Spis treści:
Mocz z krwią (lub inaczej krwiomocz) to znak, że w funkcjonowaniu układu moczowego pojawiły się nieprawidłowości. Symptomy tego rodzaju mogą świadczyć o zapaleniu układu moczowego, chorobach nerek, a nawet o rozwijającym się nowotworze. Potencjalnych przyczyn problemu jest wiele, dlatego najlepiej skonsultować się ze specjalistą, który zleci wykonanie odpowiednich badań i ustali skuteczne leczenie.
Mocz z krwią – co to takiego i kogo dotyczy?
Krwiomocz (mocz podbarwiony krwią) to sygnał, że układ moczowy nie funkcjonuje prawidłowo. Krwiomocz makroskopowy, czyli taki, który możesz zaobserwować gołym okiem, objawia się zabarwieniem na czerwonobrunatny kolor oraz mętną konsystencją. Niekiedy pojawiają się w nim skrzepy krwi, które utrudniają załatwianie potrzeb fizjologicznych i wywołują ból. Jednak zmiany nie zawsze da się dostrzec samodzielnie – czasem krew widoczna jest dopiero pod mikroskopem. W takiej sytuacji można mówić o krwiomoczu mikroskopowym lub krwinkomoczu. Problem może pojawić się u osób w każdym wieku, a dotyczy w równym stopniu mężczyzn, co kobiet.
Mocz z krwią – jakie mogą być przyczyny?
Pojawienie się krwi w moczu zawsze wymaga szczegółowej diagnostyki. Do najczęstszych przyczyn można zaliczyć: zapalenie układu moczowego, choroby nerek, endometriozę, a w skrajnych przypadkach także nowotwory. Czasami objaw ten ma zupełnie inne podłoże.
Zapalenie układu moczowego (ZUM)
Częstym powodem występowania krwiomoczu jest zapalenie układu moczowego (ZUM). W tym przypadku krew można zobaczyć dopiero pod mikroskopem, dlatego warto zwrócić uwagę na pozostałe objawy, do jakich należą: ból w trakcie załatwiania potrzeby fizjologicznej, silne parcie na pęcherz, a także podwyższona temperatura ciała. Choroba ta wymaga szybkiego wdrożenia antybiotykoterapii, a jedno z jej groźniejszych powikłań to urosepsa – stan bezpośrednio zagrażający życiu.
Zapalenie pęcherza moczowego
Zapalenie pęcherza objawia się częstym oddawaniem moczu, czemu zazwyczaj towarzyszy uporczywe pieczenie. Mocz jest ciemny i można dostrzec w nim krew. Do innych objawów tej dolegliwości należą: silne parcie na pęcherz, ból dolnej części pleców, a czasami też wysoka temperatura ciała.
Choroby nerek
Krew w moczu bardzo często świadczy o nieprawidłowym funkcjonowaniu nerek lub ich poważnych chorobach. Do najczęstszych schorzeń, które objawiają się w ten sposób, należą:
- kamica nerkowa;
- kłębuszkowe zapalenie nerek;
- zwyrodnieniowe zmiany kłębuszków nerkowych;
- torbiele na nerkach.
Krew pojawia się także w stanach nagłych, takich jak zawał nerki. Polega on na zablokowaniu dopływu krwi do tego strategicznego narządu. Jeśli pacjent zgłosi się z niepokojącymi objawami zbyt późno i dojdzie do zaczopowania głównego pnia tętnicy nerkowej, może nastąpić nawet zgon. Systematycznego leczenia wymaga także gruźlica nerek, która daje objawy nawet 10 lat po zakażeniu. W tym przypadku oprócz krwi w moczu pojawiają się także dolegliwości ze strony pęcherza moczowego.
Endometrioza
Szacuje się, że endometrioza to przypadłość, która dotyczy nawet 1 mln Polek. Polega ona na tym, że w jajowodach, na jajnikach lub w innych organach pojawiają się skupiska komórek podobne do endometrium macicy. Wtedy podczas krwawienia miesiączkowego w moczu występuje krew. Obfite miesiączki sprawiają, że ten charakterystyczny objaw łatwo przeoczyć.
Nowotwory
Krwiomocz to często jedyny objaw nowotworów układu moczowego i narządów płciowych. Krwawienie wywołane jest przez guz, który najczęściej znajduje się w prostacie, moczowodach lub pęcherzu moczowym. Ten charakterystyczny symptom może wskazywać na raka:
- prostaty;
- narządów płciowych;
- układu moczowego;
- cewki moczowej;
- miedniczki nerkowej;
- pęcherza moczowego;
- nerek.
Inne powody
Potencjalnych powodów pojawienia się krwi w moczu jest znacznie więcej. Może okazać się na przykład, że w pęcherzu moczowym znajduje się ciało obce, które powoduje ból i krwawienie. Objaw ten bywa także skutkiem ubocznym badań, takich jak cystoskopia czy biopsja prostaty. Obserwuje się go u osób, które cierpią na zaburzenia krzepnięcia krwi, pacjentów z zapaleniem naczyń krwionośnych, skazą krwotoczną płytkową lub hemofilią. Nie można wykluczyć obecności pasożytów w układzie moczowym.
Mocz z krwią – kiedy należy udać się do lekarza?
Krew w moczu – nawet jeśli jest jednorazowym incydentem – wymaga konsultacji z lekarzem. Możliwe powody są zazwyczaj poważne, dlatego trzeba postarać się o jak najszybsze postawienie diagnozy i rozpoczęcie odpowiedniego leczenia. Pamiętaj, że nie każdy mocz podbarwiony na czerwono to dowód na obecność krwi. Czasem różowy kolor może być na przykład wynikiem zjedzenia buraków. Aby spać spokojnie, zrób badanie krwi w laboratorium lub szybki test na infekcje układu moczowego, który znajdziesz w aptece.
Mocz podbarwiony krwią – jakie badania warto wykonać?
W przypadku pojawienia się krwiomoczu lekarz w pierwszej kolejności zleca szczegółową analizę próbki moczu. Badania laboratoryjne potwierdzają lub wykluczają obecność krwi, a ponadto wykrywają inne substancje, takie jak białko czy leukocyty. Jeśli zachodzi podejrzenie poważniejszych chorób, konieczne są dodatkowe badania, np. USG narządów rodnych lub jamy brzusznej, biopsja (gdy lekarz podejrzewa nowotwór).
Mocz z krwią – leczenie
Aby wyeliminować krew z moczu, należy przede wszystkim uderzyć w przyczynę problemu. Jeśli okaże się nim zapalenie układu moczowego lub zapalenie pęcherza moczowego, konieczne będzie wdrożenie antybiotykoterapii. Gdy krwiomocz to objaw towarzyszący endometriozie, należy zdecydować się na rozbudowaną terapię farmakologiczną lub operację. Leczenie nowotworów lub chorób nerek także jest wieloetapowe i wymaga sporo czasu. Krew w moczu zawsze wiąże się z koniecznością leczenia przyczynowego.
Autor: Marta Drzazga
Bibliografia
- A. Cieszanowski, Diagnostyka obrazowa. Układ moczowo-płciowy, gruczoł piersiowy i gruczoły wewnętrznego wydzielania, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2014.
- A. Więcek i in., Choroby nerek. Kompendium, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2019.
- Z. Hruby i in., Leczenie chorób układu moczowego, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 1999.
