Wśród najczęściej pojawiających się chorób cywilizacyjnych, które przyczyniają się do ponad 80% przedwczesnych zgonów jest także nadciśnienie tętnicze. Przez długi czas choroba nie daje objawów na tyle charakterystycznych, żeby można było ją wykryć i podjąć odpowiednie leczenie. Sprawdź, jakie badania warto wykonywać regularnie, by uchronić się przed niebezpiecznymi skutkami nadciśnienia!
Nadciśnienie tętnicze – co to za choroba?
Ciśnienie tętnicze to nacisk, jaki na ścianki tętnic wywiera przepływająca krew. Prawidłowe wynosi maksymalnie 139 mmHg przy skurczu lewej komory serca i 89 mmHg przy rozkurczu. O nadciśnieniu tętniczym mówi się w sytuacji, gdy ciśnienie skurczowe przewlekle utrzymuje się na poziomie powyżej 140 mmHg lub ciśnienie rozkurczowe jest wyższe niż 90 mmHg. Zdarza się również, że powyżej normy utrzymuje się zarówno ciśnienie skurczowe, jak i rozkurczowe.
Nadciśnienie tętnicze dzieli się na dwa warianty – pierwotne, które lekarze wykrywają u ok.90 na 100 pacjentów z nadciśnieniem oraz wtórne – spowodowany przez inne choroby. Według danych NFZ z 2019 r., problem nadciśnienia dotyczy aż 10 milionów dorosłych Polaków.
Niestety, na podstawie pojedynczego pomiaru ciśnienia krwi, lekarz nie jest w stanie zdiagnozować u pacjenta nadciśnienia tętniczego. Pomiary należy wykonywać co kilka dni lub tygodni – w zależności od zaleceń specjalisty. Pacjentowi zleca się także dodatkową diagnostykę, która nie tylko pomaga wykryć nadciśnienie tętnicze, ale również w wielu przypadkach, wskazuje jego przyczynę.
Nadciśnienie tętnicze – badania
Poza regularnymi pomiarami ciśnienia, należy wykonywać także badania laboratoryjne z krwi oraz badanie ogólne moczu. Oto lista podstawowej diagnostyki, zlecanej przez lekarza w celu wykluczenia lub potwierdzenia nadciśnienia tętniczego:
- pełna morfologia krwi z rozmazem,
- oznaczenie stężenia glukozy we krwi,
- lipidogram,
- oznaczenie poziomu kreatyniny wraz z GFR,
- ocena pracy tarczycy na podstawie analizy poziomu TSH,
- pomiar stężenia kwasu moczowego w surowicy,
- próby wątrobowe,
- elektrolity – sód oraz potas.
Wielu pacjentów otrzymuje także skierowanie na elektrokardiografię (EKG), która jest niezbędna, by zdiagnozować zaburzenia pracy serca.
Dzięki wywiadowi medycznemu i kompletowi wyników badań, specjalista będzie w stanie ocenić, nie tylko czy pacjent ma przewlekle podwyższone ciśnienie, ale także dopasować sposób leczenia do obszaru, który ma na to bezpośredni wpływ.
Wysokie ciśnienie – objawy
Częste bóle głowy, odczuwanie zmęczenia niewspółmiernego do podejmowanej aktywności, kołatanie serca, bóle w klatce piersiowej, czy problemy ze snem, to tylko niektóre symptomy, jakie daje nadciśnienie. Objawy, które mu towarzyszą nie są charakterystyczne, a przez to, pacjenci zrzucają swoje gorsze samopoczucie na karb przepracowania, braku relaksu, czy zbyt długiej pracy przy komputerze. Zdarza się, że część chorych w ogóle nie odczuwa żadnych dolegliwości związanych z nadciśnieniem.
To właśnie dlatego wysokie ciśnienie bywa tak bardzo niebezpieczne – przedwczesny zgon może nastąpić u osoby, która nie odczuwała wcześniej żadnych objawów lub po prostu je zignorowała, jako mało istotne. Nawet, gdy dochodzi do omdleń, spowodowanych zaburzeniami pracy mięśnia sercowego, pacjenci wiążą to częściej z czynnikami zewnętrznymi, niż z rozwijającą się chorobą.
Nadciśnienie tętnicze – przyczyny
Jakie czynniki powodują pierwotne nadciśnienie tętnicze? Przyczyny w tym przypadku nie da się dokładnie określić – lekarz może podejrzewać nadmiar soli w codziennej diecie, przewlekły stres, zaawansowany wiek, otyłość lub uwarunkowania genetyczne.
Z kolei nadciśnienie wtórne, związane jest z wystąpieniem innych schorzeń, takich jak: nowotwory, choroby nerek, zespół Cushinga, zespół Conna, zwężenie aorty, czy bezdech senny.
Do pojawienia się nadciśnienia przyczynia się także niezdrowy tryb życia – picie alkoholu, palenie tytoniu, wysokokaloryczna dieta uboga w witaminy i minerały oraz brak regularnej aktywności fizycznej.
Nieleczone nadciśnienie tętnicze – skutki
Jeśli nadciśnienie tętnicze nie zostanie wykryte odpowiednio szybko, dochodzi do rozwoju dodatkowych, niebezpiecznych dolegliwości, takich jak:
- miażdżyca,
- uszkodzenie nerek,
- uszkodzenie siatkówki oka (tzw. retinopatia nadciśnieniowa),
- niedokrwienie i wychłodzenie kończyn dolnych,
- rozwarstwienie aorty,
- udar mózgu,
- choroba wieńcowa,
- zawał mięśnia sercowego.
Regularne wykonywanie profilaktycznych badań i wczesne zgłaszanie lekarzowi wszelkich nieprawidłowości w funkcjonowaniu organizmu pozwala szybko zdiagnozować nadciśnienie tętnicze i podjąć odpowiednie leczenie. W parze z rozpoczęciem terapii musi iść także zmiana stylu życia na zdrowszy. Oznacza to większą dbałość o właściwą dietę, codzienną aktywność i rezygnację z używek. Zawsze stosuj się do zaleceń lekarza i przestrzegaj terminów zaplanowanych badań.
Pamiętaj, że wszystkie wymienione badania z krwi oraz moczu możesz wykonać w laboratoriach Diagnostyki na terenie całego kraju.
Bibliografia:
Badania w 3. trymestrze ciąży – jakie należy wykonać? Poprzedni wpis 