Spis treści:
Regularna aktywność fizyczna, zbilansowana dieta i unikanie stresu to tylko niektóre zachowania składające się na zdrowy styl życia. Dzięki nim będziesz w stanie utrzymać organizm w dobrej kondycji i unikniesz wielu chorób. Zobacz, jakie są zasady zdrowego stylu życia i jak można je zastosować w praktyce.
Czym jest zdrowy styl życia?
Zdrowy styl życia to inaczej ogół zachowań prozdrowotnych, które mają zachować organizm w dobrej kondycji. Jest to zagadnienie bardzo szerokie, zakładające holistyczne podejście do kwestii zdrowia psychofizycznego. Podstawowe założenia zdrowego trybu życia to:
- unikanie używek, np. papierosów, alkoholu i narkotyków (także biernego palenia),
- odpowiednia waga,
- aktywność fizyczna,
- zdrowa dieta,
- regularne picie wody,
- ograniczenie soli i cukru,
- unikanie bezpośredniego kontaktu ze słońcem i promieniami UV,
- dbanie o psychikę,
- unikanie stresu,
- dbanie o dobry i zdrowy sen,
- regularne badania profilaktyczne.
Jeśli wprowadzisz te zasady i będziesz je stosować, zwiększysz komfort swojego życia i wydajność organizmu. Pozwoli Ci to jak najdłużej cieszyć się dobrą formą i samopoczuciem.
Zdrowy tryb życia – o tym musisz pamiętać!
Największym wrogiem Twojego organizmu są używki, zwłaszcza papierosy i alkohol. Z każdym papierosem przyjmujesz przeszło 40 substancji rakotwórczych, m.in.: aceton, cyjanowodór, arsen, tlenek węgla czy butan. Papierosy zanieczyszczają płuca i powodują ich mniejszą wydolność, przez co szybciej się męczysz i masz mniej energii. Nadmierne spożywanie alkoholu może natomiast zaburzać prawidłową pracę układu krążenia oraz przyczyniać się do stanów depresyjnych. Osłabia także funkcjonowanie całego organizmu i negatywnie wpływa na stan psychofizyczny.
Kluczem do zdrowia jest odpowiednia waga. Możesz sprawdzić, czy Twoja waga jest prawidłowa za pomocą wskaźnika BMI (body mass index). Wystarczy, że wagę w kilogramach podzielisz przez wzrost wyrażony w metrach i podniesiony do kwadratu. Wynik od 18 do 25 oznacza, że Twoja waga jest odpowiednia. Gdy jest niższy, masz niedowagę. Wyższy niż 25 oznacza nadwagę, a powyżej 29 świadczy o otyłości. Pamiętaj, że każdy dodatkowy kilogram jest obciążeniem dla Twojego organizmu i wymaga od niego bardziej wytężonej pracy.
Szkodliwe dla zdrowia są promienie UV, które przyczyniają się do szybszego starzenia się skóry, ale także mogą doprowadzić do czerniaka. Niezdrowe jest zwłaszcza korzystanie z solarium. Pamiętaj więc, aby zabezpieczać twarz i skórę kremami z odpowiednim filtrem przed wyjściem na słońce.
Zadbaj o zdrową dietę. Nie bez powodu mówi się, że „jesteśmy tym, co jemy”. Dopilnuj, aby na Twoim talerzu znalazły się produkty bogate w białko, witaminy i minerały. Jedz co najmniej 5 porcji warzyw i owoców dziennie oraz unikaj pokarmów wysoko przetworzonych. Pamiętaj, że odpowiednia dieta musi być zbilansowana. To ważne, aby nie zabrakło w niej zdrowych tłuszczów, węglowodanów, białka i błonnika.
Wrogiem zdrowego stylu życia jest siedzący tryb pracy. Jeśli masz taką pracę, wykorzystuj krótkie przerwy na drobne ćwiczenia fizyczne, a po pracy zadbaj o odpowiednią dawkę ruchu. Zamiast samochodem do pracy wybierz się rowerem bądź spacerem, a wieczór przed telewizorem zamień na wycieczkę do lasu.
Pamiętaj, że na kondycję w dużej mierze wpływa psychika. Jeśli Twój nastrój będzie zły, zabraknie Ci motywacji i samozaparcia do stosowania zasad zdrowego trybu życia. Unikaj sytuacji stresowych, a gdy już się pojawią, naucz się z nimi walczyć. Poznaj metody radzenia sobie ze stresem i znajdź odpowiednią dla siebie technikę relaksacyjną.
Jeśli chcesz się cieszyć długim zdrowiem i kondycją, zadbaj o swój sen. Pamiętaj, aby spać około 8 godzin dziennie. Możesz też stosować mikrodrzemki, które zregenerują Cię w ciągu dnia. Aby lepiej spać, unikaj przed snem zaglądania do telewizora i komputera, wywietrz sypialnię i zadbaj o zaciemnienie pokoju.
Zdrowy styl życia opiera się również na regularnych badaniach profilaktycznych. Każdego roku rób podstawową morfologię krwi oraz posiew kału i moczu. Jeśli zauważysz, że z Twoim organizmem dzieje się coś niepokojącego, nie zwlekaj i udaj się do lekarza. Im szybciej zostanie postawiona diagnoza, tym skuteczniejsze będzie leczenie i sprawniejszy powrót do zdrowia. Większość profilaktycznych badań laboratoryjnych możesz zrobić prywatnie bez skierowania od lekarza.
Korzyści ze zdrowego stylu życia
Nie na wszystko w swoim życiu masz wpływ. Nie zmienisz genów i związanych z nimi obciążeń. Dzięki zdrowemu stylowi życia możesz jednak znacząco poprawić jego jakość, dłużej cieszyć się zdrowiem i sprawnością. Tryb codziennego funkcjonowania ma duży wpływ na odporność, a im większa jest odporność, tym mniejsza okazuje się podatność na choroby i infekcje. To jednak nie wszystko. Stosowanie podstawowych zasad zdrowego stylu życia wpływa na:
- poprawę samopoczucia,
- zadowolenie z siebie,
- poprawę wyglądu fizycznego,
- zwiększenie energii,
- efektywniejsze działanie,
- zmniejszenie ryzyka wystąpienia chorób cywilizacyjnych i nowotworów,
- szybsze diagnozowanie i skuteczniejsze leczenie chorób przewlekłych.
Pamiętaj, że zmiana stylu życia na zdrowy nie jest łatwa i będzie kosztowała Cię wiele wyrzeczeń. Z czasem jednak zdrowe nawyki „wejdą Ci w krew” i to, co do tej pory sprawiało problem, będzie przychodzić naturalnie. Pierwsze efekty zobaczysz już po kilku miesiącach. Poczujesz się lżej, będziesz bardziej odporny na stres, przybędzie Ci energii i będziesz miał lepszy humor. Z czasem poprawi się Twoja kondycja, sylwetka zrobi się szczuplejsza i przybędzie Ci sił. Warto wprowadzić zasady zdrowego trybu życia – organizm Ci za to podziękuje.
Autor: Agata Muchowska
Bibliografia:
- S. Szczepańska, Zdrowy tryb życia, aby uniknąć nowotworu, Wydawnictwo Edukacyjne Literat, Toruń 2016.
- R. Chatterjee, 4 filary zdrowego życia. Jak zmienić codzienne nawyki, by dłużej żyć i cieszyć się zdrowiem, tłum. A. Gomola, Otwarte, Kraków 2020.
- J. Mercola, Siła zdrowych nawyków. Proste codzienne czynności, które pomogą Ci wzmocnić odporność, zapobiec chronicznym chorobom i żyć dłużej, tłum. A. Rogulska, Wydawnictwo Kobiece, Białystok 2019.
- A. Hansen, W zdrowym ciele zdrowy mózg, tłum. A. Teperek, Znak, Kraków 2021.