Alkohol to jedna z najpopularniejszych i najłatwiej dostępnych używek w Polsce. Jednym z negatywnych skutków jego nadużywania jest podniesiony poziom cholesterolu, co może skutkować chorobami układu krążenia. Zobacz, jaki jeszcze wpływ na cholesterol ma alkohol.
Działanie alkoholu na organizm
Wiele osób nie wyobraża sobie imprezy czy chwili relaksu bez alkoholu. Lubimy po ciężkim dniu usiąść z kieliszkiem wina w ręku i delektować się spokojem. Musimy jednak zdawać sobie sprawę z tego, jak ten trunek wpływa na nasz organizm.
Alkohol jest związkiem chemicznym popularnie stosowanym w przemyśle i gastronomii. Robi się z niego kosmetyki, środki czyszczące, dodaje do płynów samochodowych, ale także można stosować go w kuchni. Jest doskonałym dodatkiem do dań i wzmacnia smak niektórych potraw. Najczęściej jednak stosujemy go w celu poprawienia sobie humoru i odprężenia się. Należy pamiętać, że alkohol jest środkiem silnie uzależniającym i już jego niewielka ilość może być zgubna dla zdrowia, gdyż bezpowrotnie niszczy szare komórki.
Skutkiem nadużywania alkoholu może być nie tylko tzw. kac, lecz mogą to być także dalekosiężne problemy zdrowotne w postaci:
- otępienia,
- chorób psychicznych,
- udarów,
- chorób serca,
- chorób wątroby.
Alkohol ma negatywny wpływ na wszystkie nasze układy. Jego regularne spożywanie w dużych ilościach odbija się na zdrowiu, powodując degenerację organów.
Niestety granica między okazyjnym spożywaniem alkoholu a alkoholizmem jest bardzo płynna i nie zawsze zdajemy sobie sprawę z jej przekroczenia. Czerwona lampka powinna się zapalić, gdy czujemy przymus wypicia alkoholu, jeśli bez alkoholu czujemy się rozdrażnieni, trzęsą nam się ręce, nasze zdrowie się pogorszyło, a otoczenie zwraca nam uwagę, że pijemy zbyt dużo. Należy wówczas udać się po poradę do specjalisty od leczenia uzależnień, a także zadbać o swoje nadwyrężone zdrowie.
Alkohol a cholesterol
Alkohol, choć sam w sobie nie zawiera tłuszczu, ma duży wpływ na poziom cholesterolu, a ten z kolei jest odpowiedzialny za wiele chorób, m.in. miażdżycę, zawał serca czy inne choroby układu krążenia.
Cholesterol jest niezbędny człowiekowi do prawidłowego funkcjonowania. Zdrowy organizm wytwarza go samodzielnie oraz pobiera z pożywienia. To m.in. dzięki niemu nasz mózg działa wydajniej. Cholesterol dzielimy potocznie na dobry i zły. Ten zły to lipoproteiny LDL, które gromadzą się w nadmiarze i zanieczyszczają organizm. Dobry natomiast to lipoproteiny HDL, które oczyszczają tkanki z nadmiaru tego złego i transportują go do wątroby.
A jaki jest wpływ alkoholu na poziom cholesterolu? Badania naukowe pokazują, że niewielkie ilości alkoholu pite okazjonalnie zwiększają poziom dobrego cholesterolu. Alkohol bowiem hamuje aktywność białka odpowiedzialnego za przemianę dobrego cholesterolu w zły. Nie zaleca się jednak picia nawet śladowych ilości alkoholu w profilaktyce przeciwmiażdżycowej. Trudno bowiem określić, jaka ilość alkoholu nie będzie szkodliwa. Dla każdego bowiem będzie to inna wartość. Należy też pamiętać, że już niewielka ilość alkoholu może negatywnie wpływać na inne układy, np. układ nerwowy.
Sytuacja zmienia się w przypadku nadużywania alkoholu. Wypicie powyżej trzech jednostek alkoholu powoduje wyższe ciśnienie krwi, większy poziom glukozy, trójglicerydów i złego cholesterolu. Dlatego też w przypadku osób często spożywających alkohol istnieje duże ryzyko śmierci z powodu chorób układu krążenia. Alkohol działa także destrukcyjnie na wątrobę. Zaburza metabolizm lipidów, co może być powodem stłuszczenia się wątroby. Wysokoprocentowe trunki podnoszą poziom trójglicerydów, które są odpowiedzialne m.in. za zawał serca, udar lub zablokowanie tętnic.
Jeśli podejrzewasz, że Ty lub ktoś z Twojej rodziny może mieć problemy zdrowotne spowodowane nadużywaniem alkoholu, warto wykonać pomiar lipidogramu. Jest to badanie polegające na ilościowym oznaczeniu cholesterolu i trójglicerydów. Pomaga w diagnostyce miażdżycy i chorób sercowo-naczyniowych. Powinno się je wykonywać regularnie, najlepiej co roku. Badanie polega na pobraniu krwi i trwa zaledwie kilka minut. Pamiętaj, aby na badanie zjawić się na czczo najlepiej rano, do godz. 10. Dzień wcześniej należy unikać wysiłku fizycznego i stresu oraz dobrze się wyspać.
Pośredni wpływ picia alkoholu na cholesterol
Nie tylko nadużywanie alkoholu negatywnie wpływa na poziom złego cholesterolu we krwi. Pośredni wpływ na jego wzrost mają rytuały towarzyszące piciu alkoholu. Będąc pod jego wpływem, stajemy się bardziej podatni na inne używki, np. papierosy bądź narkotyki, które także mają negatywne skutki dla Twojego organizmu. Palenie papierosów zmniejsza bowiem poziom dobrego cholesterolu, a podwyższa ten zły. Podczas zakrapianej imprezy częściej zdarza nam się jeść tłuste, niezdrowe i wysoko przetworzone przekąski, które także mają niekorzystny wpływ na profil lipidowy. Przez alkohol później chodzimy spać, a nasz sen jest mniej efektywny. Następnego dnia mamy złe samopoczucie i rezygnujemy z aktywności fizycznej. Te wszystkie zachowania towarzyszące spożywaniu alkoholu dodatkowo podwyższają poziom cholesterolu i mają negatywny wpływ na zdrowie.
Jak obniżyć cholesterol
Jeśli podczas pomiaru lipidogramu okazało się, że masz niewłaściwy poziom cholesterolu i trójglicerydów, musisz zacząć działać. Rozpocznij od zmiany trybu życia. Przede wszystkim zrezygnuj z alkoholu. Jeśli samodzielnie nie jesteś w stanie tego zrobić, udaj się do specjalisty. Ogranicz też używki i postaraj się rzucić palenie. Zadbaj o prawidłowy rytm dobowy. Wysypiaj się i unikaj stresu.
Zmień dietę. Przede wszystkim zrezygnuj z tłustych i niezdrowych potraw oraz przekąsek. Skreśl ze swojego jadłospisu czerwone mięso, golonkę, masło, tłustą śmietanę, białe pieczywo, słodycze, olej palmowy, majonez i żółty ser. Zastąp je białym, chudym mięsem, margaryną, twarogami, jogurtami naturalnymi, pieczywem pełnoziarnistym, chudymi wędlinami, rybami, jajkami gotowanymi na miękko, oliwą z oliwek, warzywami i owocami. Najlepiej skonsultuj się z dietetykiem, który pomoże Ci dobrać odpowiednią dietę.
W walce z wysokim cholesterolem kluczowa jest także aktywność fizyczna. Samochód zamień na rower albo spacery. Staraj się regularnie ćwiczyć. Codzienny wysiłek fizyczny może obniżyć poziom złego cholesterolu, a podnieść dobry.
Doskonałe efekty w obniżeniu cholesterolu przynoszą regularne sesje jogi. Nie tylko zmuszają organizm do aktywności, lecz także redukują stres. Nie zapominaj również o regularnych wizytach lekarskich i badaniu lipidogramu.
Autor: Agata Muchowska
Bibliografia:
- K. Stocka, L. Kłopotowska, Cholesterol: zdrowa dieta, Literat, Toruń 2022.
- W. Hartenbach, Mity o cholesterolu, tłum. M. Nelke, Stowarzyszenie Larix, Warszawa 2021.
- A. Demianowicz, Cholesterol, Ringier Axel Springer Polska, Warszawa 2017.
- A. Chełchowska, Spożycie alkoholu w Polsce i jego skutki zdrowotne, Szkoła Główna Handlowa – Oficyna Wydawnicza, Warszawa 2018.
