Zakwaszenie żołądka – przyczyny, objawy, postępowanie

Zakwaszenie żołądka nie tylko może być uciążliwe, lecz także wpływać negatywnie na codzienne funkcjonowanie. Zgaga, pieczenie w przełyku, ból brzucha – to tylko niektóre z objawów, które mogą towarzyszyć zakwaszeniu żołądka. Dlatego ważne jest, aby zrozumieć przyczyny tego problemu i móc skutecznie go zwalczać.

Czym jest zakwaszenie żołądka?

Zakwaszenie żołądka to problem zdrowotny, który dotyka wielu ludzi na całym świecie. Polega na nadmiernym wydzielaniu kwasu solnego przez komórki nabłonka żołądka. Choć kwas solny jest niezbędny do prawidłowego trawienia, jego nadmiar może prowadzić do różnych dolegliwości.

Główne przyczyny zakwaszenia żołądka mogą być różnorodne. Jedną z nich jest niezdrowy styl życia, w tym nieprawidłowe odżywianie się, nadmierne spożywanie pikantnych i tłustych potraw, picie alkoholu oraz palenie papierosów. Stres i niewłaściwe metody radzenia sobie z nim również mogą przyczyniać się do wzrostu produkcji kwasu solnego w żołądku.

Skutki zakwaszenia żołądka mogą być bardzo uciążliwe dla codziennego funkcjonowania. Mogą utrudniać sen, prowadzić do zaburzeń trawienia, a nawet wpływać na jakość życia. Długotrwałe zakwaszenie żołądka może prowadzić do poważniejszych problemów zdrowotnych, takich jak owrzodzenia żołądka, wrzody dwunastnicy, a nawet rak żołądka.

Jeśli zachodzi podejrzenie zakwaszenia żołądka, ważne jest, aby skonsultować się z lekarzem. Może on przeprowadzić dokładne badanie i ustalić diagnozę na podstawie objawów oraz wywiadu medycznego. Często przeprowadza się badania, takie jak endoskopia lub badanie pH żołądka, aby ocenić stopień zakwaszenia i wykluczyć inne poważne schorzenia.

Zakwaszenie żołądka – przyczyny

Przyczyn zakwaszenia żołądka może być wiele, zarówno związanych ze stylem życia, jak i z czynnikami medycznymi. Zrozumienie głównych powodów tego schorzenia może pomóc w jego zapobieganiu i leczeniu.

1. Nieprawidłowe odżywianie się: jedną z głównych przyczyn zakwaszenia żołądka jest niezdrowa dieta. Spożywanie tłustych, pikantnych i ciężkostrawnych potraw może prowadzić do nadmiernego wydzielania kwasu solnego. Takie pokarmy wymagają dłuższego czasu trawienia i mogą drażnić żołądek, co skutkuje nadprodukcją kwasu solnego.
2. Nadmierne spożywanie alkoholu: picie w nadmiarze może powodować nadprodukcję kwasu solnego. Alkohol drażni błonę śluzową żołądka i zwiększa ryzyko wystąpienia owrzodzeń żołądka.
3. Palenie papierosów: palenie tytoniu jest kolejną przyczyną zakwaszenia żołądka. Substancje toksyczne zawarte w dymie papierosowym mogą uszkadzać błonę śluzową żołądka i zwiększać wydzielanie kwasu solnego.
4. Stres: stres ma duży wpływ na funkcjonowanie układu pokarmowego. Pod jego wpływem organizm produkuje większe ilości hormonów stresu, takich jak kortyzol, które mogą prowadzić do wzmożonego wydzielania kwasu solnego w żołądku.
5. Nieprawidłowe nawyki żywieniowe: podjadanie pomiędzy posiłkami, jedzenie w pośpiechu, spożywanie dużych ilości jedzenia jednocześnie – wszystkie te nawyki mogą przyczyniać się do zakwaszenia żołądka. Nieprawidłowe nawyki jedzeniowe wpływają na proces trawienia i mogą prowadzić do nadmiernego wydzielania kwasu solnego.
6. Niektóre leki: pewne substancje mogą mieć działanie pobudzające wydzielanie kwasu solnego. Przykładem są niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ), które są często stosowane w leczeniu bólu i zapalenia.
7. Zaburzenia żołądkowo-jelitowe: niektóre choroby żołądka, takie jak wrzody żołądka, choroba refluksowa przełyku czy infekcja Helicobacter pylori, mogą prowadzić do zakwaszenia żołądka. Te schorzenia zakłócają równowagę kwasowo-zasadową w żołądku i mogą powodować nadmierną produkcję kwasu solnego.
8. Nieprawidłowa flora bakteryjna: zaburzenia równowagi mikroflory jelitowej mogą wpływać na procesy trawienne i prowadzić do zakwaszenia żołądka.

Jeśli pojawiają się częste objawy zakwaszenia żołądka, zawsze warto skonsultować się z lekarzem. Profesjonalna diagnoza i leczenie mogą pomóc w złagodzeniu objawów i zapobieganiu poważniejszym powikłaniom. Zdrowy styl życia, odpowiednia dieta i regularne kontrole medyczne są kluczowe dla utrzymania zdrowego żołądka i ogólnego samopoczucia.

Zakwaszony żołądek – objawy

Główną przyczyną zakwaszenia żołądka jest nadmierna produkcja kwasu solnego, który drażni błonę śluzową żołądka i powoduje dyskomfort. Warto znać najczęstsze objawy, które mogą wskazywać na zakwaszony żołądek, aby odpowiednio zareagować i podjąć działania zaradcze:

• Zgaga, inaczej uczucie pieczenia lub gorąca, które rozciąga się od żołądka do gardła. Zgaga często nasila się po posiłkach, zwłaszcza po spożyciu tłustych lub pikantnych potraw.
• Uczucie pieczenia w przełyku, które wynika z cofania się kwasu solnego, co powoduje podrażnienie błony śluzowej.
• Ból brzucha, często może być odczuwany jako uczucie pieczenia, skurczowy lub tępy ból w okolicy żołądka. Ból ten zazwyczaj nasila się po jedzeniu lub w nocy.
• Nudności, pojawiające się zwłaszcza po spożyciu ciężkostrawnych potraw. Mogą prowadzić do utraty apetytu i problemów z jedzeniem.
• Wzdęcia: nadmiar kwasu solnego może powodować problemy z trawieniem, co prowadzi do wzdęć i uczucia pełności w żołądku. Osoby z zakwaszonym żołądkiem często odczuwają puchnięcie brzucha po jedzeniu.
• Nieprzyjemny smak w ustach: może to być smak kwaśny, gorzki lub metaliczny, który bywa uciążliwy i powoduje dyskomfort.
• Kwaśny lub gorzkawy refluks.

Warto pamiętać, że objawy zakwaszenia żołądka mogą się różnić i mieć różne nasilenie. W przypadku powtarzających się objawów warto również zmienić swoje nawyki żywieniowe, unikać pokarmów, które nasilają objawy, i stresujących sytuacji.

Jak zbadać kwasowość żołądka?

Zbadanie kwasowości żołądka może być pomocne w diagnozowaniu i monitorowaniu różnych schorzeń żołądkowych, takich jak zakwaszenie żołądka, choroba refluksowa przełyku czy wrzody żołądka. Istnieją różne metody, które umożliwiają ocenę poziomu kwasowości w żołądku. Oto kilka najczęściej stosowanych badań:

1. Test pH żołądka: test pH żołądka jest jednym z najpopularniejszych i najprostszych sposobów oceny kwasowości żołądka. Polega na umieszczeniu cienkiej rurki pH w żołądku za pomocą zgłębnika lub kapsułki, która jest połykana. Rurka mierzy poziom kwasowości w żołądku i przekazuje dane do zewnętrznego monitora. Test pH żołądka można przeprowadzić przez 24 godziny, co umożliwia ocenę kwasowości w różnych momentach.
2. Test Heidelberga: jest on bardziej zaawansowaną metodą oceny kwasowości żołądka. Polega na połknięciu kapsułki zawierającej specjalny sensor, który mierzy poziom kwasowości w żołądku. Kapsułka jest monitorowana przez zewnętrzne urządzenie, które odczytuje i rejestruje wyniki. Test Heidelberga jest bardziej precyzyjny niż test pH żołądka, ale jest dostępny tylko w niektórych specjalistycznych ośrodkach medycznych.
3. Testy oddechowe: pewne rodzaje bakterii, takie jak Helicobacter pylori, mogą wpływać na kwasowość żołądka. Testy oddechowe mogą być stosowane w celu oceny obecności tej bakterii i oceny związanej z nią kwasowości żołądka. 
4. Endoskopia z biopsją: endoskopia jest procedurą diagnostyczną, która polega na wprowadzeniu elastycznego wąskiego wziernika z kamerą do przełyku i żołądka. Podczas endoskopii lekarz może ocenić błonę śluzową żołądka i pobrać próbki tkanek do biopsji. Biopsja pozwala na ocenę poziomu kwasowości w żołądku i identyfikację ewentualnych zmian chorobowych.

Badanie kwasowości żołądka może dostarczyć cennych informacji, które pomogą w postawieniu właściwej diagnozy i zaplanowaniu odpowiedniego leczenia.

Zakwaszony żołądek – co jeść?

Istnieją pokarmy, które mogą pomóc złagodzić objawy i utrzymać równowagę kwasowo-zasadową w żołądku. Oto kilka przykładów żywności, które warto włączyć do diety:

• warzywa o niskiej zawartości kwasu, takie jak: szpinak, brokuły, kalafior czy marchewka,
• chude białko, na przykład: indyk, kurczak, ryby o niskiej zawartości tłuszczu czy tofu,
• owoce o niskiej zawartości kwasu: banany, melony, gruszki czy jagody,
• chleb pełnoziarnisty,
• nabiał o niskiej zawartości tłuszczu, czyli jogurt naturalny, kefir czy twarożek,
• warzywa liściaste, takie jak sałata, rukola czy szpinak,
• imbir, który ma właściwości przeciwzapalne i może pomóc w łagodzeniu objawów zakwaszenia żołądka.

Warto również pamiętać, że każdy organizm może reagować inaczej na różne pokarmy, dlatego ważne jest, aby słuchać swojego ciała i obserwować, jak konkretne produkty wpływają na Twoje objawy.

Autor: Marta Skrzypek

Bibliografia

1. M. Śmiechowska, M. Cugowska, Rola żywności i żywienia w chorobie refluksowej, „Bromatologia i Chemia Toksykologiczna” 2011, nr 3, s. 298–304.
2. J. Muszyński, Gastroenterologia, Wydawnictwo Akademia Medyczna w Warszawie, Warszawa 2000. 

Oceń artykuł