Nieprzyjemny zapach z pochwy – co go może powodować?

Nieprzyjemny zapach z pochwy to jeden z częstszych objawów towarzyszących stanom zapalnym okolic intymnych, wywołanych przez różne patogeny. Za nieprzyjemną woń z pochwy odpowiadać mogą również nieodpowiednia higiena intymna czy problemy z trzymaniem moczu.

Pieczenie, ból, świąd czy nieprzyjemny zapach z pochwy to częste dolegliwości, z którymi kobiety zgłaszają się do ginekologa. Sprawdź, jakie mogą być przyczyny pojawienia się nieprzyjemnej woni w pochwie oraz czy warto stosować środki zapachowe do okolic intymnych.

Nieprzyjemny zapach z pochwy – waginoza bakteryjna

Waginoza bakteryjna to najczęściej występujący stan zapalny dróg rodnych, dla którego typowa jest nieprzyjemna woń z pochwy. Zamiast naturalnej mikroflory pochwy stwierdza się obecność dużych ilości patogennych bakterii beztlenowych. Najczęściej wymienia się wśród nich gatunki z rodzajów Peptostreptococcus, Porphyromonas, Ureaplasma, Mobiluncus, Prevotella. Bakterie te stopniowo zastępują fizjologiczną florę bakteryjną pochwy, jaką tworzą przede wszystkim bakterie z rodzaju Lactobacillus.

Do powstania bakteryjnej waginozy doprowadzić może szereg różnych czynników. Wymienia się wśród nich zwłaszcza zaburzenia hormonalne, metaboliczne i odpornościowe oraz czynniki zewnętrzne, np.: niewłaściwą higienę intymną, częste korzystanie z basenów i saun, stosowanie środków antykoncepcyjnych, długotrwałe przyjmowanie antybiotyków, częstą zmianę partnerów seksualnych.

Objawami towarzyszącymi waginozie bakteryjnej są:

• dyskomfort w czasie oddawania moczu,
• świąd i pieczenie okolic pochwy,
• nieprawidłowe pH wydzieliny z pochwy, wynoszące ponad 4,5,
• podrażnienie śluzówki ściany pochwy, 
• upławy w kolorze szarym, wodniste, o rybim zapachu, które nasilają się po stosunku oraz podczas menstruacji.

Zdarzają się przypadki, w których waginoza bakteryjna pozostaje bezobjawowa. 

Brzydki zapach z pochwy – rzęsistkowica

Kolejną możliwą przyczyną brzydkiego zapachu z pochwy jest rzęsistkowica. To choroba dróg moczowo-płciowych, za której powstanie odpowiada zakażenie pasożytem Trichomonas vaginalis. Zakażenie przenosi się podczas kontaktów seksualnych z osobą chorą lub na skutek korzystania z tych samych przedmiotów przeznaczonych do higieny osobistej czy bielizny.

Objawami towarzyszącymi tej chorobie wenerycznej są zwłaszcza:

• nieprzyjemny zapach z pochwy, który zbliżony jest do tego występującego w waginozie bakteryjnej,
• zielonkawa, pieniąca się, cuchnąca wydzielina z pochwy, 
• punkcikowate krwawienia na powierzchni błony śluzowej pochwy i szyjki macicy (tzw. truskawkowa szyjka macicy),
• pieczenie, ból, tkliwość, obrzęk i świąd w okolicach pochwy, a czasem nawet po wewnętrznej stronie ud,
• ból podczas oddawania moczu, 
• częstomocz.

Menopauzalny zespół moczowo-płciowy

Menopauzalny zespół moczowo-płciowy obejmuje zaburzenia funkcji w zakresie sfery popędowej (libido), układu moczowego, narządów płciowych. Wiąże się z obniżeniem poziomu estrogenu, co jest typowe dla okresu przekwitania. W wyniku tego dochodzi do obniżenia stężenia bakterii z rodzaju Lactobacillus w pochwie. W przebiegu menopauzalnego zespołu moczowo-płciowego pojawić się może szereg objawów, w tym m.in.:

• zmiana zapachu z pochwy – woń przypomina piżmo,
• odczucie suchości,
• ból, tkliwość, świąd, krwawienie z pochwy w czasie stosunku,
• zanikanie pofałdowań pochwy,
• zmniejszona elastyczność i nawilżenie pochwy,
• obniżone poczucie pożądania i podniecenia,
• cofnięcie wejścia do pochwy i wyeksponowanie cewki moczowej,
• zanik warg sromowych mniejszych,
• wysiłkowe nietrzymanie moczu.

Warto wspomnieć, że kobiety w okresie menopauzalnym zaliczane są do grupy większego ryzyka rozwoju osteoporozy. Dlatego zaleca się im wykonanie badań kontrolnych w tym kierunku.

Inne możliwe przyczyny nieprzyjemnego zapachu z pochwy

Za nieprzyjemny zapach z dróg rodnych odpowiadać może szereg różnych przyczyn, w tym m.in.:

• złuszczające zapalenie pochwy – etiologia tej choroby jest niejasna, ale w jej przebiegu stwierdza się utratę prawidłowej flory pochwy – spadek liczby pałeczek kwasu mlekowego i zwiększenie nasilenia stanu zapalnego. Przypadłość ta charakteryzuje się m.in. swędzeniem i pieczeniem pochwy, bólem podczas stosunku, obfitymi upławami zazwyczaj w kolorze żółtym, zmianą pH, które powoduje nieprzyjemny zapach z pochwy; 
• nietrzymanie moczu – przypadłość często występująca u kobiet zwłaszcza w wieku menopauzalnym, charakteryzująca się naglącym parciem na pęcherz i problemami z utrzymaniem moczu. W wyniku oddawania niewielkich jego ilości pojawia się ostry zapach moczu lub stęchlizny,
• stosowanie irygacji pochwy, które mogą zaburzyć florę bakteryjną i spowodować nieprzyjemny zapach z pochwy,
• przetoka odbytniczo-pochwowa,
• stosowanie środków plemnikobójczych,
• niedostateczna higiena intymna,
• nadmierna potliwość w wyniku noszenia bielizny ze sztucznych materiałów, która nie odprowadza wilgoci i zaburza wymianę powietrza.

Czy warto stosować środki zapachowe do okolic intymnych?

W sprzedaży spotkać można różnego rodzaju środki do higieny okolic intymnych, w tym dezodoranty. To preparaty, które z zasady mają na celu ograniczyć nieprzyjemny zapach miejsc intymnych i działać odświeżająco. W rzeczywistości wielu ginekologów odradza ich stosowanie z uwagi na ryzyko miejscowych reakcji alergicznych. Jak zatem usunąć nieprzyjemny zapach z pochwy? W pierwszej kolejności należy zlikwidować przyczynę jego powstania, a po drugie stosować się do zasad prawidłowej higieny intymnej. Oto najważniejsze spośród nich:

• mycie okolic intymnych nie częściej niż dwa razy dziennie; wyjątek stanowi miesiączka i czas, kiedy panują wysokie temperatury,
• podczas miesiączki należy pamiętać o regularnej wymianie wkładek czy tamponów,
• niewskazane są częste długie i gorące kąpiele,
• okolice intymne powinno się myć wodą w temperaturze około 36 stopni Celsjusza,
• nie powinno się używać do mycia miejsc intymnych gąbek czy myjek,
• mycie okolic intymnych powinno odbywać się w kierunku od pochwy do odbytu,
• do mycia okolic intymnych powinno się używać przeznaczonego do nich żelu,
• po umyciu okolice intymne wyciera się bawełnianym ręcznikiem, najlepiej specjalnie do tego przeznaczonym,
• codzienna zmiana bielizny, najlepiej na wykonaną z bawełny,
• unikanie silnie perfumowanych, kolorowych i pieniących się kosmetyków do kąpieli,
• nie należy stosować zabiegów irygacji pochwy.

 

Autor: dr n. o zdr. Olga Dąbska

Weryfikacja merytoryczna: lek. Agnieszka Żędzian 

 

Bibliografia

1. G.H. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, t. 2, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2014.
2. Z. Dziubek, Choroby zakaźne i pasożytnicze, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2003.

---