Urosepsa – co to? Przyczyny, objawy, powikłania

Urosepsa to uogólniona reakcja zapalna organizmu na zakażenie układu moczowego (ZUM). Najczęściej występuje wtedy, gdy pierwotna infekcja zostaje zaniedbana lub nie jest prawidłowo leczona. Do charakterystycznych objawów urosepsy należą zmiany w barwie i zapachu moczu, a także gorączka, niskie ciśnienie krwi i problemy z oddychaniem. Ten nagły stan może doprowadzić do śmierci, szczególnie jeśli chory osiągnął podeszły wiek lub ma obniżoną odporność.

Urosepsa – co to takiego i skąd bierze się ten problem?

Urosepsa – zwana także posocznicą moczową – jest uogólnioną reakcją zapalną organizmu na nieleczone zakażenie układu moczowego (ZUM) lub powikłania innych chorób, takich jak kamica nerkowa. Dochodzi do niej wtedy, gdy pierwotna infekcja układu moczowego została zignorowana lub nie wdrożono odpowiedniego leczenia. Na skutek zaniedbania zakażenie może przedostać się do nerek, a posiew krwi wykazuje obecność bakterii. To stan nagły, który wymaga natychmiastowej reakcji, konieczna okazuje się hospitalizacja.

Bezpośrednią przyczyną urosepsy są bakterie, np. Escherichia coli, Klebsiella, Proteus, Pseudomonas aeruginosa. Choroba atakuje ludzi we wszystkich grupach wiekowych, jednak najbardziej narażone są osoby starsze oraz o obniżonej odporności.

Jakie czynniki sprzyjają urosepsie?

Urosepsa może spotkać każdego, kto dopuścił do zaniedbania zakażenia układu moczowego, jednak niektóre grupy ludzi są na nią bardziej narażone. Do czynników ryzyka należy na pierwszym miejscu zaawansowany wiek, a oprócz tego do zachorowania predysponują:

słaba odporność – mało odporny organizm to podatny grunt rozwoju wszelkich stanów zapalnych. Jeśli do zakażenia układu moczowego dojdzie w czasie obniżonej odporności, ryzyko pojawienia się urosepsy wzrasta;
cewnikowanie – osoby, które miały założony cewnik przez długi czas, muszą liczyć się z tym, że do organizmu mogą przedostać się bakterie;
przeszczep nerki lub stan po innych operacjach;
przerost prostaty – zakażenie układu moczowego częściej spotyka mężczyzn, którzy cierpią na przerost prostaty;
ciąża – organizm przyszłej mamy jest bardziej narażony na różnego rodzaju infekcje wirusowe i bakteryjne;
choroby przewlekłe, np. cukrzyca – pamiętaj, że choroby o charakterze przewlekłym to duże obciążenie dla organizmu.

Urosepsa – objawy

Aby nie dopuścić do rozwoju urosepsy, należy wyleczyć zakażenie układu moczowego (ZUM) zgodnie ze wskazaniami lekarza. Ciało wysyła jednak sporo sygnałów ostrzegawczych, dzięki którym można szybko zareagować i zapobiec poważnym powikłaniom tego stanu. Do najczęstszych symptomów świadczących o tym, że w organizmie rozwija się poważny stan zapalny układu moczowego, należą:

parcie na mocz i częste wizyty w toalecie,
pieczenie podczas oddawania moczu,
zmieniony kolor lub zapach moczu,
ból w okolicy miednicy,
podwyższona temperatura ciała i dreszcze,
wymioty i biegunka.

Do bardzo niepokojących objawów, mogących oznaczać rozwijającą się sepsę zalicza się dodatkowo m.in.:

spadek ciśnienia krwi,
problemy z oddychaniem.

Nie warto czekać do momentu pojawienia się groźnych objawów, które zazwyczaj skutkują koniecznością wezwania pogotowia. W chwili wystąpienia pierwszych niepokojących symptomów należy wykonać posiew moczu, aby przekonać się, czy występują w nim bakterie.

Urosepsa – śmiertelność

Ciężki przebieg urosepsy może doprowadzić do śmierci. Śmiertelność jest dość wysoka i wynosi aż 40%, jeśli dojdzie do wstrząsu septycznego, czyli reakcji o wyjątkowo zaostrzonym przebiegu. Współczynnik ten jest jeszcze wyższy w przypadku osób starszych i może wynosić nawet 60%. Do zgonu może dojść wtedy, gdy nie ma odpowiednio szybkiej reakcji na zaostrzenie objawów ze strony układu moczowego lub pacjent zbyt późno trafił do szpitala. Do wyższej śmiertelności przyczynia się także niepełna diagnostyka – jeśli chory niedokładnie opisze swoje objawy podczas konsultacji online. Dlatego kluczową rolę w zmniejszaniu śmiertelności z powodu urosepsy odgrywają szybka reakcja i właściwa diagnoza.

Urosepsa – jakie mogą być jej powikłania?

Urosepsa to poważny stan nagły, który – w przypadku braku odpowiednich działań – prowadzi do szeregu powikłań. Najgroźniejsze z nich, oprócz zgonu, to nieodwracalne uszkodzenie narządów wewnętrznych. Jeśli nerki przestaną spełniać swoje zadania, człowiek nie będzie mógł normalnie funkcjonować. Do innych powikłań należą m.in.: zaburzenia pracy układu krążenia, kwasica metaboliczna, zmiany na skórze oraz niewydolność wątroby.

Urosepsa u dzieci – czy jest groźna?

Co ciekawe, urosepsa u dzieci występuje częściej niż u dorosłych. Jednak w przypadku najmłodszych rokowania są lepsze niż u seniorów. Przyczyna wystąpienia stanu nagłego u dzieci to często wrodzone wady układu moczowego, do których należy m.in. refluks pęcherzowo-moczowodowy. Częstym powodem jest też niedoleczone zapalenie układu moczowego. Aby rozpoznać urosepsę u dziecka, należy zwrócić uwagę na symptomy takie jak: brak apetytu, nadmierna senność, wysoka gorączka, bóle brzucha, niechęć do aktywności, nudności i wymioty czy zmiany barwy i zapachu moczu. Pamiętaj, że każdy stan nagły u dziecka może mieć poważne konsekwencje i w przypadku niepokojących objawów należy zgłosić się do szpitala.

Urosepsa – ile trwa leczenie i na czym polega?

Pacjenci z rozpoznaną urosepsą muszą zostać poddani hospitalizacji. W przypadku wstrząsu septycznego mogą wymagać leczenia na oddziale intensywnej terapii. Leczenie tego stanu polega m.in. na podaniu antybiotyku, który ma na celu wyeliminowanie bakterii z organizmu. Terapia trwa od kilku do kilkunastu dni. Po wypisaniu ze szpitala przydadzą się rekonwalescencja oraz regularne kontrole urologiczne.

Autor: Marta Drzazga

Weryfikacja merytoryczna: lek. Wiktor Trela

Bibliografia

B. Jurkiewicz, Kamica układu moczowego u dzieci, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2022.
J. Górnicka, Choroby układu moczowego, Wydawnictwo AWM Agencja Wydawnicza, Raszyn 2015.
http://www.przeglad-urologiczny.pl/artykul.php?2371 [dostęp z 24.11.2022].

Oceń artykuł