Dieta antyhistaminowa – co można jeść?

Dieta antyhistaminowa jest zalecana osobom, które mają nietolerancję tej aminy. Objawia się ona wodnistym katarem, pokrzywką, swędzeniem i zaczerwienieniem skóry oraz suchością w ustach. Niekiedy dolegliwości mogą być niebezpieczne dla zdrowia, dlatego warto wiedzieć, jakich produktów spożywczych należy unikać.

Co to jest histamina?

Histamina należy do grupy amin biogennych i jest bardzo ważna dla ludzkiego organizmu. Pełni istotne funkcje, obejmujące głównie układ oddechowy, krążeniowy i pokarmowy. Uczestniczy również w reakcjach układu immunologicznego. W ludzkim organizmie odpowiada za:

pracę mięśni gładkich i serca oraz ciśnienie tętnicze krwi,
regulację rytmu dobowego,
proces krwiotwórczy,
poprawę koncentracji,
gojenie się ran,
rozwój płodu.

Histamina jest istotna, gdy dochodzi do reakcji alergicznej. Jest uwalniana podczas kontaktu z alergenem, wskutek czego pojawia się wodnisty katar, pokrzywka, swędzenie skóry, obrzęk powiek czy ból głowy. Histamina jest dostarczana organizmowi wraz z dietą, a dzięki enzymowi diaminooksydazy (DAO) jest rozkładana, a następnie wydzielana w jelicie cienkim. Niekiedy występuje niedobór histaminy, co objawia się dolegliwościami ze strony układu pokarmowego, oddechowego i krążeniowego.

Dla kogo jest przeznaczona dieta antyhistaminowa?

U niektórych osób może wystąpić nietolerancja histaminy. Badanie diaminooksydazy pozwala zmierzyć stężenie histaminy we krwi, co jest przydatne do potwierdzenia reakcji alergicznych czy wstrząsów anafilaktycznych. Niekiedy wykonuje się również testy skórne. Nadwrażliwość na histaminę może ujawnić się u dorosłych w wieku średnim. Częściej występuje u kobiet. Nietolerancja histaminy zależy od tego, jak szybko jest ona rozkładana przez organizm. Może pojawić się u osób, które spożywają wiele produktów zawierających duże ilości histaminy, a także tych, u których są niedobory enzymu DAO.

Dieta antyhistaminowa jest przeznaczona dla osób, u których zdiagnozowano nietolerancję histaminy. Do objawów tej przypadłości należą:

ból głowy,
zwiększone pragnienie,
suchość w ustach,
pokrzywka,
nudności,
duszności,
trudności z połykaniem,
gwałtowny spadek ciśnienia tętniczego krwi,
tachykardia.

Niektóre z tych objawów mogą być niebezpieczne dla zdrowia, dlatego diagnostyka jest bardzo istotna.

Na czym polega dieta antyhistaminowa?

Dieta antyhistaminowa polega na eliminacji z pożywienia tych produktów, które prowadzą do nagłego uwalniania tej aminy z komórek. Ponadto posiłki powinny dostarczać niezbędnych witamin i minerałów, w szczególności witaminy C, B6, a także miedzi. Dietę wprowadza się u osób, u których została zdiagnozowana nietolerancja histaminy. Pomocne może być zapisywanie spożywanych produktów i sprawdzanie, jak wpływają one na organizm. Jeśli po ich spożyciu pojawi się biegunka, świąd, pokrzywka, zaczerwienienie skóry twarzy, niestrawność, wodnisty katar, a także arytmia lub przyspieszenie akcji serca, może to świadczyć o konieczności wprowadzenia diety antyhistaminowej. Wyeliminowanie konkretnych produktów pozwoli uchronić się przed nieprzyjemnymi dolegliwościami. Czasem zaleca się także ograniczenie ich spożycia, jeśli pomimo braku nietolerancji histaminy osoba skarży się na gorsze samopoczucie po posiłku.

Co można jeść?

Najniższą zawartość histaminy zawierają świeże ryby i mięso. Produkty te powinno się poddawać obróbce termicznej od razu po zakupie lub natychmiast je zamrozić, ponieważ zawartość histaminy rośnie wraz z procesami psucia się. Posiłki powinny być spożywane od razu po przyrządzeniu. Nie zaleca się ich kilkukrotnego podgrzewania. W diecie powinny się znaleźć produkty takie jak:

zboża (żyto, owies, orkisz, kasza jaglana, amarantus, ryż),
nabiał (jogurt naturalny, twaróg, serek wiejski, mozzarella),
mięso (królik, kurczak, indyk),
ryby (pstrąg, sola, sandacz, dorsz),
warzywa (oprócz pomidorów, kapusty kiszonej, bakłażana i szpinaku),
owoce (owoce leśne, jabłka, brzoskwinie, morele, melon, mango).

Należy bardzo uważać z orzechami, ponieważ większość z nich to produkty zabronione na diecie antyhistaminowej. Dozwolone są mak, wiórki kokosowe, pestki dyni czy nasiona słonecznika.

Czego należy unikać?

Histaminę można znaleźć w wielu produktach spożywczych, dlatego ustalenie diety antyhistaminowej i stworzenie przepisów z dozwolonych pokarmów początkowo nie jest łatwym zadaniem. Warto skontaktować się z dietetykiem, który pomoże w ułożeniu jadłospisu. Z diety konieczne jest wykluczenie:

pszenicy i glutenu,
większości kasz,
serów pleśniowych i długodojrzewających,
większości mięs, w szczególności czerwonych,
ryb o ciemnym mięsie (tuńczyka, makreli, sardynek),
roślin strączkowych,
pomidorów, szpinaku, kapusty kiszonej, ogórków kiszonych, bakłażana,
kefiru,
awokado, truskawek, ananasa, cytrusów, gruszek, malin,
grzybów,
kakao,
orzechów.

W diecie antyhistaminowej nie powinny się również znaleźć kiełbasy, gotowe dania mięsne czy mięso w postaci konserw. Z jadłospisu należy wykluczyć pomidory i powstające z nich produkty, jak ketchup czy passata. Osoby na diecie antyhistaminowej powinny także uważać na niektóre przyprawy. Niezalecane są ostre przyprawy, curry, anyż, cynamon, chilli, goździki czy gałka muszkatołowa. Do potraw nie powinno się dodawać octu i kostek rosołowych. Należy również wyeliminować alkohol, w szczególności czerwone wino. Z diety należy wykluczyć także herbatę, zarówno czarną, jak i zieloną.

Trzeba uważać również na przetworzoną żywność, która zawiera konserwanty czy dodatki do żywności, np. barwniki spożywcze takie jak tartrazyna, błękit patentowy czy żółcień cholinowa, ponieważ mogą one powodować wystąpienie nieprzyjemnych dolegliwości.

Autor: Sylwia Brodniewska

Bibliografia

S. Nesterenko, Histamina a niebezpieczne alergeny, Białystok 2019, s. 41–43, 80–82.
E. Karpińska-Gasztoł i in., Zaczerwienienie twarzy – problem interdyscyplinarny. Nietolerancja histaminy w przebiegu niedoboru diaminooksydazy, „Postępy Nauk Medycznych”, t. XXVII, nr 12, 2014, s. 843–846.
M. Bartuzi i in., Nietolerancja histaminy a dieta współczesnego człowieka, „Alergia Astma Immunologia” 2021, 26 (4), s. 82–88.

Oceń artykuł