Spis treści:
Podwyższone limfocyty AS-LYMP to temat, który budzi wiele pytań w kontekście zdrowia i diagnostyki. Odgrywają one bowiem istotną rolę w odpowiedzi immunologicznej organizmu. Dowiedz się, czym są limfocyty AS-LYMP, jakie mogą być przyczyny ich podwyższonego poziomu oraz jakie badania są w stanie to wykryć.
Czym są limfocyty AS-LYMP?
AS-LYMP to skrót oznaczający limfocyty asporocytarne (z ang. absolute lymphocytes). To parametr określający liczbę limfocytów w ujęciu bezwzględnym, czyli w liczbach absolutnych na jednostkę objętości krwi (np. w liczbie limfocytów na litr krwi). Pomiar poziomu AS-LYMP jest istotnym elementem diagnostyki immunologicznej. Wzrost liczby tych komórek może wskazywać na aktywację układu odpornościowego, co jest odpowiedzią na infekcje, stany zapalne lub nowotwory.
Normy limfocytów AS-LYMP
Norma limfocytów wynosi od 0,8 do 4,0 tys./µl i 20–45% w stosunku do ogólnej liczby leukocytów [1]. Poszczególne laboratoria mogą mieć nieco inne zakresy referencyjne, dlatego warto je sprawdzić na wydruku wyników.
Interpretacja wartości:
- normalne limfocyty (AS-LYMP) – liczba limfocytów w granicach normy wskazuje na prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego;
- podwyższona liczba limfocytów (limfocytoza);
- zbyt niski poziom limfocytów (limfopenia) – spadek AS-LYMP poniżej normy może wynikać m.in. z zakażeń wirusowych, które wyczerpują limfocyty, chorób autoimmunologicznych (np. zespołu nabytego niedoboru odporności – AIDS), chemioterapii, radioterapii.
Jeśli badanie wykaże, że limfocyty AS-LYMP są poza normą, warto skonsultować się z lekarzem, aby zrozumieć, co to może oznaczać. Interpretacja wyników badań na poziom AS-LYMP powinna być przeprowadzana przez lekarza, który uwzględni: historię medyczną pacjenta, objawy kliniczne i inne badania.
Przyczyny podwyższonego AS-LYMP (limfocytozy)
Podwyższone wartości limfocytów nazywa się limfocytozą. Może ona mieć charakter fizjologiczny (przejściowy) i być związana m.in. z narażeniem na intensywny stres, regeneracją organizmu po infekcjach czy wzmożoną aktywnością fizyczną. Limfocytoza ma wiele różnych przyczyn patologicznych, zarówno infekcyjnych, jak i niezwiązanych z infekcją.
Infekcje wirusowe są jedną z najczęstszych przyczyn wzrostu poziomu limfocytów AS-LYMP. W szczególności prowadzą do tego wirusowe zapalenie wątroby (HBV, HCV) i mononukleoza zakaźna wywoływana przez wirus Epsteina-Barr. Wzrost limfocytów obserwuje się również w innych chorobach wirusowych, jak cytomegalia (CMV), grypa, przeziębienia, ospa wietrzna, różyczka, odra.
Nadmiar limfocytów AS-LYMP występuje w przebiegu infekcji bakteryjnych, zwłaszcza w przewlekłych zakażeniach typu gruźlica, krztusiec, borelioza, kiła (choroba weneryczna wywołana przez krętki). Do nadprodukcji limfocytów AS-LYMP dochodzi w chorobach wpływających na układ odpornościowy i funkcje narządów, jak choroby nerek (np. zespół nerczycowy, przewlekła niewydolność serca).
Do podwyższenia poziomu AS-LYMP prowadzą stany zapalne rozwijające się w chorobach autoimmunologicznych. To choroby, w których układ odpornościowy atakuje własne tkanki. Wymienia się tutaj m.in. toczeń rumieniowaty układowy (SLE), reumatoidalne zapalenie stawów (RZS), chorobę Hashimoto (autoimmunologiczne zapalenie tarczycy), zespół Sjögrena.
Wśród przyczyn zbyt wysokiego poziomu limfocytów AS-LYMP wymienia się choroby nowotworowe, w tym m.in. przewlekłą białaczkę limfocytową (CLL), ostrą białaczkę limfoblastyczną (ALL), chłoniaki, szczególnie chłoniak Hodgkina i chłoniak nie-Hodgkina. Nadprodukcja AS-LYMP może być związana również z nadczynnością tarczycy (chorobą Gravesa-Basedowa).
Wysoki poziom limfocytów AS-LYMP może być skutkiem ubocznym splenektomii (usunięcia śledziony) czy niepożądaną reakcją na leki (leki immunosupresyjne np. sterydy, azatiopryna; leki stosowane w leczeniu HIV/AIDS).
Objawy towarzyszące podwyższonemu AS-LYMP
Podwyższony poziom limfocytów często wiąże się z objawami choroby podstawowej. Jeśli limfocytoza jest spowodowana infekcją wirusową, mogą jej towarzyszyć gorączka (często umiarkowana, ale może być wyższa, zwłaszcza przy mononukleozie), ból gardła z zapaleniem migdałków (zwłaszcza przy mononukleozie), powiększenie węzłów chłonnych (może być widoczne na szyi, w pachwinach lub pod pachami). Chorzy zgłaszają osłabienie, zmęczenie, bóle głowy, mięśni i stawów. Możliwa jest też wysypka (szczególnie w przypadku ospy wietrznej, różyczki, odry).
Jeżeli limfocytoza wynika z przewlekłej infekcji bakteryjnej, z reguły rozwija się gorączka, węzły chłonne ulegają powiększeniu (szczególnie przy przewlekłych infekcjach, takich jak gruźlica), pojawia się kaszel (zwłaszcza przy chorobach takich jak krztusiec). Chorzy zgłaszają szybką męczliwość, ból mięśni, w okolicy klatki piersiowej lub w innych miejscach, w zależności od miejsca infekcji (np. w przewlekłym zapaleniu płuc).
W chorobach autoimmunologicznych, w których układ odpornościowy atakuje własne tkanki, limfocytoza może występować z bólem stawów (często symetrycznym), szczególnie przy reumatoidalnym zapaleniu stawów. Pojawić się mogą zmiany skórne, takie jak wysypka (np. w toczniu rumieniowatym) i nadwrażliwość na światło (przy toczniu). Węzły chłonne są powiększone, dochodzi do spadku masy ciała. Chorzy zgłaszają ból mięśni, ogólne zmęczenie, nocne poty.
W przypadku nowotworów hematologicznych (np. białaczki lub chłoniaka) podwyższenie limfocytów może wiązać się z takimi objawami jak: powiększenie węzłów chłonnych (może być bezbolesne), gorączka (często o nieznanej przyczynie), nocne poty, utrata masy ciała bez wyraźnej przyczyny, zwiększone zmęczenie i osłabienie, bóle kości.
W przypadku przewlekłego stanu zapalnego lub chorób takich jak nadczynność tarczycy objawy obejmują: wzmożoną potliwość, nadmierną wrażliwość na ciepło, zaburzenia snu, bóle głowy. Obserwuje się też zwiększoną liczbę infekcji, ponieważ w organizmie może utrzymywać się przewlekły stan zapalny.
Jak ocenić poziom AS-LYMP?
W celu określenia poziomu limfocytów AS-LYMP lekarze zlecają kilka istotnych badań.
Morfologia krwi
Podstawowym badaniem, które pozwala na ocenę liczby limfocytów, jest morfologia krwi. W trakcie tego badania pobiera się krew (zazwyczaj z żyły łokciowej), którą później przekazuje się do oceny laboratoryjnej. Analizowane parametry to m.in. liczba limfocytów oraz ich procentowy udział w całkowitej liczbie białych krwinek.
Cytometria przepływowa
Cytometria przepływowa to bardziej zaawansowane badanie, które pozwala na dokładną analizę rodzaju limfocytów. Umożliwia identyfikację podtypów limfocytów, co jest istotne w diagnostyce nowotworów.
Dalsza diagnostyka
Jeśli poziom AS-LYMP jest podwyższony, lekarz może zlecić szczegółowe badania krwi. Wykonuje się rozmaz ręczny krwi obwodowej (ocenę mikroskopową wyglądu limfocytów). Dodatkowo bada się poziom wskaźników stanu zapalnego – CRP i OB, oraz poziom wskaźników infekcji wirusowych (testy serologiczne na EBV, CMV, WZW itp.), które pomagają w identyfikacji specyficznych infekcji.
Poszukując przyczyny podwyższonego poziomu AS-LYMP lekarz zlecić może badania obrazowe. Tzw. złotym standardem jest USG jamy brzusznej w celu oceny wątroby, śledziony i węzłów chłonnych. Jeśli zachodzi taka potrzeba wykonywane są specjalistyczne testy, jak badanie poziomu hormonów tarczycy (TSH, fT3, fT4), biopsja szpiku kostnego (przy podejrzeniu chorób hematologicznych).
Kiedy udać się do lekarza?
Skonsultuj się z lekarzem, jeśli podwyższonemu poziomowi AS-LYMP towarzyszy długotrwałe osłabienie, zmęczenie, oraz niepokojące objawy, jak powiększone węzły chłonne, gorączka czy utrata masy ciała. Do lekarza udaj się również, gdy zmagasz się z powtarzającymi się infekcjami.
A: dr n. o zdr. Olga Dąbska
Bibliografia
- A. Teległów, Diagnostyka hematologiczna – podstawowe badanie: morfologia krwi, [w:] A. Teległów. (red.), Diagnostyka laboratoryjna i obrazowa dla potrzeb fizjoterapii i kosmetologii, University of Physical Education, Kraków 2020, s. 212–221.
- Ł. Bułdak, A. Bołdys, Interpretacja wyników badań laboratoryjnych. Normy – objaśnienia – porady, SBM, Warszawa 2016.
- P. Hamilton, B. Dołęgowska, Testy laboratoryjne krwi. To proste, Edra Urban & Partner, Wrocław 2023.
- K. Lewandowski, D. Wołowiec, A. Korycka-Wołowiec, Hematologia dla diagnostów laboratoryjnych, PZWL, Warszawa 2023.
- C. Schottdorf-Timm, V. Maier, Badania laboratoryjne – odczytywanie wyników, Muza, Warszawa 2002.
