Nagła i niezamierzona utrata masy ciała nie powinna stanowić powodu do zadowolenia. Wówczas szybkie chudnięcie może być spowodowane przewlekłym stresem lub stanowić objaw procesu chorobowego. Jakie mogą być przyczyny nagłego chudnięcia i co należy w takiej sytuacji zbadać? Jeśli chcesz wiedzieć więcej, czytaj dalej!
Nagłe i szybkie chudnięcie – czy to powód do niepokoju?
Niezamierzona utrata masy ciała to sytuacja, w której pomimo braku zwiększonej aktywności fizycznej lub włączenia diety z deficytem kalorycznym, dochodzi do szybkiego chudnięcia. Przyczyną takiego stanu może być rozwijający się proces chorobowy, który zaburza prawidłowe funkcjonowanie organizmu i sieje w nim spustoszenie. Szczególnie niepokojącym symptomem jest przekraczający 10 % spadek wagi w przeciągu ostatnich 6 miesięcy. Taka sytuacja zawsze wymaga wizyty u lekarza w celu ustalenia jej źródła. Przyczyną nagłego chudnięcia mogą być choroby nowotworowe, zaburzenia hormonalne, a także schorzenia autoimmunologiczne i infekcje. Przewlekły stres oraz depresyjne zaburzenia nastroju również mogą być powodem utraty masy ciała. Dlatego nie należy bagatelizować takiego stanu. Na podstawie objawów towarzyszących oraz badań dodatkowych, lekarz specjalista będzie mógł postawić diagnozę i zlecić odpowiednie leczenie.
Nagłe chudnięcie – przyczyny
Nagłe chudnięcie może być objawem choroby, dlatego w przypadku znacznej i niezamierzonej utraty masy ciała zawsze należy szukać przyczyny. Szybkie chudnięcie, pomimo zwiększonego apetytu to jeden z symptomów nadczynności tarczycy. Hormony produkowane przez ten narząd wpływają na funkcjonowanie całego organizmu, a do ich głównych zadań należy regulacja procesów metabolicznych. W nadczynności tarczycy dochodzi do podwyższenia poziomu hormonów tarczycy, co przyspiesza tempo metabolizmu. Do objawów towarzyszących nadczynności tarczycy należą również: biegunki, wzmożona potliwość, uczucie gorąca, kołatanie serca oraz wypadanie włosów. Jeśli zauważyłaś/-eś u siebie podobne dolegliwości koniecznie udaj się do lekarza i wykonaj oznaczenie poziomu hormonu przysadki mózgowej – TSH oraz hormonów tarczycy: fT3 oraz fT4. W Polsce najczęstszą przyczyną rozwoju nadczynności tarczycy jest choroba Gravesa-Basedowa. To schorzenie o podłożu autoimmunologicznym, w którym przeciwciała produkowane przez własny układ odpornościowy (tzw. autoprzeciwciała) podobnie do TSH pobudzają tarczycę do nadmiernego wydzielania hormonów. Z tego powodu warto również wykonać badanie oceniające stężenie przeciwciał anty-TSH. W chorobie Gravesa-Basedowa będą one podwyższone.
Kolejną poważną przyczyną nagłego chudnięcia są nowotwory złośliwe. Utrata masy ciała to najczęściej objaw zaawansowanego procesu nowotworowego, który może dotyczyć każdego narządu. Zazwyczaj towarzyszą mu również inne objawy ogólne, takie jak przewlekłe zmęczenie, utrata apetytu, gorączka lub stany podgorączkowe, obfite nocne poty wymagające zmiany piżamy, a także spadek wydolności fizycznej. Utrata masy ciała może być też jednym z pierwszych symptomów rozwijającego się raka przełyku lub żołądka. W celu wykrycia procesu nowotworowego lekarz zleca wykonanie badań obrazowych oraz biochemicznych badań laboratoryjnych Diagnostyka laboratoryjna odgrywa również istotną rolę w rozpoznaniu zaburzeń towarzyszących procesowi nowotworowemu, np. niedokrwistości, zaburzeń elektrolitowych, ocenie wydolności nerek i wątroby.
AIDS, czyli zespół nabytego niedoboru odporności, będący konsekwencją zakażenia wirusem HIV, może być również przyczyną nagłego chudnięcia. Wirus przenoszony jest drogą kontaktów seksualnych, wertykalną (w trakcie porodu dziecko zaraża się od chorej matki) oraz krwi (do zakażenia może dojść w wyniku korzystania z tych samych strzykawek co, osoba chora). Zakażenie na początku nie daje żadnych objawów lub jego symptomy przypominają grypę. Po okresie bezobjawowym, który może trwać wiele lat, dochodzi do rozwoju AIDS. Wówczas układ odpornościowy jest już osłabiony w takim stopniu, że nie jest sobie w stanie zwalczyć niegroźnej infekcji. Pamiętaj, że można zapobiec rozwojowi AIDS. Kluczem jest wczesne rozpoznanie zakażenia wirusem HIV. Jeśli miałeś przygodny kontakt seksualny, niezabezpieczony prezerwatywą lub zakułeś się zużytą igłą iniekcyjną, jak najszybciej zgłoś się do poradni profilaktyczno-leczniczej. Jest to miejsce, w którym lekarz specjalista zleci Ci wykonanie szczegółowych badań diagnozujących zakażenie wirusem HIV.
Leczenie przyczyn nagłego chudnięcia
Poznanie przyczyny nagłego chudnięcia pozwala na włączenie ukierunkowanego leczenia. Niezamierzona utrata masy ciała zawsze powinna być sygnałem alarmowym dla udania się do lekarza oraz lepszego zadbania o zdrowie. W trakcie wizyty, specjalista na podstawie szczegółowego badania fizykalnego oraz zgłaszanych przez Ciebie dolegliwości towarzyszących, zdecyduje o dalszym postępowaniu. Wszystkie zlecone przez niego badania laboratoryjne możesz wykonać w Diagnostyce. Pamiętaj, że wczesne rozpoznanie przyczyny nagłego chudnięcia daje większe szanse powrotu do pełnego zdrowia.
Bibliografia:
- Interna Szczeklika, pod red. P. Gajewskiego, Medycyna Praktyczna, Kraków 2020
Pofalowane paznokcie – czy mogą oznaczać chorobę? Poprzedni wpis 