Spis treści:
Przekrwione oczy, zwane także „czerwonymi oczami”, to jeden z najczęściej występujących objawów okulistycznych. Zwykle jest symptomem zapalenia spojówek, jednak może także wskazywać na inne stany chorobowe, do których należą m.in. ataki jaskry, choroby rogówki, twardówki lub oczodołu. Przekrwione oczy mogą świadczyć o zażywaniu środków psychoaktywnych, np. marihuany. Ponieważ objaw ten pojawia się dość często, lekarze diagnozują choroby na podstawie innych symptomów towarzyszących oraz szczegółowych badań.
Przekrwione oczy – co to takiego i kogo dotyczy problem?
Przekrwione oczy, nazywane także przez lekarzy „syndromem czerwonego oka” (ang. red eye syndrome), to objaw, z jakim ludzie najczęściej zgłaszają się do okulisty. Twardówka powinna mieć biały kolor, jednak są sytuacje, kiedy zmienia barwę. Dzieje się tak zazwyczaj wtedy, gdy dochodzi do przekrwienia i poszerzenia naczyń krwionośnych zewnętrznej lub wewnętrznej części oka albo pojawienia się krwi pod spojówką. Należy pamiętać, że „czerwone oko” samo w sobie nie jest chorobą, a jedynie sygnałem, że w organizmie dzieje się coś złego. Najczęściej świadczy o stanie zapalnym – szczególnie wtedy, gdy towarzyszy mu łzawienie, świąd, ból czy ropna wydzielina. Problem dotyczy bardzo dużej części społeczeństwa i jest tak samo powszechny jak np. zapalenie spojówek czy różnego rodzaju choroby oczu. Zmagają się z nimi osoby w różnym wieku – dorośli i dzieci. W równym stopniu dotyczy on kobiet i mężczyzn.
Przekrwione oczy – możliwe przyczyny
Przekrwione oczy mają wiele możliwych przyczyn. Niekiedy są skutkiem urazów lub niewłaściwych nawyków, np. zbyt długiego oglądania telewizji czy przepracowywania się. Częściej świadczą jednak o stanach zapalnych lub o chorobach, takich jak jaskra. Zdarza się, że czerwone oczy to efekt zażywania środków psychoaktywnych.
Urazy i złe nawyki
Przekrwione oczy mogą być wynikiem urazu oka. Symptom ten pojawia się, gdy uszkodzeniu ulegną powieka, oczodół, spojówka, twardówka czy rogówka. Do takich sytuacji może dojść na przykład wtedy, gdy ktoś przez przypadek włoży palec do oka albo podczas przejażdżki rowerowej wpadnie do niego duży owad. W przypadku lekkich urazów zaczerwienienie znika równie szybko, jak się pojawiło. Jednak w przypadku poważniejszych urazów (wypadku rowerowego, uderzenia drzwiami samochodu lub kontaktu z ostrym narzędziem), trzeba szybko skontaktować się z lekarzem.
Przekrwione oczy można zaobserwować u osób, które zbyt długo oglądają telewizję, zbyt dużo czasu spędzają przed ekranem komputera lub nie przestrzegają prawidłowej higieny snu. Pamiętaj, że układ wzrokowy – podobnie jak mięśnie, stawy czy mózg – potrzebuje odpoczynku i czasu na regenerację. Jeśli ich brakuje, oczy stają się zaczerwienione. Do tego często dochodzi uczucie suchości pod powiekami.
Stany zapalne
Przekrwione oczy najczęściej świadczą o stanach zapalnych, wśród których najczęściej pojawia się zapalenie spojówek. Towarzyszą mu nieprzyjemne objawy, takie jak: uporczywy świąd, światłowstręt, łzawienie czy wydzielina, która „skleja” powieki. W leczeniu tej dolegliwości pomagają przede wszystkim krople do oczu lub okłady z rumianku. Do innych stanów zapalnych, które objawiają się przekrwionymi oczami, należą:
- zapalenie twardówki;
- zapalenie nadtwardówki;
- zapalenie brzegów powiek;
- bakteryjne zapalenie wnętrza gałki ocznej;
- zapalenie tęczówki, czyli przedniego odcinka błony naczyniowej;
- niezakaźne zapalenie rogówki, które może występować wraz z chorobami alergicznymi lub niedomykalnością szpary powiekowej;
- zakaźne zapalenie rogówki wywołane przez grzyby, pierwotniaki lub wirusy.
W przypadku zapalenia o pochodzeniu bakteryjnym konieczne jest podanie środka z antybiotykiem. Nie lekceważ stanów zapalnych, aby uniknąć powikłań, które mogą one powodować.
Choroby
Przekrwione oczy świadczą o różnych chorobach. Mogą być to schorzenia dotyczące:
- powiek (podwinięcie powieki, niedomykalność szpary powiekowej, jęczmień);
- oczodołów (guzy oczodołu, orbitopatia tarczycowa, przetoka tętniczo-jamista);
- rogówki (keratopatie, zespół nawracających ubytków nabłonka rogówki);
- spojówki (tzw. zespół suchego oka, zespół Stevensa, guzy spojówki).
Przekrwione oczy mogą świadczyć także o chorobach autoimmunologicznych, w których dochodzi do upośledzenia układu odpornościowego. Objaw ten często towarzyszy jaskrze, czyli poważnemu uszkodzeniu nerwu wzrokowego, które prowadzi do całkowitej utraty wzroku. Czerwone oczy mają również osoby cierpiące na klasterowe bóle głowy – nawracające dolegliwości pojawiające się w okolicy oka oraz skroni.
Zażywanie substancji psychoaktywnych
Niekiedy przekrwione oczy świadczą o zażywaniu substancji psychoaktywnych (narkotyków). Dzieje się tak na przykład po paleniu marihuany, ponieważ zawarte w niej substancje obniżają ciśnienie wewnątrz gałki ocznej i zmieniają kolor. Zmiana ma jednak charakter przejściowy. Warto pamiętać, że przekrwione oczy nie są wystarczającym powodem, aby posądzić kogoś o zażywanie narkotyków. W razie wątpliwości warto przeprowadzić test, czyli badanie moczu na obecność marihuany.
Przekrwione oczy – kiedy udać się do lekarza i jak przebiega leczenie?
Do lekarza warto udać się wtedy, gdy przekrwionym oczom towarzyszą inne dolegliwości, takie jak: ból, świąd, pieczenie, patologiczna wydzielina, łzawienie, uczucie suchości pod powiekami czy wrażenie ciężkich powiek. W tym przypadku pierwsze kroki należy skierować do gabinetu okulisty, który wykona konieczne badania, postawi diagnozę i zleci odpowiednie leczenie. W przypadku poważnych chorób konieczne będzie kompleksowe leczenie przyczynowe. Na powszechne dolegliwości, do jakich należy zapalenie spojówek, zazwyczaj wystarczą krople do oczu.
Autor: Marta Drzazga
Bibliografia
- A. Grzybowski, Okulistyka, Wydawnictwo Edra Urban & Partners, Wrocław 2018.
- J. Izdebska i in., Choroby aparatu ochronnego oka i rogówki BCSC 8, Wydawnictwo Edra Urban & Partners, Wrocław 2004.
- B. Romanowska-Dixon i in., Onkologia okulistyczna, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2021.