Kichanie, katar, drapanie w gardle i duszności niekoniecznie muszą zwiastować przeziębienie. Jeśli masz kota, mogą świadczyć o alergii na Twojego futrzanego przyjaciela. Uczulenie na kota może pojawić się nagle i towarzyszyć Ci do końca życia. Nie musisz jednak od razu rezygnować ze zwierzaka. Zobacz, jak rozpoznać alergię na kota i jak minimalizować jej skutki.
Skąd się bierze alergia na kota?
Kot, poza psem, to jeden z najlepszych przyjaciół człowieka. Problem pojawia się wtedy, gdy masz na niego alergię. Biorąc pod opiekę zwierzaka, niejednokrotnie nie zdajesz sobie sprawy z tego, że możesz być na niego uczulony. Gdy po kontakcie z kotem nagle zaczynają swędzieć i piec Cię oczy, kichasz, masz duszności i zmiany skórne, to znak, że możesz cierpieć z powodu alergii. Za jej przyczynę niesłusznie uznaje się kocią sierść, jednak to nie ona jest alergenem. Za przykre dolegliwości odpowiadają bowiem kocie gruczoły, które wydzielają białka będące silnymi alergenami. Znajdują się zwłaszcza w ślinie. Gdy kot liże swoją sierść, część śliny osiada i wysycha, tworząc tzw. koci łupież. Jest on mniejszy niż cząstki kurzu i roztocza, więc nie widać go gołym okiem. Koci łupież wraz z powietrzem trafia do Twojego układu oddechowego, powodując nieprzyjemne objawy. Alergia na kota bywa również kontaktowa. Można mówić o niej wtedy, gdy po kontakcie ze zwierzęciem, np. głaskaniu go, w miejscu ekspozycji na alergen pojawią się zaczerwienienie skóry, świąd i pokrzywka.
Szacuje się, że na całym świecie przeszło 10 proc. ludzi cierpi z powodu alergii na kota. Występuje ona dwa razy częściej niż uczulenie na psa. Może dopaść każdego, nawet jeśli wcześniej nie cierpiał z powodu tego schorzenia. Jest niezależna od płci, jednak częściej dotyka dzieci niż dorosłych. Z dystansem do kotów powinni podchodzić także atopicy.
Adoptując kota, warto wybrać samicę, gdyż w jej ślinie i gruczołach znajduje się mniej substancji alergennych. Decydując się na kocura, dobrze byłoby pomyśleć o wykastrowaniu go – po zabiegu działanie alergenu będzie słabsze. Warto też wiedzieć, że kocięta uczulają mniej niż koty dorosłe.
Uczulenie na kota a inne alergie
W przypadku kota najbardziej uczulają dwa białka: lipokalina i albumina, które pojawiają się także u innych zwierząt. Enzymy te powodują reakcje krzyżowe. Oznacza to, że jeśli masz uczulenie na kota, to z dużym prawdopodobieństwem musisz unikać także psów, myszy, szczurów, świnek morskich, chomików, królików, a nawet krowy czy konia. Albumina odpowiada głównie za alergię na wieprzowinę. Co ważne – enzym traci swoje właściwości alergenne po obróbce termicznej, więc spożywanie mięsa jest bezpieczne. Problem może pojawić się przy jedzeniu mięsa wędzonego bądź suszonego, dlatego należy unikać boczku i podobnych przetworów. Zdarza się także reakcja krzyżowa na mięso kury, jednak są to bardzo rzadkie przypadki.
Uczulenie na kota – objawy
Alergia na kota często przypomina przeziębienie albo uczulenie na inne substancje. Osoby cierpiące z powodu alergii na kota mogą nie zdawać sobie sprawy z przyczyn swoich dolegliwości i za pojawienie się objawów obwiniają infekcję lub uczulenie na przykład na kurz. Bywa też, że nie dopuszczają do siebie myśli, że powodem ich złego samopoczucia może być ich pupil. Uczulenie na kota poznasz po:
- katarze,
- kichaniu,
- obrzęku nosa i oczu,
- świądzie nosa i oczu,
- drapaniu w gardle,
- dusznościach,
- zmianach skórnych.
Długotrwałe przebywanie w obecności alergenów i nieleczone uczulenie może prowadzić do poważnych chorób układu oddechowego, np. astmy, ostrego zapalenia zatok lub obturacji oskrzeli. W przypadku nasilonej alergii może dojść do wstrząsu anafilaktycznego. Konieczne wówczas będzie podanie adrenaliny w celu wyrównania ciśnienia i uniknięcia obrzęku gardła.
Jak leczyć uczulenie na kota?
Alergię na kota można zdiagnozować, robiąc testy z krwi na obecność przeciwciał IgE sp. E1. Im więcej przeciwciał, tym silniejsza alergia. Takie badanie wykonasz w wielu laboratoriach. Trwa ono kilka minut, a pozwala określić skalę problemu.
Alergii na kota nie da się skutecznie wyleczyć. Jedynym sposobem na całkowite pozbycie się objawów jest rezygnacja z adopcji zwierzęcia. Jeśli jednak masz już kota i nie możesz się z nim rozstać, możesz zminimalizować przykre dolegliwości. Kluczowe jest zachowanie czystości w domu. Pozbądź się wszelkich dywanów i wykładzin, na których może osadzić się koci łupież. Zamiast odkurzania, kurze ścieraj na mokro – dzięki temu unikniesz wzbicia się alergenów w powietrze. Zainwestuj w antyalergiczne pokrowce do łóżka, często zmieniaj pościel i pierz ją w temperaturze co najmniej 40 stopni. Często wietrz mieszkanie – rotacja powietrza pozwala szybciej pozbyć się alergenów. Myj swojego futrzaka regularnie i ogranicz mu dostęp do sypialni i pokoi dzieci.
W aptece znajdziesz wiele leków przeciwhistaminowych, które pomogą Ci zwalczyć objawy alergii. Możesz także zastosować immunoterapię, czyli odczulanie. Jeśli wiesz, że jesteś uczulony na kota, ale marzy Ci się adopcja zwierzaka, wybierz jedną z ras, które uczulają najmniej. Są to:
- sfinks,
- kot rosyjski niebieski,
- kot syberyjski,
- kot bengalski,
- kot jawajski,
- kot balijski,
- devon rex,
- cornish rex.
Należy podkreślić, że nie są to koty hipoalergiczne, wydzielają jednak mniej uczulającego białka niż pozostałe rasy. Co ciekawe, liczy się także kolor zwierzaka – koty jasne uczulają bardziej niż ciemne.
Jak widzisz, przy zachowaniu odpowiedniej higieny i łagodzeniu objawów uczulenia nie musisz rezygnować ze swojego futrzanego przyjaciela.
Autor: Agata Muchowska
Bibliografia:
- M. Jutel, Odczulanie: immunoterapia alergenowa „w pigułce”. Poradnik dla pacjenta, Moc Media, Warszawa 2022.
- M. Stampfer, Alergie (R)ewolucyjne, Hartigrama, Warszawa 2020.
- Ł. Durajski, Alergie. Fakty i mity, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.
- S. Nesterenko, Histamina a niebezpieczne alergeny, Vital, Białystok 2019.
- H. Ciężadło, Survival dla alergików i ich rodzin, Wydawnictwo WAM, Kraków 2018.
