Nadmierna potliwość - jakie są przyczyny? - Badania Krwi
30 grudnia 2021

Nadmierna potliwość – przyczyny chorobowe czy zwykły stres?

Nadmierna potliwość bywa bardzo uciążliwa – może nie tylko wprawiać w zakłopotanie, ale także poważnie zaburzać codzienną aktywność. Jakie czynniki powodują wzmożone wydzielanie potu? Sprawdź, jakie są najczęstsze przyczyny nadmiernej potliwości i jakie badania warto wykonać, by wykluczyć stany chorobowe.

Czym jest nadmierna potliwość?

Wydzielanie potu, spowodowane aktywnością gruczołów potowych podczas intensywnego treningu, upałów, czy gorączki to zupełnie normalne zjawisko. Jeżeli jednak gruczoły wydzielają więcej potu, niż jest to potrzebne do optymalnej termoregulacji w danych warunkach, to zjawisko staje się problemem określanym jako nadmierna potliwość. Przyczyny tego stanu mogą być różne – od zupełnie niegroźnych, aż po zwiastujące poważne schorzenia organizmu.

Nadmierna potliwość najczęściej dotyczy okolic pach, dłoni oraz stóp, a czasami także całego ciała. Dzieli się je na pierwotne i wtórne. W pierwszym przypadku, nadmierna potliwość miejscowa nie jest spowodowana chorobą. Z kolei nadpotliwość wtórna wiążę się zwykle z występowaniem różnego rodzaju schorzeń.

Jeśli nadmiernie wydzielany pot pojawia się na skórze całego ciała lub nadpotliwość występuje asymetrycznie (np. na jednej dłoni, pod jedną z pach, itp.) i staje się uciążliwa przy codziennym funkcjonowaniu, należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.

Nadmierne pocenie – przyczyny

Skąd bierze się nadmierna potliwość? Oto kilka czynników – zarówno naturalnych dla ludzkiego organizmu, jak i patologicznych, które mogą powodować zwiększenie aktywności gruczołów potowych:

1. Stres

Przyczyny nadmiernego pocenia najczęściej upatruje się w stresie lub przeżywaniu silnych emocji – to tzw. hiperhydroza pierwotna. Jeśli nagle zaczynasz obficie się pocić, zwróć uwagę na okoliczności – gdy sytuacja jest nerwowa, napięta lub masz tremę, nadmierne pocenie się jest zupełnie normalne. Pobudzony układ nerwowy stymuluje pracę gruczołów potowych, dlatego jeżeli po uspokojeniu się, pocenie ustępuje – nie masz się czym martwić.

2. Menopauza

Nadmierne pocenie się w nocy to jeden z objawów menopauzy. Jeśli towarzyszą mu także inne symptomy, m.in. problemy ze snem i koncentracją, wahania nastroju, bóle głowy, mięśni oraz przewlekłe zmęczenie, przyczyną może być przekwitanie. Żeby lekarz mógł jednoznacznie stwierdzić menopauzę i wykluczyć inne schorzenia, często zleca dodatkowe badania – morfologię krwi, badanie ogólne moczu, oznaczenie poziomu glukozy i pomiary stężenia hormonów – FSH, prolaktyny, LH, estradiolu oraz progesteronu.

3. Zaburzenia pracy tarczycy

Nadmierna potliwość towarzyszy także zaburzeniom pracy tarczycy, a dokładniej – nadczynności tego gruczołu. Do tego dochodzą, m.in. objawy w postaci ciepłej i zaróżowionej skóry, bardzo wrażliwej na wzrost temperatury oraz znaczny spadek masy ciała, bez stosowania diety. Żeby sprawdzić, czy tarczyca pracuje prawidłowo, należy skonsultować się z endokrynologiem i wykonać szereg badań, takich jak poziom hormonów: TSH, FT3, FT4, czy autoprzeciwciał  anty-TPO.

4. Cukrzyca

Cukrzyca to kolejne poważne schorzenie, przy którym również występuje zwiększona potliwość. Dokładniej, jest ona spowodowana hipoglikemią, czyli spadkiem poziomu glukozy we krwi. Żeby podjąć walkę z cukrzycą, niezbędna jest diagnoza, którą lekarz postawi po zapoznaniu się z wynikami badań, takich jak poziom glukozy we krwi oraz doustny test obciążenia glukozą, tzw. OGTT.

5. Choroba Parkinsona

Asymetryczna nadpotliwość (tylko jednej strony ciała) to jeden z symptomów chorób neurologicznych, takich jak, np. choroba Parkinsona. Jeśli dochodzi do tego bradykinezja, czyli spowolnienie ruchowe, a także sztywność mięśniowa i drżenie kończyn, lekarz może zdiagnozować schorzenie tego typu.

6. Akromegalia – nadmiar hormonu wzrostu

Akromegalia jest rzadką chorobą, spowodowaną nadmiernym wydzielaniem hormonu wzrostu przez przysadkę mózgową. Jednym z pierwszych objawów jest zwiększona potliwość, a także zmiany w wyglądzie chorego – zaostrzają się rysy twarzy, powiększają się uszy, nos, żuchwa oraz kończyny. Żeby potwierdzić schorzenie, lekarz zleca szereg badań związanych z występującymi symptomami. Najważniejszym elementem diagnostycznym jest rezonans magnetyczny głowy.

Nieleczona nadmierna potliwość – skutki

Poza sytuacjami takimi jak stres, menopauza, czy podwyższona temperatura organizmu, nadmierną potliwość należy leczyć, ponieważ nie mija sama. Jeśli w porę nie wykonasz niezbędnych badań, lekarz nie będzie mógł postawić diagnozy i zaplanować leczenia. Przedłużająca się nadmierna potliwość może podprowadzać do infekcji i grzybic paznokci stóp, wałów pachowych, czy pachwin. Na skórze mogą pojawić się także brodawki wywołane przez wirus HPV. Przy akromegalii dochodzi do przerostu narządów wewnętrznych, groźnego dla zdrowia i życia.

Dodatkowo nadmierna potliwość wpływa także na stan psychiczny chorego – obniża się jego nastrój i pewność siebie, a nasila stres. Chorzy unikają kontaktów z innymi i bardzo ciężko jest im funkcjonować w pracy czy poza domem.

Nie czekaj na pojawienie się powyższych dolegliwości – jeśli zauważysz u siebie wzmożone wydzielanie potu, skontaktuj się z lekarzem i wykonaj zlecone badania. Większość z nich zrobisz w laboratoriach Diagnostyki, zlokalizowanych na terenie całej Polski.

Bibliografia:

  • Barasińska P., Bergler-Czop B. S., Noga N., Sazanów-Lubelski J., Nadpotliwość – patogeneza i metody leczenia, Przegląd Dermatologiczny, R. 2018, nr 4, vol. 105, s. 523 – 533.