Uczulenie na lateks – charakterystyczne objawy - Badania Krwi
31 maja 2022

Przyczyny i objawy uczulenia na lateks

Artykuł napisany przez: Redakcja Diagnostyka

Produkty na bazie lateksu są nieodłącznym elementem każdego gospodarstwa domowego. Robi się z nich np. rękawiczki, prezerwatywy, a nawet ubrania. Niestety lateks jest silnym alergenem, który może powodować uczulenie. Zobacz, po czym można je poznać i jak należy je leczyć.

Lateks w naszym życiu

Lateks to popularna substancja wykorzystywana na masową skalę w gospodarstwie domowym oraz w przemyśle. Może być naturalny – produkowany z kauczuku – bądź syntetyczny z plastiku. Znajdziesz go m.in. w prezerwatywach, jednorazowych rękawiczkach, niektórych ubraniach, piłeczkach, oponach samochodowych, uszczelkach, klejach czy w materacach. Trudno uniknąć z nim kontaktu.

Niestety lateks jest substancją silnie uczulającą. Najbardziej narażone na alergię są osoby, które mają z nim do czynienia na co dzień, czyli np. pracownicy służby medycznej, którzy każdego dnia korzystają z lateksowych rękawiczek, wenflonów czy cewników. Uczulenie na lateks może jednak dopaść wszystkich, niezależnie od wieku i płci, na każdym etapie życia. Zwłaszcza dotyczy tzw. atopików, czyli osób podatnych na wszelkie alergie. Zwiększone prawdopodobieństwo alergii na lateks obserwuje się też u pacjentów z rozszczepem kręgosłupa z towarzyszącą przepukliną oponowo-rdzeniową oraz u osób uczulonych na pyłki trawy, brzozy, zboża i bylicę. Alergia częściej dopada osoby o obniżonej odporności.

Zdecydowanie bardziej uczula lateks naturalny niż syntetyczny. Alergię powodują białka zawarte w kauczuku. W kontakcie ze skórą wywołują objawy typowe dla większości alergii, czyli: pokrzywkę, zaognione zmiany skórne, wysypkę, świąd oczu i nosa, a w skrajnych wypadkach mogą doprowadzić do wstrząsu anafilaktycznego.

Alergia na lateks może pojawić się nagle, nawet jeśli do tej pory dobrze go tolerowałeś. Z czasem objawy z każdym kontaktem z alergenem będą się nasilać.

Objawy uczulenia na lateks

Symptomy uczulenia na lateks są podobne jak w przypadku innych alergii. Pojawiają się w momencie kontaktu skóry z alergenem. Podstawowe objawy uczulenia na lateks to:

  • pokrzywka,
  • wysypka,
  • kichanie,
  • łzawienie oczu,
  • drapanie w gardle,
  • katar,
  • świąd nosa, oczu i gardła,
  • duszności,
  • złe samopoczucie.

Pierwsze symptomy w postaci piekących i swędzących zmian skórnych pojawiają się natychmiast, do kilku minut po kontakcie skóry z lateksem. Im ekspozycja jest częstsza, tym bardziej uporczywe objawy powoduje. W skrajnych przypadkach może doprowadzić nawet do groźnego dla zdrowia i życia wstrząsu anafilaktycznego. Poznasz go po kołataniu serca, dusznościach, niemożliwości złapania oddechu, nudnościach i osłabieniu. Objawy te powoduje gwałtowne obniżenie ciśnienia. W skrajnej sytuacji może doprowadzić ono do utraty przytomności i zgonu na skutek obrzęku gardła, który uniemożliwia oddychanie. 

Jeśli podejrzewasz u siebie uczulenie na lateks, możesz wykonać w tym kierunku testy alergologiczne IgE sp. K82. Jest to badanie krwi polegające na oznaczeniu liczby przeciwciał pojawiających się po kontakcie z lateksem. Badanie nie jest drogie i trwa zaledwie kilkanaście sekund, a pozwoli Ci odkryć przyczynę nieprzyjemnych dolegliwości.

Leczenie uczulenia na lateks

Jeśli po kontakcie z lateksowymi produktami nagle pojawia się wysypka, katar, kichanie i świąd, to oznacza, że prawdopodobnie jesteś na niego uczulony. W większości przypadków uczulenie na lateks nie wymaga leczenia szpitalnego, a przykre objawy można złagodzić farmakologicznie lub domowymi metodami. Przede wszystkim jednak musisz unikać produktów zawierających lateks.

Najczęściej przyczyną alergii są lateksowe prezerwatywy oraz jednorazowe rękawiczki. Na szczęście obecnie na rynku dostępne są prezerwatywy niezawierające lateksu. Rękawiczki lateksowe można zamienić np. na nitrylowe lub winylowe. Jeśli masz materac z pianką lateksową – pozbądź się go.

Gdy już pojawi się uczulenie, należy przede wszystkim leczyć objawy, stosując okłady i maści łagodzące świąd i pieczenie. Można sięgnąć po leki przeciwhistaminowe. Jeśli objawy są bardzo dokuczliwe i pojawiają się omdlenia, obrzęk uniemożliwiający oddychanie, osłabienie, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. Może to być bowiem wstrząs anafilaktyczny. W tej sytuacji trzeba jak najszybciej podać adrenalinę w celu podniesienia ciśnienia i zlikwidowania obrzęku.

Niestety uczulenia na lateks nie da się skutecznie wyleczyć. Może ono przejść samoistnie, tak samo nagle, jak się pojawiło, a może Ci towarzyszyć do końca życia. Jeśli ze względu na specyfikę pracy lub stan zdrowia nie dasz rady całkowicie wyeliminować lateksu, możesz zastosować immunoterapię. Jest to tzw. odczulanie. Polega ono na poddawaniu chorego coraz większej ekspozycji na lateks pod kontrolą lekarską, dzięki czemu rośnie tolerancja na alergen, a skutki uczulenia są mniej dokuczliwe. Odczulenie niestety nie zawsze przynosi oczekiwane efekty. W przypadku alergii na lateks jedyną w stu procentach skuteczną metodą jest całkowite wykluczenie alergenu. Warto także zadbać o zdrową dietę i tryb życia. Im większa jest bowiem odporność organizmu, tym mniejsza okazuje się podatność na alergię i tym lepiej organizm sobie z nią radzi.

Autor: Agata Muchowska

 

Bibliografia:

  1. S. Nesterenko, Histamina a niebezpieczne alergeny. Samodzielna diagnostyka i skuteczne zapobieganie ukrytej nietolerancji, Vital, Białystok 2019.
  2. A. Emeryk, Choroby alergiczne w praktyce lekarza rodzinnego, Termedia, Poznań 2020.
  3. Ł. Durajski, Alergie. Fakty i mity, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.
  4. P. Łopatniuk, Na własnej skórze. Mała książka o wielkim narządzie, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2020.
  5. A. Zejfler, Kompleksowa terapia problemów skórnych, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2018.

O Autorze