Borelioza z Lyme jest chorobą zakaźną, wywołaną przez bakterie Borrelia burgdorferi. Jest to najczęściej występująca choroba przenoszona przez kleszcze. Do zachorowania dochodzi na skutek ukłucia przez zakażonego kleszcza. Borelioza może być bardzo niebezpieczna, dlatego warto wiedzieć, jak ją zdiagnozować.
Borelioza jest najczęściej stwierdzaną chorobą odkleszczową. Liczba chorych rośnie z każdym rokiem. Z danych Głównego Inspektora Sanitarnego wynika, że w 2017 roku zgłoszono 21 514 przypadków boreliozy. Dla porównania: w 2016 roku zanotowano 21 200 przypadków, a jeszcze w latach 2013–2015 roku i wcześniej liczba chorych oscylowała w granicach 12–13 tys. rocznie. Do 2012 roku liczba zgłoszonych przypadków boreliozy nie przekraczała 10 tys. rocznie.
Według GIS przyczyn wzrostu liczby przypadków boreliozy jest wiele. Przede wszystkim wzrasta podatność człowieka na zakażenie, co jest wynikiem zmian społeczno-ekonomicznych, w tym popularyzacji aktywnych form spędzania wolnego czasu. Częściej spacerujemy po łąkach i parkach, przebywamy nad wodą, czyli wszędzie tam, gdzie bytują kleszcze. Nie bez znaczenia jest także wzrost liczby kleszczy oraz wydłużenie okresu ich żerowania. To wynika z kolei ze zmian klimatycznych i środowiskowych. Jako ostatnią przyczynę GIS podaje poprawę efektywności diagnostyki laboratoryjnej tej choroby, jej rozpoznawania i zgłaszania przez lekarzy.
Czym jest borelioza?
Do zachorowania na boreliozę dochodzi na skutek ukłucia przez zakażonego kleszcza. Aktywność kleszczy notuje się między majem a listopadem, ale zmiany klimatyczne spowodowały, że kleszcze zaczynają żerować nawet w marcu. Bytują one w całej Polsce. Można je napotkać w miejscach porośniętych trawą lub krzewami. Nie tylko na łąkach czy w lesie, ale i parku, nad jeziorami oraz rzekami. Kleszcze dostają się na nasze ciało bezpośrednio z roślin. Zabieramy je, przechodząc przez porośnięte trawą tereny. Ugryzienie przez kleszcza jest bezbolesne, a przez to może pozostać niezauważone przez dłuższy czas. Aby doszło do zakażenia boreliozą, kleszcz musi być nosicielem bakterii Borellia. Nie wszystkie kleszcze są nią zakażone, a ukłucie przez osobniki, które są, nie zawsze grozi chorobą. Wszystko zależy od tego, jak szybko kleszcz zostanie usunięty ze skóry. Zdaniem Głównego Inspektoratu Sanitarnego, im szybciej go usuniemy, tym mniejsze ryzyko ewentualnego zakażenia. W przypadku usunięcia kleszcza ze skóry do 12 godzin od momentu ukąszenia liczba krętków boreliozy, która przedostanie się do organizmu człowieka, będzie zbyt mała, aby spowodować zakażenie.
Objawy boreliozy
Kleszcza należy usunąć ze skóry najszybciej jak to możliwe za pomocą pęsety, najlepiej jednym pewnym ruchem w górę. Ranę należy zdezynfekować i obserwować przez kilka dni. Pierwszym objawem boreliozy jest zmiana skórna. Pojawia się ona po 7–10 dniach od ukłucia przez zakażonego kleszcza, a następnie – w okresie nawet do kilku tygodni – powiększa się, tworząc czerwoną lub sinoczerwoną plamę – tzw. rumień wędrujący. Mogą pojawić się również inne objawy: osłabienie, ból głowy, gorączka, ból mięśni.
Badania na boreliozę
Leczenie boreliozy polega na podawaniu antybiotyków. O podaniu leków decyduje lekarz nie tylko na podstawie objawów, ale i badania krwi. Aby zdiagnozować bądź wykluczyć boreliozę, wykonuje się badanie krwi – borelioza IgG oraz borelioza IgM. Obecność przeciwciał IgM świadczy o świeżym, aktywnym zakażeniu, natomiast IgG o przebytej infekcji. Wyniki dodatnie bądź wątpliwe potwierdzane są metodą przeciwciał IgG/IgM met. Western-Blot (surowica, PMR). Ze względu na to, jak groźna potrafi być borelioza, właściwa diagnostyka odgrywa kluczowe znaczenie. Ważna jest także profilaktyka.
Profilaktyka boreliozy
Przebycie zakażenia nie daje trwałej odporności i nie chroni przed ponownym zakażeniem. Ponieważ nie ma dostępnej szczepionki przeciwko tej chorobie, dlatego główną metodą zapobiegania jest profilaktyka. Polega ona na zakrywaniu jak najwięcej części ciała, gdy przebywamy w miejscach, w którym mogą bytować kleszcze. Warto sięgać również po środki odstraszające te pasożyty. GIS przypomina, by zawsze, po powrocie z miejsc, w których mogły bytować kleszcze, dokładnie oglądać całe ciało.
W Laboratoriach DIAGNOSTYKA można wykonać Oznaczenie przeciwciał IgG i IgM swoistych dla antygenów Borrelia burgdorferi w surowicy krwi: https://diag.pl/sklep/badania/borelioza-igg/
Katar sienny – nie pomyl go z przeziębieniem Poprzedni wpis 