Opryszczka warg sromowych to bolesna dolegliwość, która może dotyczyć nawet 10% kobiet w wieku reprodukcyjnym. Powoduje ją zwykle wirus HSV-2 (Herpes simplex virus 2) przenoszony drogą płciową. Objawia się zaczerwienieniem miejsc intymnych, świądem oraz charakterystycznymi wykwitami. Sprawdź, jak leczyć opryszczkę i w jaki sposób jej zapobiegać.
Opryszczka warg sromowych – co to takiego i kogo dotyczy problem?
Opryszczka jest chorobą wirusową, którą można zarazić się poprzez bezpośredni kontakt z nosicielem. W przypadku opryszczki warg sromowych wirus przenoszony jest drogą płciową, poprzez stosunek seksualny. Do zarażenia może dojść podczas penetracji, ale także seksu oralnego lub analnego. Intruz atakuje miejsca intymne kobiet, a charakterystyczne wykwity powstają głównie na wargach sromowych.
Szacuje się, że ten wstydliwy problem może dotyczyć ok. 5–10% kobiet na całym świecie. Zdecydowana większość nie zgłasza się jednak z tą dolegliwością do lekarza i próbuje poradzić sobie z problemem domowymi sposobami lub czeka, aż objawy ustąpią samoistnie.
Jak wygląda opryszczka warg sromowych?
Opryszczka warg sromowych to wstydliwy problem, przede wszystkim ze względu na nieestetyczny wygląd zmian skórnych. Gdy dojdzie do zarażenia wirusem opryszczki, skóra w miejscach intymnych staje się zaczerwieniona. Kolejnymi objawami są świąd i ból, jednak takie symptomy towarzyszą także infekcjom intymnym. Opryszczkę warg sromowych można rozpoznać po charakterystycznych wykwitach skórnych. Są to różnej wielkości pęcherzyki wypełnione płynem surowiczym. Samoistnie pękają i wycieka z nich płyn, odsłaniając nadżerki. W końcowej fazie zmiany pokrywają się brązowymi strupami.
Przy pierwszym zakażeniu wirusem opryszczki symptomy zazwyczaj nie ograniczają się wyłącznie do zmian skórnych. Występują także objawy ogólne, takie jak: podwyższona temperatura ciała, dreszcze czy bóle mięśniowo-stawowe.
Opryszczka warg sromowych – przyczyny
Bezpośrednią przyczyną opryszczki warg sromowych jest zwykle wirus HSV-2 (Herpes simplex virus 2), który wywołuje również podobne zmiany na męskich narządach płciowych. Należy on do grupy herpeswirusów i dotyczy bardzo dużej części populacji. Do zakażenia dochodzi tylko raz i ma ono miejsce podczas kontaktu z wydzielinami nosiciela. Co ważne, osoba, która zaraża opryszczką, wcale nie musi mieć widocznych objawów choroby.
Pośrednim powodem opryszczki warg sromowych są ryzykowne kontakty seksualne. Do zakażenia może dojść wtedy, gdy partnerzy nie używają prezerwatyw.
Do zakażenia dochodzi tylko raz, a potem herpeswirus, który dostał się do organizmu, pozostaje w stanie uśpienia. Wirus nie zagraża życiu i zazwyczaj można z nim normalnie funkcjonować poza rzadkimi przypadkami, kiedy atakuje układ nerwowy lub powoduje zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.
Opryszczka warg sromowych w ciąży – czy jest groźna?
Opryszczka warg sromowych może stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka rozwijającego się w łonie kobiety. Wirus jest groźny szczególnie wtedy, gdy kobieta zaraziła się nim po raz pierwszy, będąc w ciąży. HSV-2 może zaburzyć rozwój płodu lub doprowadzić do przedwczesnego porodu. Z kolei u noworodka wywołuje najczęściej zmiany skórne, zapalenie jamy ustnej, problemy ze wzrokiem, a w skrajnych przypadkach prowadzi do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych. W przypadku opryszczki narządów rodnych, która po raz pierwszy wystąpiła na kilka tygodni przed planowaną datą rozwiązania, lekarze mogą podjąć decyzję o przeprowadzeniu cesarskiego cięcia. Podczas porodu naturalnego dziecko mogłoby zarazić się wirusem, przechodząc przez kanał rodny.
Opryszczka warg sromowych – leczenie
Wiele kobiet nie zgłasza się z tym problemem do lekarza. Opryszczka warg sromowych nie wymaga skomplikowanych zabiegów leczniczych, dlatego tym bardziej warto udać się po pomoc. Zazwyczaj wystarczą środki przeciwzapalne stosowane miejscowo lub preparaty przeciwwirusowe i przeciwbólowe przyjmowane doustnie. Oprócz tego można sięgnąć po sprawdzone, domowe sposoby radzenia sobie z tym problemem. Zalecane jest chłodzenie zmienionej skóry, np. okładami żelowymi lub zimnym strumieniem wody w czasie kąpieli. Ulgę powinno przynieść również noszenie przewiewnej, bawełnianej bielizny. Pamiętaj, że wirusa HSV-2 nie da się całkowicie wyeliminować z organizmu, dlatego leczenie, rozumiane jako wyeliminowanie wirusa, jest niemożliwe.
Opryszczka warg sromowych – czy może pojawić się ponownie?
Wirus HSV-2 – podobnie jak odmiana HSV-1, wywołująca najczęściej opryszczkę wargową – ma charakter nawracający. W praktyce oznacza to, że po pierwotnym zakażeniu patogeny pozostają w komórkach ciała w stanie uśpienia i czekają na odpowiednie warunki, aby ponownie się uaktywnić. Nawrotom opryszczki sprzyjają takie czynniki, jak: spadki odporności w miesiącach jesienno-zimowych, miesiączka, urazy, operacje, a także stres. Ponowne pojawienie się wirusa zazwyczaj ma znacznie łagodniejszy przebieg, a niekiedy nie towarzyszą mu żadne objawy. Jeśli opryszczka okolic intymnych już raz wystąpiła, w przyszłości może pojawić się ponownie. Dlatego tak ważne jest informowanie partnerów seksualnych o ryzyku zakażenia i stosowanie odpowiedniego zabezpieczenia.
Jak zapobiegać opryszczce warg sromowych?
Opryszczka warg sromowych to dolegliwość, której nie da się wyleczyć, ale można jej zapobiegać. W przypadku wirusa HSV-2 najważniejszym elementem profilaktyki jest bezpieczny seks ze sprawdzonymi partnerami.
Nie masz pewności, czy wirus opryszczki Cię nie dotyczy? Zakażenie może przebiegać bezobjawowo lub nie dawać charakterystycznych symptomów, dlatego warto wykonać test na przeciwciała. Potwierdzi lub wykluczy on obecność HSV-2 w organizmie.
Autor: Marta Drzazga
Weryfikacja merytoryczna: lek. Agnieszka Żędzian
Bibliografia
- A. Goździcka-Józefiak, Wirusologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2019.
- R. Lasek i in., Wszystko o bakteriach i wirusach, Wydawnictwo Dragon, Bielsko-Biała 2020.
- M. Wróblewska i in., Choroby wirusowe w praktyce klinicznej, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2017.
Kiedy usunięcie tarczycy jest konieczne? Poprzedni wpis 