Szacuje się, że na głowie człowieka znajduje się ponad 100 tys. mieszków włosowych, a zdecydowana większość z nich cały czas rośnie. Wypadanie włosów to zjawisko całkowicie normalne, które możesz zaobserwować szczególnie podczas szczotkowania lub mycia głowy. Jeśli nie masz problemów ze zdrowiem, codziennie tracisz ok. 50–100 włosów i nie musisz martwić się z tego powodu. Problem pojawia się dopiero wtedy, gdy każdego dnia obserwujesz dużą ilość włosów na szczotce. Do przyczyn takiego stanu rzeczy należą m.in. zaburzenia hormonalne, niewłaściwa dieta lub stres.
Fizjologiczne przyczyny wypadania włosów
Wypadanie włosów jest zjawiskiem całkowicie naturalnym, które wynika z cyklu życia mieszków włosowych. Po fazach wzrostu, inwolucji oraz spoczynku włos wypada, ale w tym samym czasie tysiące innych (ok. 90%) znajduje się na etapie rozwoju. Z tego powodu fizjologiczna utrata na poziomie 50–100 włosów dziennie jest praktycznie niezauważalna. Dzieje się to zazwyczaj podczas rutynowego szczotkowania lub mycia głowy.
Nasilone, lecz wciąż naturalne, wypadanie mieszków włosowych można zaobserwować:
- u niemowląt przed ukończeniem 1. roku życia (najmłodsze dzieci tracą włosy w potylicznej części głowy);
- u dorastającej młodzieży;
- u seniorów, którzy ukończyli 60. rok życia.
Przyczyn wypadania włosów u dzieci i młodzieży należy szukać w gwałtownych zmianach hormonalnych, które mają charakter przejściowy. Powód zwiększonego wypadania włosów u starszych ludzi to m.in. mniejsza aktywność mieszka włosowego.
Wypadanie włosów – kiedy zacząć się niepokoić?
O nadmiernym wypadaniu włosów można mówić wtedy, gdy codziennie obserwujesz na swojej szczotce dużą ich ilość lub wręcz „wyczesujesz” je garściami. Problemu nie warto bagatelizować również wtedy, gdy widzisz, że wypada ich więcej niż zazwyczaj. Jeśli na pierwszy rzut oka jest to ilość, która zdecydowanie przekracza 100 mieszków włosowych dziennie, rozważ wizytę u lekarza w celu zdiagnozowania przyczyn takiego stanu.
Najczęstsze przyczyny nadmiernego wypadania włosów
Przyczyny wypadania włosów mogą być różne. W pierwszej kolejności zwróć uwagę na swój tryb życia, ponieważ dieta uboga w składniki odżywcze i używki oraz nadmiar stresu w codziennym życiu mają ogromny wpływ na kondycję mieszków włosowych.
Niewłaściwa dieta
Aby włos rozwijał się prawidłowo, potrzebne są witaminy, składniki mineralne oraz aminokwasy, które znajdują się w białkach. Jeśli w diecie brakuje tych podstawowych składników, włosy stają się słabsze i zaczynają wypadać. Zadbaj o to, aby w Twoim jadłospisie nie zabrakło potraw bogatych w witaminę B7, czyli biotynę (znajdziesz ją w kalafiorach, pomidorach, żółtkach jaj, ryżu), kwas foliowy (występuje w szpinaku, sałacie, brokule, groszku zielonym, roślinach strączkowych czy burakach), witaminę B12 (naturalnie występuje w mięsie, mleku, przetworach mlecznych) i witaminę D (w ten składnik bogate są ryby). Nie przesadzaj natomiast ze spożywaniem produktów bogatych w witaminę A (masła, dyni, słodkich ziemniaków, wątróbki). Jeśli odżywiasz się prawidłowo, a mimo to wypadają Ci włosy, upewnij się, czy przypadkiem nie cierpisz na choroby układu pokarmowego. Schorzenia, takie jak celiakia lub zapalenie błony śluzowej żołądka, powodują zaburzenia wchłaniania.
Zaburzenia hormonalne
Przyczyną wypadania włosów może być nieprawidłowe funkcjonowanie hormonów tarczycy. Zarówno nadczynność (obniżone stężenie TSH we krwi), jak i niedoczynność (podwyższone stężenie TSH we krwi) tego gruczołu powoduje nadmierną utratę włosów. Nie bez znaczenia są także hormony płciowe. U mężczyzn często spotyka się łysienie androgenowe. Przyczyn takiego stanu rzeczy należy szukać w podwyższonym poziomie androgenów. Problem ten może dotyczy również kobiet, u których dodatkowo występuje zespół policystycznych jajników.
Stres
Stres powoduje wzrost kortyzolu w organizmie człowieka, a nadmiar tej substancji prowadzi do łysienia telegenowego. Polega ono na tym, że nadmierna ilość włosów wchodzi w fazę telegenu (spoczynku), czyli w ostatni etap naturalnego cyklu życia. Powodem takiego stanu rzeczy jest występowanie różnego rodzaju stresorów, do których należą m.in.:
- choroby przewlekłe,
- operacje,
- ciąża,
- poważne infekcje,
- zaburzenia hormonalne.
Łysienie telegenowe i jego przyczyny powinny mieć charakter przejściowy. Nadmierne wypadanie włosów powinno ustąpić samoistnie po 2–5 miesiącach po ustaniu konkretnego stresora. Jeśli tak się nie dzieje, zbadaj poziom kortyzolu we krwi.
Przyjmowanie leków
Wypadanie włosów to naturalna konsekwencja przyjmowania chemioterapii przez osoby chore na raka. Dolegliwość ta może spotkać również tych, którzy przez długi czas stosują inne środki farmakologiczne. Do tej grupy należą:
- retinoidy (wśród nich są np. leki przeciwtrądzikowe),
- antydepresanty,
- leki przeciwpadaczkowe,
- statyny, które obniżają poziom cholesterolu we krwi,
- niesteroidowe leki przeciwzapalne
Nadmierne wypadanie włosów może być także skutkiem nagłego zaprzestania stosowania antykoncepcji hormonalnej.
Choroby grzybicze lub bakteryjne skóry głowy
Do przyczyn wypadania włosów należą zakażenia skóry głowy o podłożu grzybiczym lub bakteryjnym. Wśród tego rodzaju chorób należy wymienić np. liszaja obrączkowatego oraz piedrę czarną lub białą. W zdiagnozowaniu tej dolegliwości pomagają szczegółowe badania mikrobiologiczne.
Choroby autoimmunologiczne
Osoby, które cierpią na choroby autoimmunologiczne, często skarżą się na nadmierne wypadanie włosów. Przykładem takiej dolegliwości jest hashimoto – przypadłość ta ma ścisły związek z nieodpowiednim działaniem hormonów tarczycy, czyli z niedoczynnością tego gruczołu. W tym przypadku istotną rolę odgrywa wczesna diagnostyka i wdrożenie odpowiedniego leczenia przyczynowego, ponieważ leczenie objawowe nie wystarczy.
Błędy w pielęgnacji
Włosy wymagają odpowiedniej pielęgnacji, aby zachować zdrowy i piękny wygląd. Do ich wypadania przyczyniają się m.in.: zbyt rzadkie mycie, szampony i odżywki złej jakości, zbyt częste farbowanie i duża ilość produktów do stylizacji. Pamiętaj, że nawet dobre nawyki pielęgnacyjne można łatwo zniweczyć niezdrową dietą, używkami czy zbyt stresującym trybem życia.
Autor: Marta Drzazga
Bibliografia
- C. Musiał, Trychologia kosmetologiczna i lekarska, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2022.
- I. Kaczmarczyk-Sedlak i in., Zioła w medycynie. Choroby skóry włosów i paznokci, t. 1, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2020.
- M. Gorszewska, Sekret zdrowych włosów. Twoja indywidualna terapia trychologiczna, Wydawnictwo Poligraf, Brzezia Łąka 2021.
