Otyłość brzuszna - jakie badania wykonać? - Badania Krwi
30 grudnia 2021

Otyłość brzuszna – jakie badania wykonać?

Artykuł napisany przez: Redakcja Diagnostyka

Lekarze i epidemiolodzy biją na alarm! Z każdym rokiem rośnie liczba dzieci i dorosłych z otyłością brzuszną, która prowadzi do poważnych kłopotów ze zdrowiem i pogarsza jakość życia. Tkanka tłuszczowa zlokalizowana w okolicach brzucha jest znacznie bardziej niebezpieczna, niż ta w innych partiach ciała. Dlaczego otyłość brzuszna jest tak groźna? Do jakich chorób prowadzi? Przeczytaj i dowiedz się jakie badania należy wykonać!

Czym jest otyłość brzuszna?

Otyłość brzuszna równie często określana jest mianem otyłości trzewnej, centralnej, wisceralnej lub typu jabłko. To patologiczny stan charakteryzujący się nadmiernym przyrostem tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha. Tłuszcz w tym typie otyłości jest uważany za szczególnie niebezpieczny, ponieważ zwiększa ryzyko pojawienia się wielu chorób, niekorzystnie wpływa na profil lipidowy, zaburza krzepliwość krwi oraz upośledza tolerancję glukozy.

Aby postawić diagnozę otyłości brzusznej, lekarze posługują się kilkoma metodami diagnostycznymi, na które składają się: metody obrazowe (np. tomografia komputerowa) oraz badania antropometryczne, polegające na pomiarach obwodów talii. W przypadku mężczyzn, otyłość trzewna diagnozowana jest wówczas, gdy obwód wynosi od 94 cm wzwyż, natomiast u kobiet obwód pasa musi przekroczyć 88 cm. Dodatkowo do oceny diagnostycznej często wykorzystywany jest także wskaźnik WhtR (wskaźnik talia wzrost) – stosunek obwodu talii do obwodu bioder wyrażony w centymetrach. Wynik powyżej 0,8 u kobiet i powyżej 1 u mężczyzn sugeruje otyłość typu brzusznego. Powyższe wskaźniki  są zdecydowanie bardziej wiarygodne od popularnej oceny BMI. Na schorzenie najbardziej narażeni są mężczyźni po 40. roku życia oraz kobiety w trakcie okresu klimakterium.

Jakie są przyczyny otyłości brzusznej?

Za główny czynnik otyłości brzusznej uznawany jest dodatni bilans energetyczny w codziennej diecie. Prościej mówiąc – spożywasz za dużą liczbę kalorii, w stosunku do tego, ile jesteś w stanie spożytkować na codzienną pracę i aktywność fizyczną. Dlatego niezdrowy tryb życia, złe nawyki żywieniowe będą w pierwszej kolejności predysponowały do rozwoju schorzenia. Oprócz tego otyłość typu brzusznego w wielu przypadkach ma także podłoże genetyczne, hormonalne oraz psychologiczne. Przyczynami otyłości brzusznej mogą być:

  • schorzenia endokrynologiczne – nadczynność tarczycy, zespół Cushinga;
  • choroby genetyczne –: zespół Pradera Williego, zespół Bardeta i Biedla;
  • zaburzenia emocjonalne – zespół kompulsywnego jedzenia, uzależnienie od spożywania pokarmów, jedzenie nocne;
  • wpływ przyjmowanych leków – długotrwała terapia glikokortykosteroidami, neuroleptyki klasyczne i atypowe, insulina.

Duży wpływ na otyłość brzuszną ma także przewlekły stres, który sprzyja uwalnianiu neuropeptydu Y neurotransmitera pobudzającego apetyt. Razem z kortyzolem wyzwala otyłość brzuszną.

Choroby, które powodują otyłość brzuszną

Otyłość brzuszna jest najgorszym typem otyłości, ponieważ prowadzi do rozwoju niebezpiecznych chorób.

Najpoważniejszymi konsekwencjami zdrowotnymi, jakie powoduje otyłość brzuszna u kobiet, są przede wszystkim:

Wśród najczęstszych następstw otyłości brzusznej u mężczyzn występuje:

  • nadciśnienie tętnicze,
  • bezdech senny,
  • miażdżyca,
  • nowotwory prostaty oraz jelita grubego,
  • schorzenia układu sercowo-naczyniowego.

Otyłość trzewna w znacznych stopniu obciąża kręgosłup, skutkując tym, że układ mięśniowo-szkieletowy staje się niewydolny, doprowadzając do bólów kręgosłupa i wad postawy. Wysoki cholesterol, podwyższony poziom insuliny i zaburzona praca narządów wydzielania wewnętrznego jest prostą drogą do zaburzeń narządu wzroku i uszkodzeń siatkówki oka.

Jakie badania laboratoryjne należy wykonywać w otyłości brzusznej?

Osoby z nadwagą, cierpiące na otyłość brzuszną lub znajdujące się blisko tej granicy powinny regularnie poddawać się badaniom diagnostycznym. Ma to na celu szybkie wykrycie wszelkich nieprawidłowości oraz podjęcie leczenia. Morfologia krwi jest podstawowym wskaźnikiem laboratoryjnym, pozwalającym na wykrycie stanów zapalnych i innych patologii.

Przydatnym markerem jest poziom glukozy we krwi oraz oznaczenie hemoglobiny glikowanej. Na ich podstawie lekarz stwierdza, czy osoba zmagająca się z otyłością brzuszną cierpi na insulinooporność – często pierwszą oznakę cukrzycy typu 2. Istotnym elementem podczas oceny ryzyka chorób układu krążenia jest oznaczenie homocysteiny oraz białka C-reaktywnego we krwi. Dodatkowo w pakiecie badań powinny znaleźć się próby wątrobowe, kreatynina, a także badanie moczu.

Jak zapobiegać otyłości brzusznej?

Walka z otyłością brzuszną jest bardzo trudna, dlatego lepiej jej zapobiegać niż leczyć. Podstawową zasadą jest zmiana nawyków żywieniowych. Należy przede wszystkim wyeliminować wysoko przetworzone jedzenie oraz podjąć aktywność fizyczną. Istotne jest także cykliczne wykonywanie badań laboratoryjnych, obrazowych, a także stała opieka lekarza.

Pamiętaj, że otyłość brzuszna predysponuje do rozwoju wielu niebezpiecznych chorób. Szeroki panel badań laboratoryjny pozwala monitorować stan pacjenta – jego predyspozycje zdrowotne i wczesne stadia rozwijających się chorób. Dlatego zachęcamy do korzystania z oferty diagnostyki.pl – w jej laboratoriach  wykonasz wszelkie niezbędne badania . Zachęcamy również do odbywania konsultacji wyników online z naszymi lekarzami.

 

Bibliografia:

  • Interna Szczeklika, pod red. P. Gajewskiego, Medycyna Praktyczna, Kraków 2020.
  • Jung A., Otyłość – choroba cywilizacyjna, „Pediatria i Medycyna Rodzinna” 2016, 10(30), 226–232.

 

 


O Autorze