Badania wskazują, że prawie połowa Polek nie rozmawia na temat miesiączki w domu rodzinnym. Skoro okres wciąż pozostaje w sferze tematów tabu, trudno się dziwić, że większość pań nie potrafi rozpoznać, czy menstruacja ma prawidłowy przebieg, a krwawienie miesiączkowe trwa tyle, ile powinno. Skąpy okres, który trwa od kilku godzin do maksymalnie 3 dni, to przypadłość, której nie warto ignorować. Może on świadczyć o zaburzeniach hormonalnych, nadmiernym działaniu stresu lub wskazywać na ciążę.
Jak wygląda prawidłowa miesiączka?
Zaburzenia miesiączkowania to nie tylko nieregularne, bardzo obfite czy bolesne krwawienie. Zbyt mała ilość krwi podczas menstruacji też może świadczyć o tym, że w Twoim organizmie dzieje się coś złego. Aby rozpoznać skąpy okres, trzeba najpierw określić, czym jest prawidłowy cykl. Menstruacja trwa średnio 28 dni. Jeśli nie mieścisz się w tej normie, nie musisz się martwić – specjaliści dopuszczają różnicę 5 dni, więc prawidłowy cykl miesiączkowy może trwać zarówno 23 dni, jak i 33. Krwawienie u zdrowej kobiety występuje przez 3–7 dni, a utracona krew zazwyczaj mieści się w granicach 50–100 ml. Trudno dokładnie zmierzyć objętość krwi miesiączkowej – warto wiedzieć, że prawidłowy wskaźnik to 3–8 zużytych podpasek lub tamponów dziennie. Co ważne, ból podbrzusza – jeden z najbardziej charakterystycznych symptomów – nie powinien utrudniać codziennego funkcjonowania.
Skąpy okres – jak wygląda?
Skąpe miesiączki, określane w literaturze fachowej jako hypomenorrhoea, różnią się od prawidłowego krwawienia pod względem czasu trwania oraz całkowitej utraty krwi. Są praktycznie niezauważalne – mogą występować tylko przez kilka godzin, a ich maksymalna długość to 3 dni. Kobieta traci przez ten czas mniej niż 30 ml krwi. Takie plamienie nie wymaga używania podpasek lub tamponów, a jedynie zastosowania cienkiej wkładki higienicznej. Krew charakteryzuje się ciemnobrązową barwą i czasami można zaobserwować w niej skrzepy. Mała objętość krwi nie oznacza jednak braku dolegliwości. Skąpy okres także może powodować bóle podbrzusza, głowy i pleców. Takie miesiączki często mają jeszcze jedna cechę – są nieregularne, dlatego trudno wskazać moment owulacji i zaplanować zajście w ciążę.
Skąpy okres – przyczyny
Skąpy okres może mieć rozmaite przyczyny. Ta przypadłość towarzyszy kobietom, które cierpią na zaburzenia odżywiania lub mają problemy natury hormonalnej. Czasem może mieć też źródło w nadmiernym stresie lub być pierwszym objawem ciąży.
Zaburzenia hormonalne
Do problemów hormonalnych, które objawiają się skąpymi miesiączkami, należy np. hiperprolaktynemia. Przypadłości tej towarzyszą bóle głowy i piersi, problemy z cerą, nadmierne owłosienie oraz wyjątkowo silne objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego (PMS). Przyczyną tych zaburzeń jest zbyt wysoki poziom prolaktyny we krwi. Inne możliwe zaburzenia hormonalne to zespół policystycznych jajników, niedobór estrogenów lub cykle bezowulacyjne, czyli takie, które uniemożliwiają poczęcie dziecka.
Zaburzenia odżywiania
Kobiety, które cierpią na anoreksję, bulimię lub mają znaczącą niedowagę, często obserwują u siebie zbyt skąpy oraz nieregularny okres. W skrajnych przypadkach miesiączka zanika całkowicie i wraca dopiero w momencie, gdy poziom BMI (ang. Body Mass Index – wskaźnik masy ciała) wróci do normy.
Skąpy okres a ciąża
Jeśli miesiączkujesz regularnie i nagle pojawia się skąpy okres, wykonaj test ciążowy. Tym bardziej jeśli do plamienia dochodzą inne objawy, takie jak wymioty, nudności, senność czy wrażliwość na zapachy. Większość kobiet nie odróżnia krwawienia implantacyjnego (objawu, który świadczy o zagnieżdżeniu się zarodka w jamie macicy) od skąpego okresu, ponieważ wyglądają one podobnie.
Przewlekły stres
Stres – szczególnie ten przewlekły – ma ogromny wpływ na funkcjonowanie ludzkiego organizmu, w tym na przebieg cyklu menstruacyjnego. Pojedyncze sytuacje stresowe nie zostawiają śladu, jednak życie w ciągłym napięciu odbija się na zdrowiu. Skąpy okres zazwyczaj występuje u kobiet przemęczonych, które cierpią na depresję lub stany lękowe. Najskuteczniejszym sposobem na rozwiązanie problemu może okazać się psychoterapia.
Wyczynowe uprawianie sportu
Skąpe miesiączki to charakterystyczny symptom wyczynowych sportsmenek. Ich ciało regularnie zmaga się z ponadprzeciętnym wysiłkiem i jest narażone na działanie szeregu stresorów, takich jak start w ważnych zawodach. Małą ilość krwi na podpasce obserwują też amatorki różnych dyscyplin, które narzucają sobie zbyt duży reżim treningowy.
Inne przyczyny
Skąpy okres może być jednorazowym epizodem. Zazwyczaj jego przyczyną jest:
- antybiotykoterapia,
- przebyty poród,
- łyżeczkowanie macicy,
- odbycie pierwszego stosunku seksualnego,
- początek menopauzy.
Skąpy okres – kiedy do lekarza?
Skąpy okres – podobnie jak każde inne zaburzenie miesiączkowania – warto skonsultować z ginekologiem. Nie odkładaj wizyty u lekarza na później, jeśli skąpym krwawieniom towarzyszą inne dolegliwości, takie jak silny ból podbrzusza, krwawienia międzymiesiączkowe czy duże skrzepy we krwi. Dobrą praktyką jest także monitorowanie cyklu miesiączkowego na bieżąco – wtedy dużo łatwiej rozpoznać nieprawidłowości i sygnały ostrzegawcze wysyłane przez organizm. Dokładna obserwacja menstruacji ułatwi lekarzowi postawienie diagnozy.
Skąpy okres – jakie badania wykonać?
Podczas wizyty u ginekologa specjalista zbiera szczegółowy wywiad i wykonuje badanie ultrasonograficzne (USG), dzięki któremu może zobaczyć, czy w macicy lub jajnikach nie pojawiają się niepokojące zmiany. Oprócz tego lekarz zleca badania hormonalne dla kobiet – dają one pełny obraz na temat poziomu hormonów w organizmie i pozwalają potwierdzić lub wykluczyć schorzenia takie jak zespół policystycznych jajników czy hiperprolaktynemia.
Autor: Marta Drzazga
Bibliografia
- A. Jakimiuk i in., Endokrynologia ginekologiczna. Zespół policystycznych jajników, Wydawnictwo Medicon, Gdańsk 2020.
- Menstruacja. Raport z badania jakościowo-ilościowego przeprowadzonego dla Kulczyk Foundation, https://kulczykfoundation.org.pl/aktualnosci/Wydarzenia/Tabu_Stygmatyzacja_I_Zabobony_O_Okresie_W_Xxi_Wieku (dostęp z 24.05.2022).
- J. Skrzypczak, Zaburzenia miesiączkowania, Wydawnictwo Medical Tribune, Warszawa 2017.
Co oznaczają drgające powieki? Poznaj przyczyny Poprzedni wpis 