Spis treści:
Wypadanie włosów to problem, z którym boryka się duża liczba osób. Dowiedz się więcej na temat przyczyn tego zjawiska, dostępnych badań diagnostycznych oraz skutecznych metod leczenia, aby odzyskać pewność siebie i zdrowe włosy.
Jak zbudowany jest włos?
Włos, mimo swojej pozornej prostoty, jest niezwykle złożoną strukturą, która odgrywa kluczową rolę nie tylko w wyglądzie, ale także w funkcjonowaniu organizmu. Składa się głównie z trzech warstw: rdzenia, korowiny i łusek włosowych. Rdzeń, znajdujący się w centrum włosa, składa się z komórek keratynocytów, które nadają włosom elastyczność i siłę. Korowina, otaczająca rdzeń, zawiera włókna keratyny ułożone wzdłuż włosa, co nadaje mu jego charakterystyczną strukturę. Na zewnętrznej powierzchni włosa znajdują się łuski włosowe, które składają się z płaskich komórek naskórka, zachodzących na siebie podobnie jak dachówki na dachu. Ta struktura łusek chroni włosy przed uszkodzeniami mechanicznymi i utratą wilgoci. Cała ta skomplikowana budowa wspólnie tworzy włos o różnych typach, kształtach i kolorach.
Wypadanie włosów – przyczyny
Wypadanie włosów to powszechny problem, który dotyka ludzi na całym świecie, niezależnie od płci, wieku czy pochodzenia etnicznego. Istnieje wiele czynników, które mogą przyczynić się do tego zjawiska – od genetyki po czynniki środowiskowe i tryb życia. Oto główne przyczyny wypadania włosów:
Hormony
Zmiany hormonalne mają istotny wpływ na cykl wzrostu włosów. U kobiet wypadanie włosów może być związane z ciążą, menopauzą lub zaburzeniami hormonalnymi, takimi jak zespół policystycznych jajników (PCOS). U mężczyzn główną przyczyną wypadania włosów jest nadmiar dihydrotestosteronu (DHT), który może powodować skrócenie fazy wzrostu włosa i zwiększenie jego wypadania.
Stres
Stres ma negatywny wpływ na wiele aspektów zdrowia, w tym na włosy. Silny stres emocjonalny może prowadzić do tzw. łysienia telogenowego, w którym duża liczba włosów przechodzi w fazę spoczynku, co później prowadzi do ich wypadania. Mechanizm tego zjawiska jest związany z zahamowaniem wzrostu włosów i przyspieszeniem ich wypadania z powodu stresu.
Niedożywienie i niedobory składników odżywczych
Zła dieta, uboga w niezbędne składniki odżywcze, może prowadzić do osłabienia włosów i przyspieszonego wypadania. Niedobory składników, takich jak: żelazo, cynk, witaminy A, C, D oraz z grupy B, mają negatywny wpływ na zdrowie włosów.
Choroby skóry głowy
Infekcje skóry głowy, takie jak grzybica czy łupież, mogą prowadzić do stanów zapalnych, które szkodzą włosom i prowadzą do ich wypadania. Niektóre choroby autoimmunologiczne, takie jak łuszczyca lub łysienie plackowate, również wpływają na zdrowie skóry głowy.
Czynniki środowiskowe
Czynniki środowiskowe, takie jak zanieczyszczenie powietrza, promieniowanie UV czy szkodliwe substancje chemiczne zawarte w produktach do pielęgnacji włosów, mogą osłabić strukturę włosa i przyspieszyć jego wypadanie. Nadmierne używanie gorących narzędzi do stylizacji włosów, takich jak suszarki, prostownice czy lokówki, również prowadzi do uszkodzenia włosów i przyspiesza ich wypadanie.
Leki i terapie medyczne
Niektóre leki, takie jak chemioterapia stosowana w leczeniu raka, mogą powodować wypadanie włosów jako skutek uboczny. Inne leki, np. przeciwpadaczkowe, przeciwhistaminowe czy stosowane w leczeniu depresji, również wpływają na zdrowie włosów.
Nadmierna ekspozycja na substancje toksyczne
Kontakt z substancjami chemicznymi, takimi jak pestycydy czy metale ciężkie, prowadzi do uszkodzenia włosów i skóry głowy. Wypadanie włosów może być wynikiem różnorodnych czynników, zarówno wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Rozpoznanie przyczyny jest kluczowe dla skutecznego leczenia tego problemu.
Powszechna przyczyna wypadania włosów u mężczyzn i kobiet – łysienie androgenowe
Łysienie androgenowe to jedna z najczęstszych przyczyn wypadania włosów zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet. Jest to rodzaj łysienia genetycznie uwarunkowanego, spowodowanego działaniem hormonów androgenowych na mieszki włosowe.
U mężczyzn główną rolę odgrywa dihydrotestosteron, który powstaje w wyniku przemiany testosteronu. DHT prowadzi do skurczu mieszka włosowego, co powoduje zmniejszenie jego wielkości i skraca cykl życia włosa i w konsekwencji prowadzi do jego wypadania.
U kobiet mechanizm jest nieco bardziej skomplikowany, ale również związany z nadmierną aktywnością hormonów androgenowych. U obu płci łysienie androgenowe zaczyna się najczęściej od zakoli lub przerzedzenia włosów na czubku głowy, a z czasem może prowadzić do całkowitej utraty włosów w pewnych obszarach.
Nie można całkowicie zapobiec łysieniu androgenowemu. Istnieją jednak różne metody leczenia, takie jak leki hamujące działanie DHT czy transplantacja włosów, które mogą pomóc w zahamowaniu procesu wypadania włosów i poprawieniu ich gęstości.
Wypadanie włosów w ciąży
Wypadanie włosów u kobiet w ciąży to dość częsty problem. W tym czasie organizm kobiety przechodzi wiele zmian hormonalnych, które mogą wpływać na cykl wzrostu i wypadania włosów. Zwykle jednak wypadanie włosów w ciąży jest mniej intensywne niż po porodzie. W pierwszym trymestrze często obserwuje się zwiększenie objętości włosów i ich gęstości, co jest związane z wyższym poziomem estrogenów. Jednak w późniejszym okresie ciąży poziom estrogenów może się obniżyć, co prowadzi do większej liczby włosów przechodzących w fazę spoczynku i w efekcie do zwiększonego wypadania włosów po porodzie.
Wypadanie włosów w ciąży jest zazwyczaj tymczasowe i samoistnie ustępuje po porodzie, gdy poziomy hormonów wracają do normy. Niemniej, jeśli problem staje się szczególnie nasilony lub trwa dłużej, warto skonsultować się z lekarzem, aby wykluczyć inne przyczyny i uzyskać odpowiednie zalecenia dotyczące pielęgnacji włosów i diety.
Diagnostyka
Diagnostyka w przypadku nadmiernego wypadania włosów jest kluczowa dla ustalenia przyczyny problemu i odpowiedniego zaplanowania leczenia. Pierwszym krokiem jest dokładny wywiad lekarski, w którym lekarz pyta o historię choroby, stosowane leki, dietę, stres oraz inne czynniki, które mogą mieć wpływ na kondycję włosów. Następnie przeprowadza się badanie fizykalne skóry głowy i włosów, aby ocenić stan mieszków włosowych oraz ewentualne zmiany skórne. W niektórych przypadkach konieczne może być wykonanie badań laboratoryjnych, takich jak badanie poziomu hormonów tarczycy, żelaza, witamin oraz przeciwciał. Biopsja skóry głowy może być również przydatna w celu potwierdzenia diagnozy i wykluczenia innych schorzeń skórnych.
W zależności od wyników diagnostyki lekarz może zalecić leczenie farmakologiczne, zmianę diety, suplementację witamin, a w niektórych przypadkach terapię laserową czy transplantację włosów. Ważne, aby nie bagatelizować problemu nadmiernego wypadania włosów i skonsultować się z dermatologiem lub trychologiem, aby jak najszybciej rozpocząć odpowiednie leczenie.
Sposoby na wypadanie włosów
Sposoby na wypadanie włosów można podzielić na kilka kategorii, które obejmują zarówno zmiany w stylu życia, jak i konkretne metody leczenia:
- Dieta: zbilansowana dieta, bogata w białko, żelazo, cynk i witaminy z grupy B, wspiera zdrowie włosów i zapobiega ich wypadaniu.
- Suplementacja: suplementy diety zawierające biotynę, kwas foliowy, żelazo oraz inne składniki odżywcze pomagają wzmocnić włosy i poprawiają ich kondycję.
- Leki przeciw wypadaniu włosów: minoxidil i finasteryd to leki dostępne na receptę i skuteczne w hamowaniu wypadania włosów.
- Przeciwdziałanie stresowi: techniki relaksacyjne, takie jak medytacja, joga czy głębokie oddychanie, mogą pomóc w redukcji stresu, który jest jednym z czynników przyczyniających się do wypadania włosów.
- Prawidłowa pielęgnacja włosów: unikanie agresywnych zabiegów stylizacyjnych, częste strzyżenie końcówek i delikatne mycie włosów odpowiednio dobranymi produktami pomagają w zachowaniu ich zdrowia i gęstości.
- Terapie laserowe: terapie z wykorzystaniem lasera niskiej mocy mogą stymulować wzrost włosów i poprawić ich kondycję.
- Transplantacja włosów: to chirurgiczna metoda leczenia łysienia, polegająca na przeniesieniu włosów z obszarów gęsto zarośniętych do miejsc przerzedzonych.
Każda osoba potrzebuje indywidualnego podejścia do leczenia wypadania włosów, dlatego ważne jest skonsultowanie się z dermatologiem lub trychologiem w celu ustalenia najbardziej odpowiednich dla siebie metod leczenia.
Autor: Marta Skrzypek
Bibliografia
- J. Arct, K. Pytkowska, Kosmetologia włosów, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Warszawa 2020.
- R. Dimitris, Choroby włosów. Rozpoznanie i leczenie, Wydawnictwo Edra Urban & Partner, Warszawa 2024.
