Spis treści:
Krwawienie po wyrwaniu zęba to jedno z powikłań, jakie może się rozwinąć po zabiegu ekstrakcji. Aby go uniknąć, należy stosować się do zaleceń po zabiegu i unikać przede wszystkim spożywania alkoholu, gorących napojów i palenia papierosów, zaburzają one bowiem prawidłowe gojenie rany poekstrakcyjnej.
Ekstrakcja zęba to zabieg chirurgiczny, który przeprowadza się w ostateczności, w sytuacji, gdy nie ma możliwości uratowania naturalnego uzębienia. Sprawdź, jak postępować w przypadku krwawienia po wyrwaniu zęba oraz w jaki sposób można ograniczyć pojawienie się tego powikłania.
Ile utrzymuje się krwawienie po wyrwaniu zęba?
Krwawienie po wyrwaniu zęba utrzymuje się z reguły przez pół godziny po zabiegu ekstrakcji. Niekiedy obserwuje się delikatne sączenie się krwi nawet przez okres 5–6 godzin. Ślina może być lekko zabarwiona krwią przez dobę po zabiegu. Sporadyczne są przypadki, w których dochodzi do krwotoku po wyrwaniu zęba. Jeśli krew wypływa intensywnie z rany pozabiegowej, konieczne jest jej zatamowanie.
Jak zatamować krwotok po wyrwaniu zęba?
W przypadku krwotoku po wyrwaniu zęba, który utrzymuje się przez 3–4 godziny, należy podjąć odpowiednie działania w celu ograniczenia go. W tym celu trzeba przez pół godziny zagryzać tampon. Aby przygotować tego typu opatrunek, należy zwinąć w rulon lub zgiąć w kostkę kilka sterylnych wacików. Można też kupić takie tampony w aptece. Jednocześnie zaleca się przykładać zimny okład. Można wykorzystać do tego gotowe do użycia okłady, które zostały uprzednio schłodzone w zamrażarce bądź włożone do czystej ściereczki kostki lodu. Po 30 minutach należy delikatnie usunąć opatrunek uciskowy. Warto jednak nawet przez cały dzień przykładać co kilka minut zimny okład.
W przypadku, gdy krwawienie nie ustępuje, powtarza się opisane powyżej postępowanie. Jeżeli kilkukrotne użycie opatrunku uciskowego i zimnego okładu nie zatamuje krwotoku po wyrwaniu zęba, konieczne jest zgłoszenie się po fachową pomoc. Jeśli sytuacja ma miejsce w dniu roboczym, najlepiej zgłosić się do placówki medycznej, w której wykonywany był zabieg ekstrakcji. Jeśli jednak krwotok pojawił się w dzień świąteczny, w weekend lub w godzinach nocnych, należy skorzystać ze świadczeń stomatologicznej pomocy doraźnej. Intensywny krwotok po wyrwaniu zęba może wymagać zszycia zębodołu. Do kontaktu z lekarzem dentystą powinno skłonić dodatkowo pojawienie się gorączki, silne dolegliwości bólowe, których nie łagodzą tabletki przeciwbólowe i nie zmniejszają się one z upływem kolejnych godzin i dni po zabiegu, zaostrzenie łagodniejących uprzednio dolegliwości oraz wydzielina z rany o nieprzyjemnych zapachu lub smaku.
Co robić, aby zmniejszyć ryzyko krwawienia po wyrwaniu zęba? Postępowanie przed zabiegiem i po nim
Ryzyko krwotoku po wyrwaniu zęba zmniejszy się, jeśli pacjent w odpowiedni sposób przygotuje się do zabiegu ekstrakcji oraz będzie się stosować do zaleceń pozabiegowych. Jeśli chodzi o postępowanie przed zabiegiem, to zaleca się:
- staranne szczotkowanie zębów oraz przepłukanie jamy ustnej płynem antyseptycznym;
- stawić się na zabieg usunięcia zęba w dobrym stanie zdrowia (kobiety dodatkowo nie powinny decydować się na usunięcie zęba w czasie krwawienia miesięcznego);
- co najmniej dwie doby przed zabiegiem ekstrakcji nie spożywać alkoholu i 2 godziny przed nie palić papierosów;
- na czas określony przez lekarza prowadzącego odstawić przyjmowanie środków, które rozrzedzają krew.
W przypadku pacjentów z hemofilią, czyli chorobą charakteryzującą się zaburzeniem krzepnięcia krwi, stosowane są specjalne zalecenia postępowania, które wymagają bliskiej współpracy poradni stomatologicznej z ośrodkiem zajmującym się leczeniem hemofilii.
W ograniczeniu ryzyka krwotoku po wyrwaniu zęba duże znaczenie ma również przestrzeganie wskazówek lekarskich po zabiegu. Zaleca się zatem:
- przez około pół godziny po zabiegu uciskać tamponem ranę po usuniętym zębie (w tym celu zagryza się specjalny opatrunek), stały ucisk powstrzyma krwawienie i spowoduje szybsze tworzenie się skrzepu;
- przykładać do okolicy zabiegowej od strony policzka zimne okłady przez czystą ściereczkę bawełnianą lub ligninę (przez kilka minut przykładać i na kilka minut odkładać);
- przez okres minimum 2 godzin po ekstrakcji zęba nie należy pić ani spożywać posiłków, aby nie podrażniać świeżej rany, przez co najmniej 5 godzin nie przyjmować pokarmów stałych, a przez 2–3 dni nie spożywać pokarmów drażniących, gorących, twardych, kleistych, zawierających nasiona, drobnoziarnistych;
- przez pierwszą noc po ekstrakcji przyjąć do spania pozycję półsiedzącą;
- przez 2–3 dni nie szczotkować zębów w okolicy zabiegowej, a jeśli jednocześnie zostało usuniętych kilka zębów, zrezygnować w ogóle ze szczotkowania zębów na dobę;
- przez 1 dobę nie stosować płukanek do jamy ustnej, po tym czasie można ją płukać na przemian przez 3–5 dni letnim naparem rumianku, szałwii (mają działanie odkażające i ściągające) i płynem antyseptycznym, a po zabiegu zaaplikować na okolicę zabiegową żel antyseptyczny;
- przez co najmniej 2 dni prowadzić oszczędzający tryb życia – wysiłek może spowodować nadmierne krwawienie;
- przez co najmniej 3 dni nie palić tytoniu; dym papierosowy ma niekorzystny wpływ na ranę, zapobiega tworzeniu się skrzepu, co przedłuża proces gojenia;
- przez co najmniej 7 dni nie spożywać alkoholu.
Dodatkowo ważne jest, aby pacjenci po czasie ustalonym z lekarzem prowadzącym wrócili do ponownego przyjmowania środków rozrzedzających krew oraz zażywali preparaty zalecone przez dentystę. Po 7–14 dniach od zabiegu pacjent powinien zgłosić się do placówki medycznej na wizytę kontrolną, na której ewentualnie zostaną zdjęte szwy. Podkreślić trzeba, że odpowiednia higiena po zabiegu usunięcia zęba z ograniczeniem okolicy rany poekstrakcyjne zapobiega usunięciu z niej skrzepu, który jest naturalnym opatrunkiem i gwarantem dobrego gojenia.
Autor: dr n. o zdr. Olga Dąbska
Weryfikacja merytoryczna: lek. Agnieszka Żędzian
Bibliografia
- P. F. Czempik, Ł. J. Krzych, Postępowanie w masywnym krwawieniu okołooperacyjnym: wytyczne Europejskiego Towarzystwa Anestezjologii. Pierwsza aktualizacja 2016 — tłumaczenie polskie, „Anestezjologia Intensywna Terapia” 2019, t. 51, supl. 2, s. 1–54.
- M. Dominiak, Podstawy chirurgii stomatologicznej, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2013.