Nadmiar witaminy C – jakie mogą być jego skutki uboczne?

Kwas askorbinowy, czyli witamina C, to jedna z bardziej znanych i często suplementowanych substancji. Szczególnie podczas okresu grypowego wiele osób zastanawia się nad wzbogaceniem swojej diety właśnie o witaminę C. A możliwości jest wiele, ponieważ kwas askorbinowy znajduje się zarówno w produktach spożywczych, jak i w ogólnodostępnych suplementach diety. Witamina C ma wiele prozdrowotnych właściwości, jednak pamiętaj, że nie powinna być przyjmowana w nadmiernej ilości. Czym skutkuje nadmiar witaminy C i jak możesz go uniknąć?

Jak działa witamina C?

Witaminy wraz z mikro- i makroelementami są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Witamina C jest niezwykle cennym składnikiem diety, ponieważ ma pozytywny wpływ na zdrowie. Znajdziesz ją w wielu produktach spożywczych, m.in. w: cytrusach, aceroli, brokułach, kalafiorze, brukselce czy papryce. Witamina C znana jest przede wszystkim z właściwości antyoksydacyjnych oraz wzmacniających odporność. Jakie jeszcze zalety kryje w sobie witamina C? Oto one:

• przyśpiesza proces gojenia się ran,
• uszczelnia i uelastycznia naczynia krwionośne,
• obniża ciśnienie krwi,
• reguluje wytwarzanie kolagenu,
• wspomaga zwalczanie wolnych rodników.

Witamina C jest więc bardzo ważnym składnikiem diety i powinna być przyjmowana niezależnie od wieku czy stanu zdrowia. Jeśli codzienne posiłki nie są w stanie dostarczyć jej w takiej ilości, jaką potrzebujesz, warto skonsultować z lekarzem rodzaj i czas suplementacji. Z drugiej strony może zdarzyć się tak, że będziesz mieć za dużo witaminy C, co również jest wskazaniem do konsultacji ze specjalistą.

Nadmiar witaminy C czy niedobór? Normy laboratoryjne

Zarówno nadmiar, jak i niedobór witamin nie jest sytuacją pożądaną i może mieć negatywne konsekwencje dla zdrowia. Witamina C rozpuszcza się w wodzie, więc jej nadmiar jest wydalany na bieżąco wraz z moczem. Nie zawsze jednak tak się dzieje, dlatego warto co pewien czas wykonać badanie witaminy C, aby lekarz mógł stwierdzić, czy jej ilość mieści się w normie, czy też wystąpiło odchylenie od wartości przyjętych za prawidłowe. Ile witaminy C powinna mieć w organizmie zdrowa osoba?

W zależności od przyjętej jednostki poziom witaminy C powinien mieścić się między 34 a 110 µmol/l lub między 6 a 20 µg/dl [1]. Wartości wyższe niż wskazane w ogólnie przyjętych normach laboratoryjnych świadczą o tym, że witamina C występuje w organizmie w nadmiarze. Pamiętaj, że każdy wynik badania powinien być skonsultowany ze specjalistą. Lekarz po wykonaniu wszystkich potrzebnych badań będzie mógł postawić diagnozę i wdrożyć odpowiednie leczenie.

Hiperwitaminoza C – co to takiego?

To tajemniczo brzmiące określenie to nic innego, jak nadmiar witaminy C – niepożądany stan, który charakteryzuje się podwyższoną ilością witaminy C w organizmie. Kwas askorbinowy rozpuszcza się w wodzie, dzięki czemu jego nadmiar jest wydalany na bieżąco z organizmu. Nie zakładaj jednak, że z tego powodu nie jest możliwe przedawkowanie witaminy C. Hiperwitaminoza C nie występuje wprawdzie często, jednak może pojawić się w wyniku źle dobranej suplementacji. Nadmiar witaminy C ma wiele negatywnych konsekwencji dla zdrowia. Zobacz, jakie dolegliwością są powiązane z nadmiarem witaminy C.

Nadmiar witaminy C – skutki uboczne

Przekroczenie ustalonej normy witaminy C może przyczynić się do licznych dolegliwości. Pamiętaj, aby regularnie badać poziom witamin i konsultować wyniki ze specjalistą. Im wcześniej uda się postawić właściwą diagnozę, tym większa jest szansa, że unikniesz powikłań związanych z niedoborem lub nadmiarem witaminy C. Jakie skutki uboczne może mieć podwyższony poziom kwasu askorbinowego w Twoim organizmie? Należą do nich:

• biegunka,
• częstomocz,
• zaburzenie działania niektórych leków,
• kamica nerkowa,
• wysypka,
• wymioty.

Im dłużej nadmiar witaminy C utrzymuje się w organizmie, tym większe jest prawdopodobieństwo wystąpienia jednego lub kilku z wyżej wymienionych skutków ubocznych. Przyjmuje się, że przekraczanie dawki 2 g witaminy C dziennie może przyczynić się do hiperwitaminozy C, a w konsekwencji również do pogorszenia się stanu zdrowia. Z tego powodu należy suplementować witaminę C jedynie po konsultacji z lekarzem i po wykonaniu odpowiednich badań.

Przedawkowanie witaminy C – co robić, jeśli do niego dojdzie?

Jeśli badania wykażą, że poziom witaminy C jest zbyt wysoki, zgłoś się do lekarza i przekaż mu podczas wizyty bieżące wyniki badań. Hiperwitaminoza C nie jest poważną dolegliwością, jednak nie warto jej lekceważyć. W pierwszej kolejności odstaw przyjmowane suplementy diety, które zawierają kwas askorbinowy. Postaw na zbilansowaną dietę i poczekaj na dalsze zalecenia lekarza. Objawy, takie jak biegunka czy wymioty, często ustają krótko po odstawieniu suplementów. Jeśli jednak skutki uboczne nadmiaru witaminy C nie miną lub nasilają się, konieczna będzie konsultacja z lekarzem. Przedawkowanie tej substancji może wywołać wiele nieprzyjemnych dolegliwości, a nawet doprowadzić do zalegania piasku lub kamieni w nerkach. Dlatego też tak ważna jest odpowiednia reakcja i konsultacja ze specjalistą.

Witamina C jest jedną z najczęściej suplementowanych substancji z powodu swoich licznych prozdrowotnych właściwości. Odpowiada ona m.in. za przyśpieszenie regeneracji ran, uszczelnienie naczyń krwionośnych oraz wzmocnienie odporności. Niewłaściwa suplementacja może przyczynić się do wystąpienia hiperwitaminozy, czyli nadmiaru witaminy C. Nie jest to nic poważnego, jednak warto wówczas skonsultować nieprawidłowe wyniki badań z lekarzem. Jeśli wystąpi u Ciebie nadmiar witaminy C, nie przeprowadzaj autodiagnozy. Poczekaj na wizytę u specjalisty, a następnie zastosuj się do jego zaleceń.

Autor: Anna Stachurska

Bibliografia

1. Jarosz M., Bułhak-Jachymczyk B., Normy żywienia człowieka, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2008.
2. Kantorska A., Witamina C – rola i znaczenie dla organizmu. Praca poglądowa w ramach specjalizacji z farmacji aptecznej. Kierownik specjalizacji dr n. farm. Hanna Jankowiak-Gracz, Wielkopolska Okręgowa Izba Aptekarska, Poznań 2018 (https://www.woia.pl/dat/attach/921_witamina-c-rola-i-znaczenie—praca-specjalizacja-apteczna-agnieszka-kantorska.pdf [20.05.2022]).

Oceń artykuł