenu powoduje nie tylko szybsze starzenie się skóry, ale przyczynia się do powstawania poważnych chorób. Poznaj objawy i najczęstsze przyczyny braku tego aminokwasu w organizmie.
Jakie są objawy niedoboru kolagenu?
Niedobór kolagenu powoduje zmiany, które są widoczne gołym okiem. Skóra traci elastyczność, twarz pokrywa się zmarszczkami, a włosy i paznokcie stają się łamliwe. Oczy zapadają się, a na udach i brzuchu – dotyczy to przede wszystkim pań – pojawia się cellulit.
Niekorzystne zmiany w wyglądzie zewnętrznym to jednak nie wszytko. Niedobór kolagenu utrudnia regenerację mięśni i zwiększa podatność na różnego rodzaju kontuzje. Oprócz tego może powodować problemy ze strony układu pokarmowego, takie jak zespół nieszczelnego jelita. Do innych symptomów należą również: łuszczycowe zapalenie stawów, zapalenie tętnic, reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), zaburzenia układu krążenia, problemy z ciśnieniem, utrata wagi czy brak apetytu.
Jakie są przyczyny niedoboru kolagenu?
Produkcja kolagenu naturalnie zwalnia wraz z wiekiem, jednak istnieją czynniki, które sprzyjają niedoborom tej substancji. Należą do nich m.in.:
- stres;
- używki (alkohol i palenie papierosów);
- niewłaściwa dieta bogata w cukry proste i uboga w witaminy i mikroelementy;
- zaburzenia snu;
- przewlekłe stany zapalne;
- nadmierna ekspozycja na promienie UV.
Jak zmusić skórę do produkcji kolagenu?
Kolagen jest na bieżąco wytwarzany przez organizm, a jego braki są sukcesywnie uzupełniane. Jednak po 25. roku życia produkcja zwalnia. Dlatego wiele osób decyduje się na suplementy diety w postaci kolagenu na skórę – do picia lub w tabletkach. Co ważne, można zwiększyć produkcję kolagenu poprzez stosowanie odpowiednio skomponowanej diety oraz wypracowanie dobrych nawyków.
Kolagen na skórę – suplementy diety
Jeśli Twoja skóra traci elastyczność, a trudności w regeneracji przeszkadzają Ci w uprawianiu ulubionej dyscypliny sportu, sięgnij po suplementy diety. Kolagen na skórę dostępny jest w wygodnej formie tabletek lub preparatów, z których można szybko przygotować roztwór do picia. Badania potwierdzają, że suplementy diety zawierające hydrolizat kolagenu poprawiają kondycję skóry, likwidują zmarszczki, pozytywnie wpływają na stan włosów i paznokci, a oprócz tego stanowią cenne wsparcie w leczeniu i w walce z chorobami stawów. Efekty widoczne są po stosunkowo krótkim czasie, jednak należy pamiętać, że suplementy stanowią jedynie uzupełnienie odpowiednio zbilansowanej diety i nie zastąpią leczenia chorób stawów czy innych poważnych dolegliwości, które wynikają z niedoborów kolagenu.
Zbilansowana dieta
Produkcję kolagenu można poprawić za pomocą zbilansowanej diety. Jadłospis powinien być ubogi w cukry proste i bogaty w antyoksydanty, czyli przeciwutleniacze. Są to naturalne związki chemiczne, które zwalczają wolne rodniki i tym samym hamują procesy starzenia. Można je znaleźć w produktach spożywczych bogatych w witaminy A, E, C oraz mikroelementy, takie jak: cynk, selen czy luteina. W praktyce oznacza to, że w diecie nie powinno zabraknąć: mięsa, owoców morza, jajek, zielonych warzyw liściastych, cytrusów, pestek z dyni, a także popularnych przypraw: kurkumy, cynamonu, bazylii czy oregano.
Dieta kolagenowa uwzględnia produkty bogate w żelatynę spożywczą, np.: galaretki owocowe i warzywne, galaretki z nóżek, ryby w galarecie. Cennymi – choć już nie tak lubianymi – źródłami kolagenu są także chrząstki i podroby.
Dobre nawyki
Aby zahamować procesy starzenia skóry, warto wypracować kilka dobrych nawyków. Niedoborom kolagenu można zapobiec poprzez rezygnację z używek, takich jak papierosy czy alkohol. Ogromne znaczenie ma redukcja stresu w codziennym życiu – ten czynnik da się częściowo wyeliminować m.in. za pomocą ulubionych praktyk relaksacyjnych oraz odpowiednio dobranej aktywności fizycznej.
Autor: Marta Drzazga
Bibliografia
- M. Błaszczyk-Kostanecka i in., Dermatologia w praktyce, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.
- S. Batieczko, Kolagen. Nowa strategia zachowania zdrowia i przedłużenia młodości, Wydawnictwo Kejtii, Warszawa 2010.
- D. Głąbska i in., Dietoterapia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2022.
