Spis treści:
Najnowsze dane wskazują, że większość Polek udaje się do ginekologa dopiero wtedy, gdy zaczynają odczuwać dolegliwości lub orientują się, że są w ciąży. Dzieje się tak, ponieważ w wielu domach tematy związane z menstruacją, współżyciem czy zdrowiem intymnym wciąż pozostają w sferze tabu. Według zaleceń Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników pierwsza wizyta powinna odbyć się w wieku nastoletnim. Aby uniknąć niepotrzebnego stresu, warto znać jej przebieg. Pacjentki mogą spodziewać się szczegółowego wywiadu oraz badania na fotelu ginekologicznym.
Pierwsza wizyta u ginekologa – kiedy powinna się odbyć?
Młode kobiety często zadają sobie pytanie, kiedy powinna odbyć się pierwsza wizyta u ginekologa. W wielu domach tematy związane ze zdrowiem intymnym są marginalizowane, dlatego pójście do specjalisty często jest odwlekane w czasie. Według wytycznych Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników pierwsze spotkanie młodej dziewczyny z lekarzem ginekologiem powinno mieć miejsce między 12. a 15. rokiem życia. To okres, w którym większość nastolatek ma już za sobą pierwszą miesiączkę, a niektóre dziewczęta umawiają się już na randki z chłopakami.
Według innej opinii młode kobiety nie muszą aż tak bardzo spieszyć się z wizytą u ginekologa, jeśli nie rozpoczęły jeszcze współżycia seksualnego, miesiączkują regularnie i nie obserwują u siebie żadnych objawów świadczących o infekcji (świądu, pieczenia, upławów o niepokojącej barwie i zapachu). W takim przypadku pierwsza wizyta u ginekologa może odbyć się nawet w wieku 25 lat. Pamiętaj, że nie trzeba czekać do rozpoczęcia współżycia, ciąży lub nieprzyjemnej infekcji – pierwszy raz na fotelu ginekologicznym może mieć charakter czysto informacyjny.
Jak wygląda pierwsza wizyta u ginekologa?
Pierwsza wizyta u ginekologa to dla większości młodych kobiet stresująca i mało komfortowa perspektywa. Do głównych, ale zupełnie niepotrzebnych obaw, należy strach przed oceną ze strony lekarza. Aby pozbyć się lęku, poznaj dokładny przebieg wizyty.
Wywiad
Pierwszą wizytę u ginekologa – bez względu na wiek – otwiera szczegółowy wywiad, podczas którego lekarz zbiera informacje na temat ogólnego stanu zdrowia, przewlekłych dolegliwości i przebytych dotychczas chorób. Oprócz tego możesz spodziewać się pytań o zdrowie intymne, a więc o cykl miesiączkowy oraz o ewentualne infekcje i towarzyszące im dolegliwości bólowe. W przypadku nastoletnich pacjentek początek wizyty to także moment, w którym lekarz przedstawia niezbędne informacje na temat dojrzewania układu rozrodczego, możliwych metod antykoncepcji, szczepień przeciwko wirusowi HPV, koniecznych badaniach profilaktycznych. Na tym etapie często pada pytanie o współżycie seksualne. Ginekolog zadaje je, aby dostosować metodę badania do pacjentki i przekazywane informacje do jej doświadczeń.
Badanie
Podstawowe badanie ginekologiczne odbywa się na specjalnym fotelu. W trosce o komfort pacjentek większość gabinetów oferuje jednorazowe spódniczki, które można założyć na czas badania. Jeśli młoda kobieta rozpoczęła już współżycie, lekarz ocenia jej miejsca intymne, wydzielinę z pochwy i przeprowadza badanie za pomocą wziernika. Jest to doskonały moment na pierwsze badanie cytologiczne, które pozwala określić ryzyko ewentualnego raka szyjki macicy. Pacjentki, które nie miały jeszcze partnera seksualnego, badane są przez odbyt lub za pomocą bardzo małego wziernika, który nie uszkodzi błony dziewiczej.
Pytania
Po zakończonym badaniu lekarz zazwyczaj zachęca pacjentkę do zadawania dodatkowych pytań. Jeśli przekazane wcześniej informacje nie wyczerpały tematu, warto z tego skorzystać. Pamiętaj, że w gabinecie ginekologicznym nie ma złych ani zbyt wstydliwych pytań.
Co jeszcze warto wiedzieć?
Pacjentki, które nie ukończyły 18. roku życia, powinny stawić się na pierwszą wizytę u ginekologa ze swoim opiekunem prawnym, czyli najczęściej z rodzicem. Jednak nie oznacza to wcale, że mama lub tata muszą być obecni w gabinecie w trakcie samego badania. Wystarczy, że będą obecni na początku wizyty i wyrażą zgodę na przeprowadzenie niezbędnych czynności. Potem mogą zostawić córkę sam na sam z lekarzem, aby nie czuła się skrępowana i zadała wszystkie nurtujące ją pytania.
Pierwsza wizyta u ginekologa – jak można się do niej przygotować?
Pierwsza wizyta u ginekologa będzie mniej stresująca, jeśli pacjentka odpowiednio się do niej przygotuje. Przed udaniem się do specjalisty:
- przypomnij sobie dokładną datę pierwszego dnia ostatniej miesiączki;
- policz, ile trwa Twój cykl menstruacyjny, licząc od pierwszego dnia miesiączki do dnia poprzedzającego kolejne krwawienie;
- postaraj się określić przebieg swojej miesiączki – jeśli jest zbyt bolesna, obfita lub skąpa, koniecznie zgłoś to lekarzowi. Takie symptomy mogą świadczyć o problemach hormonalnych;
- przypomnij sobie, czy w ostatnim czasie nie miałaś dolegliwości typu świąd, pieczenie czy upławy z pochwy;
- zanotuj sobie wszystkie pytania, które chcesz zadać lekarzowi – nie obawiaj się stawiać pytań o antykoncepcję czy współżycie.
Na pierwszą wizytę u ginekologa warto udać się w środku cyklu menstruacyjnego, czyli przed rozpoczęciem krwawienia miesiączkowego po jego zakończeniu. Dbałość o higienę intymną jest wskazana, jednak nie musisz martwić się swoim owłosieniem – ta sfera nie podlega ocenie.
Pierwsza wizyta u ginekologa – jak wybrać lekarza?
Jeśli do specjalisty wybiera się nastolatka, warto umówić się do ginekologa dziecięcego. Lekarz ten – oprócz wiedzy w zakresie zdrowia intymnego – ma większe doświadczenie w zakresie pediatrii i endokrynologii. Co ważne, ma także odpowiednie podejście do młodych osób i wie, jak stworzyć przyjazną atmosferę podczas wizyty, a także samego badania. Nieco starsze dziewczęta i kobiety mogą poradzić się przyjaciółek lub skorzystać z portali, które publikują opinie na temat konkretnych lekarzy.
Kiedy w ciąży należy odbyć pierwszą wizytę u ginekologa?
Wiele kobiet decyduje się na pierwszą wizytę u ginekologa dopiero w ciąży. W takim przypadku warto zgłosić się do lekarza 2–3 tygodnie po wykonaniu testu ciążowego, zakładając, że został on zrobiony około 7 dni po spodziewanym terminie miesiączki. Po tym czasie lekarz prawdopodobnie będzie mógł zobaczyć zarodek na obrazie USG i potwierdzić ciążę. Trzeba przygotować się na badanie w fotelu, pobranie cytologii i wykonanie USG ginekologicznego przez pochwę.
Autor: Marta Drzazga
Bibliografia
- H. Baston, Podstawy położnictwa. Najważniejsze zagadnienia, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Wrocław 2011.
- G. Bręborowicz, Położnictwo i ginekologia, t. 1–2, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.
- T. Oleszczuk i in., Czego ginekolog ci nie powie. Książka, którą powinna przeczytać każda z nas, Wydawnictwo Pascal, Bielsko-Biała 2020.