Widoczne żyły na nogach – jakie są ich przyczyny i jak radzić sobie z problemem?

Widoczne żyły na nogach – potocznie zwane żylakami – to nie tylko problem natury estetycznej, ale także choroba, która wymaga leczenia. Niewydolność żylna pojawia się zazwyczaj u osób w średnim wieku i może świadczyć o wielu schorzeniach, do których należą m.in.: nadciśnienie tętnicze, zakrzepica, choroby układu krążenia. W żadnym wypadku nie należy lekceważyć tego objawu, ponieważ choroby żył stanowią bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia. Na szczęście dostępne są skuteczne metody leczenia.

Widoczne żyły na nogach – na czym polega problem i kogo dotyczy?

Widoczne żyły na nogach to oznaka niewydolności żylnej, która może mieć rozmaite podłoże. Jeśli zbyt mało się ruszasz, twoje mięśnie są słabe, a dodatkowo masz uszkodzone zastawki, dochodzi do sytuacji, że ciśnienie krwi wzrasta, a nacisk na ściany żył staje się coraz większy. W efekcie żyły rozszerzają się i stają się bardziej widoczne przez skórę. Niestety, nie wracają one samoistnie do pierwotnego kształtu, a bez konkretnej pomocy ze strony lekarza można jedynie nieco zamaskować problem. Skóra nad żylakami z czasem staje się cieńsza niż w innych partiach ciała, błyszcząca i napięta. W poszerzonym naczyniu znajduje się niedotleniona krew. Grube, niebieskie linie bardzo oszpecają nogi, ale mogą też świadczyć o poważniejszych chorobach lub powodować inne dolegliwości – uczucie ciężkich nóg lub obrzęknięte kostki. Problem dotyczy ludzi w różnym wieku, jednak statystycznie najczęściej zdarza się kobietom. Z dolegliwością tą zmaga się ponad 30% pań i 20% panów w średnim wieku, czyli po ukończeniu 45. roku życia.

Widoczne żyły na nogach – przyczyny powstawania żylaków 

Widoczne żyły na nogach to dolegliwość, która często ma podłoże genetyczne i przechodzi z pokolenia na pokolenie. Zmagają się z nimi także osoby z wrodzoną niewydolnością żylną, ale są też tacy, którzy pozwalają na rozwój tego schorzenia poprzez mało aktywny tryb życia i nadwagę. Do innych czynników ryzyka należą:

• rasa – najczęściej chorują przedstawiciele rasy białej;
• płeć – kobiety mają większe predyspozycje do tego rodzaju schorzeń;
• wiek – żylaki najczęściej dotyczą osób w wieku 45+;
• ciąża;
• przewlekłe zaparcia;
• błędy dietetyczne – dieta uboga w błonnik, witaminę C, picie zbyt dużej ilości kawy i napojów energetycznych bogatych w kofeinę;
• palenie papierosów i nadużywanie alkoholu;
• zaburzenia w gospodarce hormonalnej, które wywołuje np. antykoncepcja;
• nieodpowiednie obuwie – z wystającymi żyłami często zmagają się kobiety, które na co dzień chodzą na wysokich obcasach;
• praca, która wymaga wielogodzinnego stania (kelner, ochroniarz, chirurg);
• noszenie zbyt obcisłych skarpetek lub podkolanówek.

W przypadku predyspozycji genetycznej żylaki mogą pojawić się nawet w młodym wieku. Niezależnie od genetyki warto wypracować dobre nawyki żywieniowe i dbać o aktywność fizyczną. 

Widoczne żyły na nogach – o jakich chorobach mogą świadczyć?

Widoczne żyły na nogach mogą świadczyć o różnych chorobach. Czasami pojawiają się w przebiegu infekcji, zapaleń lub występują na skutek urazów. Nieestetyczne zmiany na nogach mogą wskazywać na nadciśnienie tętnicze lub chorobę wieńcową. Pojawiają się także razem z niewydolnością krążenia, chorobami serca albo niedoczynnością tarczycy. Inna dolegliwość, której towarzyszą wystające żyły, to zakrzepica (zakrzepowe zapalenie żył). W przypadku braku reakcji schorzenie to może powodować zatorowość płucną, czyli stan bezpośrednio zagrażający życiu.

Skąd się biorą widoczne żyły na nogach w ciąży?

Na problem wystających żył skarżą się przyszłe mamy. Ponad 30% kobiet w pierwszej ciąży zmaga się z nieestetycznymi zmianami na nogach. Pojawiają się one dlatego, że ciśnienie w brzuchu jest wyższe, a dodatkowo wzrasta objętość krwi – średnio o 1 litr – i przez to żyły ulegają poszerzeniu. Do tego dochodzi też podwyższony poziom progesteronu, który powoduje rozciąganie się macicy i naczyń krwionośnych. Czynnikiem, który sprzyja żylakom w ciąży, jest również oszczędzający tryb życia i zmniejszona aktywność fizyczna. Po porodzie, gdy gospodarka hormonalna wraca do równowagi, naczynia na nogach stają się mniej widoczne, jednak całkowicie nie znikają. 

Widoczne żyły na nogach – do jakiego lekarza się udać i jakie badania zrobić?

Leczeniem dolegliwości żylnych zajmuje się specjalista zwany flebologiem. Diagnozuje on takie schorzenia jak zakrzepica żył głębokich i zazwyczaj bez problemu rozpoznaje także żylaki. Zanim lekarz przystąpi do właściwego leczenia, musi upewnić się, jakie podłoże ma problem wystających żył. W przypadku podejrzenia poważniejszych chorób zazwyczaj zleca badania krwi, które mają na celu ocenę ogólnego stanu organizmu. W pierwszej kolejności należy wykluczyć nadciśnienie tętnicze, problemy hormonalne, choroby serca oraz zakrzepowe zapalenie żył. 

Leczenie widocznych żył na nogach

Jeśli powodem wystających żył jest poważniejsza choroba, najskuteczniejszą metodą terapii będzie leczenie przyczynowe. W przypadku żylaków uwarunkowanych genetycznie lub wywołanych przez nieodpowiednią dietę oraz brak ruchu można sięgnąć po inne środki, takie jak: 

• stosowanie specjalnych podkolanówek uciskowych – pamiętaj, że pomogą one tylko wtedy, gdy zostaną odpowiednio dobrane;
• smarowanie nóg specjalnymi kremami;
• zmiana stylu życia – tu konieczna jest gruntowna weryfikacja nawyków żywieniowych oraz zwiększenie aktywności ruchowej;
• interwencja chirurgiczna – skleroterapia to zabieg, który polega na podaniu specjalnych środków chemicznych, powodujących zamykanie się poszerzonych naczyń krwionośnych. 

Pamiętaj, że możesz podjąć wiele działań profilaktycznych, aby uniknąć problemu wystających żył na nogach. 

Autor: Marta Drzazga

Bibliografia

1. W. Noszczyk, Żylaki i inne choroby żył, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2006.
2. K. Załoga i in., Żylaki kończyn dolnych, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 1961.
3. K. Załoga, Choroby żył kończyn dolnych, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 1972.

Oceń artykuł