Hiperlipidemia to zaburzenia w gospodarce lipidów w organizmie człowieka. Polega ona na podwyższonym poziomie cholesterolu frakcji LDL (złego cholesterolu) i trójglicerydów, a także obniżeniu poziomu HDL (dobrego cholesterolu). Szacuje się, że nawet 19 milionów Polaków boryka się z podwyższonym poziomem cholesterolu. Hiperlipidemia może prowadzić do zaburzeń i chorób układu naczyniowo-sercowego. Zobacz, jakie badania wykonać przy wysokim cholesterolu.
Hiperlipidemia − co to?
Hiperlipidemia to podwyższone stężenie lipidów w osoczu krwi. W organizmie człowieka nieustająco dochodzi do przemian lipidów (wchłaniania, syntezy, wydzielania i ponownego wchłaniania). O ile ich wartości pozostają w równowadze, zdrowie człowieka nie jest zagrożone. Jednak nadmierna kumulacja cholesterolu i trójglicerydów w osoczu krwi może prowadzić do rozwoju poważnych chorób naczyniowo-sercowych, takich jak choroba wieńcowa czy miażdżyca.
Wyróżnia się 3 rodzaj zaburzeń lipidowych w organizmie człowieka:
- Hipercholesterolemię − zwiększenie stężenia cholesterolu w osoczu, obejmujące cholesterol LDL i cholesterol całkowity;
- dyslipidemię aterogenną − zwiększony poziom trójglicerydów, przy obniżonym poziomie cholesterolu frakcji HDL (dobrego cholesterolu) i obecności nieprawidłowych małych cząstek cholesterolu frakcji LDL,
- ciężką hipertriglicerydemia − zwiększony poziom trójglicerydów.
Hiperlipidemia uznawana jest za chorobę cywilizacyjną, do której przyczynia się siedzący tryb życia, zła dieta obfitująca w produkty przetworzone oraz stres. Nawet co drugi Polak może cierpieć z powodu zaburzeń lipidowych, ale 65% osób z hiperlipidemią nie jest tego świadoma. Aby zapobiegać rozwojowy chorób naczyniowo-sercowych należy wdrożyć odpowiednie zmiany w trybie życia, a czasem także i leczenie farmakologiczne przepisane przez lekarza.
Hiperlipidemia − badania
Podstawowymi badaniami przy podejrzeniu zaburzeń w gospodarce lipidów jest profil lipidowy, czyli lipidogram. W jego skład wchodzi oznaczenie poziomu:
- cholesterolu całkowitego,
- frakcji cholesterolu LDL i HDL,
- cholesterolu nie-HDL,
- stężenia trójglicerydów.
Badania zleca lekarz. Warto jednak profilaktycznie wykonywać laboratoryjne testy diagnostyczne dotyczące cholesterolu w przypadku cukrzycy, obciążenia rodzinnego chorobami serca i układu krążenia, otyłości czy nadciśnienia tętniczego.
Normy cholesterolu i trójglicerydów (prawidłowo zakresy referencyjne) mogą się różnić w zależności od laboratorium, ale także od ryzyka obciążenia chorobami sercowo-naczyniowymi. Dla przykładu norma cholesterolu LDL dla osoby zdrowej to ≤3,0 mmol/L (115 mg/dL). Ale dla osób z dużym tzw. ryzykiem sercowo-naczyniowym górna granica jest niższa i wynosi ≤2,5 mmol/L, a z bardzo dużym jeszcze niższa − ≤1,8 mmol/L.
Do badania pobierana jest próbka krwi żylnej. Pacjent powinien przyjść do laboratorium na czczo − 12 godzinny post. Aby nie zaburzyć wyników badań, 3 dni przed pobraniem krwi nie należy pić alkoholu, ani spożywać ciężkich, tłustych potraw. Należy dokładać starań, by dieta w okresie poprzedzającym badanie odpowiadała diecie stosowanej na co dzień. Pamiętaj, aby wyniki badań zawsze skonsultować z lekarzem.
Hiperlipidemia − przyczyny
Do głównych przyczyn podwyższonego stężenia lipidów w osoczu krwi przyczynia się niezdrowy tryb życia. Co to oznacza? Przede wszystkim nieprawidłowa dieta, obfitująca w przetworzone produkty, zawierające tłuszcze trans, nasycone kwasy tłuszczowe oraz cukry proste. Stężenie cholesterolu we krwi najbardziej podwyższają tłuszcze zawarte w tłustych mięsach, wędlinach, pełnotłustym nabiale, a więc żywność pochodzenia zwierzęcego.
Podwyższony cholesterol i trójglicerydy występują u osób praktykujących siedzący tryb życia. Zbyt mała aktywność fizyczna może prowadzić do poważnych zaburzeń w tym zakresie.
Kolejną przyczyną chorób cywilizacyjnych jest przewlekły stres, który wpływa na gospodarkę hormonalną.
Hiperlipidemię mogą być wywołane również obciążeniami genetycznymi. Skłonności podwyższonego lipidogramu mają osoby zmagające się np. z niedoczynnością tarczycy, chorobą Cushinga czy schorzeniami wątroby. Towarzyszyć mogą insulinooporności, cukrzycy typu 2 oraz zespołowi metabolicznemu.
Hiperlipidemia − objawy
Hiperlipidemia przebiega zwykle bezobjawowo. Dlatego często nazywana jest cichym zabójcą. Na zaburzenia profilu lipidowego mogą jednak wskazywać takie czynniki jak otyłość, zwłaszcza otyłość brzuszna oraz podwyższone ciśnienie tętnicze krwi. Nieprawidłowe stężenie lipidów w osoczu krwi może towarzyszyć cukrzycy typu 2.
Aby wykryć zaburzenie, konieczne jest przeprowadzenie badań laboratoryjnych. Wykonasz je w laboratoriach Diagnostyki.
Hiperlipidemia − leczenie
Aby obniżyć poziom cholesterolu i trójglicerydów we krwi, warto dbać o aktywny i zdrowy styl życia. Rozważ wprowadzenie choćby umiarkowanej aktywności fizycznej, a także przemyśl swoją dietę. Wzbogać ją o zawierające kwasy omega-3 ryby, orzechy i nasiona. Wyeliminuj tłuste mięsa oraz przetworzone produkty, takie jak słodycze, pasztety, wędliny i inne. Zwiększ podaż warzyw, zwłaszcza zielonych warzyw liściastych. Dobrym sposobem na walkę z hiperlipidemią jest utrzymanie prawidłowej masy ciała.
O leczeniu hiperlipidemii każdorazowo powinien zadecydować lekarz. W zależności od indywidualnych predyspozycji pacjenta: wywiadu, stanu klinicznego i wyników badań laboratoryjnych lekarz wdraża odpowiednie leczenie farmakologiczne. Prowadzenie zdrowego trybu życia i profilaktyczne badania to dobre uzupełnienie holistycznej terapii. Zachęcamy do wykonywania badań regularnie w laboratoriach Diagnostyki.
Bibliografia:
https://diag.pl/pacjent/hiperlipidemia-rodzaje-przyczyny-objawy/
https://journals.viamedica.pl/forum_zaburzen_metabolicznych/article/view/47521/35669
https://wylecz.to/uklad-krazenia/cholesterol-i-hiperlipidemie/
https://www.mp.pl/pacjent/cholesterol/aktualnosci/200263,co-drugi-polak-z-hiperlipidemia
